Zasłonak wyniosły
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak wyniosły

Nazwa systematyczna
Cortinarius elatior Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 274 (1838) [1836-1838]

Zasłonak wyniosły (Cortinarius elatior Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go Elias Fries w 1838 r.[1] Synonimy[2].

  • Cortinarius elatior f. griseolividus Reumaux 2000
  • Cortinarius elatior f. ochraceoplicatus Bidaud 2000
  • Cortinarius elatior f. trivialis Rob. Henry 1945
  • Cortinarius elatior var. albipes Miyauchi 2000
  • Cortinarius elatior var. microsporus Kawam. 1954
  • Cortinarius elatior var. pallidifolius Peck 1902
  • Gomphos elatior (Fr.) Kuntze 1891
  • Myxacium elatius (Fr.) Wünsche 1877

W Krytycznej liście wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski gatunek ten jest traktowany jako synonim Cortinarius lividoochraceus (Berk.) Berk.[3] Według Index Fungorum są to odrębne gatunki[1]. Cortinarius to bardzo liczny w gatunki rodzaj, a jego taksonomia nie jest do końca rozpracowana[4] i wszystko wskazuje na to, że opisany w Polsce przez Andrzeja Nespiaka C. lividoochraceus to w istocie C. elatior. Tak też traktowany jest w internetowym atlasie grzybów[5] i w opracowaniach zagranicznych[6][7]. Na to, że C. elatior występuje w Polsce wskazuje także fakt, że w otaczających Polskę krajach podano wiele jego stanowisk[8].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 4–10 (13) cm, początkowo dzwonkowaty, potem, płasko wypukły z garbem. Powierzchnia oliwkowo-brązowa, ochrowo-brązowa do ciemnofioletowo-brązowej, promieniście pomarszczona[6].

Blaszki

Zazwyczaj wolne, ochrowo-brązowe do rdzawo-brązowych. Ostrza jaśniejsze[6].

Trzon

Wrzecionowaty. Powierzchnia ślisko-lepka, biała, górą szarawa i żłobiona[6].

Miąższ

O barwie od białej do jasnożółtej[6].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki rdzawobrązowe, 12–16 × 7–10 µm[4].

Występowanie i siedlisko

W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony, znane jest występowanie tego gatunku także w Ameryce Północnej i Japonii[8]. Władysław Wojewoda przytacza 5 stanowisk C. lividoochraceus (traktując C. elatior jako jego synonim)[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów (6 w 2021 r.). Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[5].

Naziemny grzyb mykoryzowy. Występuje w lasach mieszanych[5].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Index Fungorum [online] [dostęp 2021-10-11].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-10-11].
  3. 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 T. Ślusarczyk, Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak (Cortinarius) w Polsce, „Przegląd Przyrodniczy”, 24 (4), 2013, s. 42–68.
  5. 1 2 3 Występowanie gatunku Cortinarius elatior w Polsce [online] [dostęp 2021-10-11].
  6. 1 2 3 4 5 Langstieliger Schleimfuß, Runzeliger Schleimfuß [online] [dostęp 2021-10-11].
  7. ↑ Cortinaire élevé, Cortinaire à long pied [online] [dostęp 2021-10-11].
  8. 1 2 Mapa zasięgu Cortinarius elatior [online] [dostęp 2021-10-11].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.