Dittografia (od gr. διττός dittós – „podwójny” i γραφία grafía – „pisanie”)[1][2][3] – mimowolne, omyłkowe powtarzanie, podczas przepisywania tekstu, jednostek literackich.

Błąd dittografii najczęściej polega na powtórzeniu tej samej litery, dotyczy również sylab, wyrazów, a nawet większych jednostek w zdaniu[4]. Błąd dittografii popełniany jest nieświadomie[5].

Błąd dittografii, dotyczący jednej litery, często jest popełniamy przy transkrypcji obcych imion (np. Sttutgartiana zamiast Stuttgartiana[6]).

Przykład podwojenia litery znajdujemy np. w papirusie , który w Ap 1,13 daje περιεζώσμμενον zamiast περιεζώσμενον (podwojone μ)[7].

Błąd dittografii, polegający na powtórzeniu części zdania, najczęściej popełniany jest przy dyktowaniu. Podczas przepisywania powstawał wtedy, gdy wzrok kopisty padł na wcześniejsze podobne słowo i w rezultacie tę samą frazę (a nawet zdanie) przepisywał jeszcze raz.

Przykład powtórzenia słowa znajdujemy w Kodeksie Watykańskim w tekście Jan 13,14, gdzie διδάσκαλος didáskalos („nauczyciel”) zapisany został dwukrotnie. Przykład powtórzenia dłuższej frazy znajdujemy w Dz 19, 34, gdzie zwrot „Wielka jest Artemida Efeska”, Kodeks Watykański powtórzył dwukrotnie, podczas gdy w innych rękopisach występuje on tylko raz[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Władysław Kopaliński: dittografia. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)].
  2. Henry George Liddell, Robert Scott: δισσός, διττός. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. (ang.).
  3. Henry George Liddell, Robert Scott: γραφία. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. (ang.).
  4. Paul D. Wegner, A student's guide to textual criticism of the Bible: its history, methods, and results, InterVarsity Press, 2006, s. 48.
  5. A. Tronina, Tekst Pisma Świętego, w: Tekst Pisma Świętego pod red. J. Szlaga, Pallottinum, Poznań-Warszawa 1986, s. 173.
  6. W tym przypadku zeszły się błędy: dittografii, haplografii i metatezy.
  7. Philip Comfort & David Barrett, The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts, Tyndale House 2001, p. 629.
  8. NA26, p. 381.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.