Dieta niskoglikemiczna, potocznie dieta cukrzycowa – dieta z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów, ma zastosowanie w cukrzycy, w przypadku upośledzonej tolerancji glukozy. Celem diety jest zmniejszenie stężenia glukozy we krwi i poprawa metabolizmu[1].

Ogólne zasady[2]

  • na stężenie glukozy we krwi wpływa nie tylko ilość węglowodanów, ale również ich rodzaj. Dlatego konieczne jest monitorowanie ilości i jakości węglowodanów w diecie, wskazane jest obliczanie wskaźnika glikemicznego lub obciążenia glikemicznego,
  • nie zaleca się stosowania diet ubogowęglowodanowych. (Według badań i symulacji u osób zdrowych lub u osób wyłącznie z otyłością, korzyści krótkoterminowe wynikające z ograniczenia węglowodanów nie rekompensują zwiększonego ryzyka poważnych chorób w dłuższej perspektywie czasowej[3]),
  • wszystkim osobom z nadwagą (BMI powyżej 25) zaleca się ograniczenie spożycia kalorii celem zmniejszenia masy ciała,
  • podstawową metodą zmniejszania masy ciała w cukrzycy są zmiany stylu życia polegające na obniżeniu podaży kalorii i zwiększenie wysiłku fizycznego w taki sposób, aby tygodniowa utrata masy ciała wynosiła około 1 kg, z tym że osoby stosujące dietę ubogokaloryczną powinny dostarczać organizmowi co najmniej 1000-1200 kcal w przypadku kobiet i 1200-1600 kcal w przypadku mężczyzn.

Zalecenia szczegółowe[2]

Węglowodany

  • około 45% wartości energetycznej diety powinny stanowić węglowodany,
  • szczególnie zalecane węglowodany: pełne ziarna zbóż, warzywa, owoce, mleko o obniżonej zawartości tłuszczu,
  • bilans węglowodanów powinien opierać się na ich zawartości w produktach spożywczych a nie na produktach z których pochodzą,
  • wskazane jest zastąpienie sacharozy węglowodanami innego pochodzenia,
  • substancje sztucznie słodzące (słodziki np. aspartam mogą być stosowane tylko w dawkach zalecanych przez producentów),
  • zawartość błonnika powinna wynosić 15 g lub 25 g na 1000 kcal diety,
  • chorzy leczeni stałymi dawkami insuliny powinny każdego dnia spożywać podobną ilość węglowodanów.

Tłuszcze

  • 25-40% dobowego zapotrzebowania energetycznego powinny stanowić tłuszcze,
  • mniej niż 10% wartości energetycznej diety powinny stanowić tłuszcze nasycone, w przypadku poziomu cholesterolu LDL powyżej 100 mg% (2,6 mmol/l) ilość ta powinna być ograniczona poniżej 7%,
  • tłuszcze jednonienasycone powinny zapewnić mniej niż 20% wartości energetycznej diety,
  • tłuszcze wielonienasycone powinny zapewnić od 6% do 10% wartości energetycznej diety;
  • zawartość cholesterolu w diecie powinna wynosić poniżej 300 mg na dobę, chyba że poziom cholesterolu przekracza 100 mg% (2,6 mmol/l) – wówczas ilość spożywanego cholesterolu należy ograniczyć do 200 mg na dobę,
  • aby ograniczać poziom cholesterolu w diecie i co za tym idzie stężenie cholesterolu LDL, należy zmniejszać udział tłuszczów nasyconych w diecie
  • należy ograniczyć stosowanie izomerów trans kwasów tłuszczowych,
  • nie są rekomendowane tłuszcze palmowe i kokosowe.

Białka

  • 15-20% dobowego zapotrzebowania energetycznego powinny stanowić białka,
  • nie istnieje potrzeba redukcji ilości białka pochodzenia zwierzęcego, ale w indywidualnych przypadkach korzystne może być zastąpienie białka pochodzenia zwierzęcego białkiem roślinnym (np. sojowym),
  • u chorych na cukrzycę typu 2 z nadwagą lub otyłością można stosować dietę zawierająca od 20% do 30% białka,
  • chorzy z przewlekłą chorobą nerek powinni utrzymać dobową podaż białka w ilości od 0,8 – 1 g/kg.

Witaminy i mikroelementy

  • jest niewskazana suplementacja witamin lub mikroelementów u osób, u których nie występują niedobory,
  • wyjątkami są: uzupełnianie witaminy D3 (zaleceniami dla populacji ogólnej), okresowa suplementacja kwasem foliowym (zalecana ilość 400 µg w przypadku ciężarnych) oraz uzupełnianie witaminy B12 u osób długotrwale leczonych metforminą.

Alkohol

  • spożycie do 20 g (przez kobiety) i 30 g (mężczyźni) alkoholu na dobę nie musi prowadzić do pogorszenia wyrównania cukrzycy, jednakże celem zmniejszenia ryzyka hipoglikemii alkohol powinien być spożywany z posiłkami.

Źródło: Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Helena Ciborowska, Anna Rudnicka "Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka", Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa 2010
  2. 1 2 Aleksandra Araszkiewicz i inni, 2019 Guidelines on the management of diabetic patients. A position of Diabetes Poland, „Clinical Diabetology”, 8 (1), 2019, s. 1–95, DOI: 10.5603/DK.2019.0001, ISSN 2450-8187 [dostęp 2019-08-27].
  3. ↑ James W. Anderson, Elizabeth C. Konz, David J.A. Jenkins, Health Advantages and Disadvantages of Weight-Reducing Diets: A Computer Analysis and Critical Review, „Journal of the American College of Nutrition”, 19 (5), 2000, s. 578–590, DOI: 10.1080/07315724.2000.10718955, ISSN 0731-5724 [dostęp 2019-08-27].

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.