Drzewipestowate
Ilustracja
Caryocar brasiliense
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

drzewipestowate

Nazwa systematyczna
Caryocaraceae Voigt
Hort. Suburb. Calcutt.: 88. Aug-Dec 1845[3]
Typ nomenklatoryczny

Caryocar L. (1771)[3]

Drzewipestowate (Caryocaraceae) – rodzina roślin okrytonasiennych z rzędu malpigiowców. Obejmuje 26 gatunków z dwóch rodzajów spotykanych w tropikalnej Ameryce Południowej, zwłaszcza w Amazonii[2], poza tym rosnące na obszarach od Kostaryki po południową Brazylię[4]. Owoce i nasiona drzewipestu orzechodajnego dostarczają wartościowego oleju jadalnego[5], a kilka innych gatunków z tego rodzaju ma także jadalne owoce[4]. Owoce roślin obu zaliczanych tu rodzajów wykorzystywane są także do trucia ryb[2]. Niektóre gatunki dostarczają wartościowego drewna, przez co zostały nadmiernie wyeksploatowane i np. Caryocar costaricense ujęty został w efekcie w załączniku II do konwencji CITES[4].

Morfologia

Wiecznie zielone drzewa i krzewy o liściach trójlistkowych, skrętoległych lub naprzeciwległych. Kwiaty efektowne, głównie za sprawą okazałych (barwnych i długich) pręcików, których liczba w rodzaju drzewipest sięgać może 250. Okwiat jest 6-krotny, z wolnymi działkami i płatkami. Zalążnia u rodzaju drzewipest składa się 4-6 owocolistków, których liczba w rodzaju Anthodiscus osiąga 20 i w tym przypadku podczas dojrzewania owocolistki rozpadają się na pojedyncze owoce. W rodzaju drzewipest owocem jest pestkowiec z 4-6 nasionami otoczony miąższem bogatym w oleje[2][5].

Systematyka

Rodzina o niejasnej pozycji w obrębie malpigiowców (Malpighiales) należących do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych. Była wskazywana jako klad bazalny dla grupy obejmującej poza tym lnowate (Linaceae) i irwingiowate Irvingiaceae. Dawniej (np. w system Cronquista z 1981 i system Takhtajana z 1997) włączana była do rzędu herbatowców (Theales)[2].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
malpigiowce


Putranjivaceae

Lophopyxidaceae

Caryocaraceae – drzewipestowate

Centroplacaceae

Malpighiaceae – malpigiowate

Elatinaceae – nadwodnikowate

Balanopaceae


Trigoniaceae

Dichapetalaceae

Chrysobalanaceae – złotośliwowate

Euphroniaceae






Wykaz rodzajów[6]
  • Anthodiscus G. Mey.
  • Caryocar L. – drzewipest

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03] (ang.).
  3. 1 2 James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
  4. 1 2 3 Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 313-314. ISBN 978-1-842466346.
  5. 1 2 Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 25-26. ISBN 83-7079-778-4.
  6. ↑ Genera of Irvingiaceae. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.