Dąbrówka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

piski

Gmina

Orzysz

Liczba ludności (2022)

302[1]

Strefa numeracyjna

87

Kod pocztowy

12-250[2]

Tablice rejestracyjne

NPI

SIMC

0763726

Położenie na mapie gminy Orzysz
Mapa konturowa gminy Orzysz, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Dąbrówka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Dąbrówka”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Dąbrówka”
Położenie na mapie powiatu piskiego
Mapa konturowa powiatu piskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Dąbrówka”
Ziemia53°51′55″N 21°44′40″E/53,865278 21,744444[3]

Dąbrówka (niem. Dombrowken, 1929–1945 Eichendorf[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Orzysz[5][6].

W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dąbrówka. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Wieś położona w połowie drogi między Orzyszem a Mikołajkami. Urzędową nazwą wsi obowiązującą na początku XX wieku była dawna nazwa polska (zniekształcona jedynie przez dodanie końcówki -en) Dombrowken i dopiero w dniu 16 lipca 1938 roku ówczesna niemiecka władza nazistowska Prus Wschodnich dokonała zmiany historycznej nazwy Dombrowken na Eichendorf[7].

Dąbrówka to wieś rolnicza. Biblioteka istnieje od 1955 roku, podobnie świetlica i zespół muzyczny. Do roku 1962 we wsi było kino. Od 1964 działał „Klub Rolnika”. We wsi plac zabaw dla dzieci i boisko, szkoła.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Dąbrówka[5][6]
SIMCNazwaRodzaj
0438423Dąbrówka Małaczęść wsi
0763896Kępaczęść wsi
1047392Koziakiczęść wsi

Historia

Wieś wzmiankowana już w pierwszej połowie XV wieku, jej obszar obejmował wtedy 70 włók. Dan w Rastemborku w środę po niedzieli wstępnej 1488 r.[8] Lokowana przez zakon krzyżacki na prawie chełmińskim.

Zasadźcy z okręgów przygranicznych udawali się zazwyczaj na Mazowsze i tam werbowali osadników. Sołtys otrzymywał dziedzicznie kilka włók ziemi wolnej od czynszu, przeważnie 10% obszaru wsi, oraz sądownictwo niższe nad ludnością. Do niego należały dochody z tego sądownictwa, a czasem dodatkowo jedna trzecia z sądownictwa wyższego sprawowanego przez Zakon. Ciążył na nim obowiązek służby wojskowej w lekkiej zbroi. Zaliczano go do tej samej kategorii co posiadaczy majątków służebnych. Do obowiązków sołtysa należało sprawowanie władzy policyjnej na wsi, dbanie o bezpieczeństwo jej mieszkańców, utrzymywanie porządku, ściąganie czynszów i odprowadzanie ich do kasy Zakonu, prawdopodobnie także ściąganie dziesięciny dla proboszcza.

Po upływie okresu wolnizny chłopi wsi czynszowych musieli płacić ustalony czynsz, którego nie wolno było podwyższać, a ponadto dostarczać płużne w tej samej wysokości co majątki oraz pełnić szarwark. Czynsz był dziedziczny i wynosił najczęściej 0,5 grzywny i dwie kury rocznie od każdej włóki. Chłopi czynszowi byli poddanymi Zakonu, a później księcia, którego przedstawicielem we wsi był sołtys. W Dąbrówce mieszka 1539 r. sama ludność Polska[8]. W roku 1570 sołtysem był Mikołaj Pluskwa.

W latach 1709-1710 na terenach Prus epidemia dżumy pochłonęła tysiące ofiar. W wyniku tej epidemii ucierpiało bardzo starostwo piskie. W Dąbrówce zmarło wtedy większość mieszkańców wsi[9].

W 1737 roku w związku z reformą rolnictwa założono tu pierwszą szkołę, która do 1919 roku pozostawała pod kontrolą duchowieństwa. W szkołach wiejskich powiatu piskiego do końca XVIII wieku uczono wyłącznie po polsku.

W 1939 według spisu powszechnego wieś zamieszkiwało 778 osób.

Armia Radziecka dotarła do Dąbrówki 20 stycznia 1945 roku.

Wieś kolonizowana była osadnikami z centralnej Polski. 17 października 1946 roku naukę w trzyklasowej szkole podstawowej rozpoczęło 43 dzieci. Rok później zorganizowano cztery klasy z 72. dzieci. W 1958 roku 130 uczniów przeniosło się do nowo wybudowanej szkoły, w budynku tym obecnie mieści się Zespół Szkół.

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 217 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 22413
  4. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. 1 2 GUS. Rejestr TERYT
  7. ↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Ostpreußen, Kreis Johannisburg. geschichte-on-demand.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-02)]..
  8. 1 2 Wojciech Kętrzyński O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich... Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Lwów 1882, s. 469.
  9. ↑ Jan Bałdowski "Warmia i Mazury, mały przewodnik" Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 68

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.