Czechrzyca grzebieniowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

czechrzyca

Gatunek

czechrzyca grzebieniowa

Nazwa systematyczna
Scandix pecten-veneris Sp. pl. 1:256. 1753

Czechrzyca grzebieniowa[3], trybulka grzebieniowa[4] (Scandix pecten-veneris L.) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych (Apiaceae). Rośnie dziko w południowej i środkowej Europie, w Afryce Północnej, na Maderze i Wyspach Kanaryjskich oraz w Azji Zachodniej, Środkowej i na Kaukazie[5][6]. Jako roślina introdukowana rośnie na obu kontynentach amerykańskich, w Australii i Nowej Zelandii oraz na Dalekim Wschodzie Azji[6]. W Polsce jest rzadkim archeofitem. Większość stanowisk skupionych jest na Wyżynie Małopolskiej[7].

Morfologia

Kwiaty
Owoce
Pokrój
Roślina jednoroczna osiągająca do 40 cm wysokości. Łodyga jest prosto wzniesiona lub podnosząca się, zaokrąglona na przekroju, delikatnie kreskowana, owłosiona lub naga, zwykle rozgałęziona. Korzeń cienki, wrzecionowaty[4].
Liście
Ogonkowe, przy czym dolne z dłuższymi, górne z krótszymi ogonkami. Pochwy liściowe nieco rozdęte, brzegiem orzęsione. Blaszki liści 2–3-krotnie pierzaste, o łatkach równowąskich, ostro zakończonych[4].
Kwiaty
Zebrane zwykle po ok. 10 w baldaszki, a te z kolei zebrane po 1–3 w baldachy złożone. Pokrywki lancetowate, orzęsione. Pokryw brak. Płatki korony białe, do 3 mm długie, w kwiatach brzeżnych wyraźnie powiększone[4].
Owoce
Silnie wydłużone z powodu wyciągniętego dzióbka, do 2–6 razy dłuższego od reszty owocu. W sumie owoce z dzióbkiem osiągają 2–3 cm długości. Rozłupki walcowate z żółtawymi żebrami i ciemniejszymi bruzdami[4].

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna. Rośnie na polach uprawnych[4], na glebach bogatych w węglan wapnia. Kwitnie w maju i czerwcu[4]. Gatunek charakterystyczny zespołu Caucalido-Scandicetum[8].

Zagrożenia

Kategorie zagrożenia gatunku:

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 162, ISBN 978-83-62975-45-7.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Marian Koczwara, Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Część VII, [w:] Władysław Szafer, Bogumił Pawłowski (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom IX, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960, s. 34-35.
  5. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
  6. 1 2 Scandix pecten-veneris L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-01-26].
  7. ↑ M. Zając, A. Urbisz 2001. Czechrzyca grzebieniasta. s. 266–268. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
  8. ↑ Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  9. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  10. ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
  11. ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.