Dom Eskenów w Toruniu
Ilustracja
Fasada Domu Eskenów
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Łazienna 16

Styl architektoniczny

renesans / XIX w.

Rozpoczęcie budowy

koniec XIV w.

Pierwszy właściciel

rodzina Hütfeldów

Kolejni właściciele

rodzina Eskenów

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Eskenów w Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Eskenów w Toruniu”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Eskenów w Toruniu”
Ziemia53°00′33,72″N 18°36′26,51″E/53,009367 18,607364

Dom Eskenów (nazywany także Czerwonym Spichlerzem[1]) – kamienica gotycka, znajdujący się przy ul. Łaziennej 16 w Toruniu. Obecnie siedziba Muzeum Historii Torunia.

Dom Eskenów sąsiaduje bezpośrednio z kamienicą, w której obecnie mieści się toruńska kuria biskupia[2].

Historia

Przypisuje się, że budowniczym gmachu był budowniczy miejski Andrzej. Pierwszym właścicielem budynku była rodzina Hütfeldów[3]. Na pocz. XVI wieku kamienicę kupiła rodzina Eskenów, reprezentująca toruńskich patrycjuszy. Eskenowie mieszkali w budynku przez ok. 200 lat. W 1703 roku kamienicę kupił Samuel Schiedler. W następnych latach kamienicę kupowały kolejne osoby. W 1844 roku firma L. Damman i Korder podjęła decyzję o przebudowie gmachu. Podczas remontu usunięto część gotyckich i renesansowych detali, zmieniono układ kondygnacji oraz wygląd otworów okiennych. Dom Eskenów stał się klasycystycznym spichlerzem zbożowym. W latach 80. XX wieku roku budynek wyremontowano i adaptowano na potrzeby Muzeum Historii Torunia[4].

Architektura

Do dzisiaj zachowały się oryginale elementy konstrukcyjne, m.in. renesansowe polichromie zdobiące strop, pochodzące z końca XVI wieku, unikatowa wnęka umywalkowa w sieni, fragment ściany z zachowanymi śladami sklepienia izby bocznej, tynkowane na biało wnęki na elewacji zachodniej, gdzie wcześniej znajdowały się okna[4], a także renesansowy portal pochodzący z ok. 1600 roku, z inicjałami Franciszka Eskena i kartuszem herbowym rodu Eskenów[4][5]. Twórcą portalu był prawdopodobnie gdański artysta Willem van den Blocke[6]. Zachowały się również dębowe drzwi przedstawiające sceny z przypowieści o synu marnotrawnym. Drzwi znajdują się obecnie w Ratuszu Staromiejskim[4].

Muzeum Historii Torunia

Od 1990 roku w Domu Eskenów mieści się Muzeum Historii Torunia[7]. Stałą wystawą Muzeum jest prezentacja Toruń i jego historia, przedstawiająca dzieje miasta od początków osadnictwa po czasy współczesne oraz życie codzienne torunian. Na parterze zaprezentowano czasy prahistoryczne i średniowieczne, na pierwszym piętrze czasy nowożytne, na drugim piętrze wydarzenia z XIX i XX wieku. W podziemiach Muzeum Historii Torunia mieszczą się trzy sale edukacyjne[8].

Przypisy

  1. ↑ Rejmanowski 1994 ↓, s. 10.
  2. ↑ Matwiejczuk 2010 ↓, s. 279.
  3. ↑ Gąsiorowski 2004 ↓, s. 73.
  4. 1 2 3 4 Muzeum Historii Torunia, czyli przedstawiamy Dom Eskenów. muzeum.torun.pl. [dostęp 2023-05-20].
  5. ↑ Krzyżanowski 1967 ↓, s. 19.
  6. ↑ Wawrzak 2015 ↓, s. 171.
  7. ↑ Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów. muzeum.torun.pl. [dostęp 2023-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-27)].
  8. ↑ Muzeum Historii Torunia w Domu Eskenów. muzeum.torun.pl. [dostęp 2023-05-20].

Bibliografia

  • Eugeniusz Gąsiorowski: Ratusz Staromiejski w Toruniu. Toruń: Muzeum Okręgowe w Toruniu, 2004. ISBN 83-87083-78-X.
  • Lech Krzyżanowski. Wymiana oryginału na kopię w wypadkach postępującego zniszczenia rzeźb kamiennych. „Ochrona Zabytków”. 2, 1967. 
  • Paweł Matwiejczuk. Czy w Polsce potrzebne jest muzeum wolnomularstwa. „Ars Regia : czasopismo poświęcone myśli i historii wolnomularstwa”. 12/19, 2010. 
  • Maciej Rejmanowski. Prace konserwatorskie w województwie toruńskim w latach 1975-1990. „Ochrona Zabytków”. 3-4, 1994. 
  • Małgorzata Wawrzak. Piękne i szkaradne. Motyw maski na drodze rozwoju i transmisji nowożytnej groteski. „Acta Universitatis Nicolai Copernici Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo”. 46, 2015. 
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.