Czechrzyca
Ilustracja
Czechrzyca grzebieniowa
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

selerowce

Rodzina

selerowate

Rodzaj

czechrzyca

Nazwa systematyczna
Scandix L.
Sp. Pl. 256. 1753
Typ nomenklatoryczny

Scandix pecten-veneris L.[3]

Synonimy
  • Acularia Raf.
  • Birostula Raf.
  • Cyclotaxis Boiss.
  • Pecten Lam.
  • Pectinaria Bernh.
  • Scandicium Thell.
  • Wylia Hoffm.[4]

Czechrzyca[5], trybulka[6] (Scandix L.) – rodzaj roślin z rodziny selerowatych (Apiaceae). Obejmuje 12 gatunków[4]. Rośliny te występują w Makaronezji, południowej i środkowej Europie, południowo-zachodniej i środkowej Azji oraz w północnej Afryce[4]. Do flory Polski należy jeden gatunek – czechrzyca grzebieniowa S. pecten-veneris[5].

Morfologia

Pokrój
Rośliny jednoroczne[6][7]. Łodyga prosto wzniesiona, smukła, w górze rozgałęziona[7], owłosiona[6][7] lub naga[6].
Liście
Ogonkowe[7], 2- lub 3-krotnie pierzaste[7], końcowe odcinki liści wąskie[6][7].
Kwiaty
Zebrane w baldachy złożone o nielicznych szypułkach. Pokryw brak lub są one nieliczne, podczas gdy pokrywki składają się z wielu listków[6], czasem porozcinanych[7]. Kielich drobny, z niewidocznymi ząbkami działek[6][7]. Płatki korony białe, odwrotnie jajowate, wycięte na szczycie. Brzeżne kwiaty bywają powiększone i silniej wycięte[6].
Owoce
Rozłupnia rozpadająca się na dwie równowąskie, silnie wydłużone, niemal walcowate rozłupki, zakończone długim dzióbkiem. Owocki na przekroju okrągławe, z 5 żebrami[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Scandicinae, plemienia Scandiceae, podrodziny Apioideae w obrębie rodziny selerowatych (Apiaceae)[8].

Wykaz gatunków[4]
  • Scandix aucheri Boiss.
  • Scandix australis L.
  • Scandix balansae Reut. ex Boiss.
  • Scandix blepharicarpa O.Cohen
  • Scandix damascena Bornm.
  • Scandix iberica M.Bieb.
  • Scandix palaestina (Boiss.) Boiss.
  • Scandix pecten-veneris L.czechrzyca grzebieniowa
  • Scandix persica Marloth
  • Scandix stellata Banks & Sol.
  • Scandix turgida (Boiss. & Balansa) Boiss.
  • Scandix verna O.Cohen

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-05].
  4. 1 2 3 4 Scandix L., [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-01-26].
  5. 1 2 Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 162, ISBN 978-83-62975-45-7.
  6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Marian Koczwara, Dwuliścienne wolnopłatkowe-dwuokwiatowe. Część VII, [w:] Władysław Szafer, Bogumił Pawłowski (red.), Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. Tom IX, Kraków: PAN, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960, s. 34.
  7. 1 2 3 4 5 6 7 8 She Menglan, Mark F. Watson, Scandix Linnaeus, [w:] Flora of China [online], eFloras.org [dostęp 2023-01-26].
  8. Genus Scandix L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-01-26].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.