Cmentarz Posada w Sanoku
Ilustracja
Widok od ulicy Lipińskiego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Sanok

Adres

ul. Kazimierza Lipińskiego
38-500 Sanok

Typ cmentarza

komunalny

Stan cmentarza

czynny

Data otwarcia

1902

Położenie na mapie Sanoka
Mapa konturowa Sanoka, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Posada w Sanoku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Posada w Sanoku”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Posada w Sanoku”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Posada w Sanoku”
49°32′30″N 22°13′10″E/49,541667 22,219444
Główna aleja cmentarna. Po prawej grobowiec Macieja Kluski, naczelnika gminy Posada Olchowska
Kaplica cmentarna

Cmentarz Posada w Sanoku – cmentarz w Sanoku.

Historia

Jest położony na terenie dzielnicy Posada przy ulicy Kazimierza Lipińskiego[1].

Został założony w 1902, gdy wybudowano również kaplicę cmentarną[2]. W zamierzeniu cmentarz powstał dla pochówków mieszkańców III dzielnicy Sanoka, Posady Olchowskiej; najstarsze nagrobki pochodzą z początku XX wieku[3]. Teren cmentarza powiększono w 1931 o ok. 100 arów, w 1939 cmentarz został skomunalizowany[4]. W okresie PRL została zbudowana na cmentarzu kaplica przedpogrzebowa. Wymiary cmentarza wynoszą ok. 250m X 150m.

W 2014 na terenie cmentarza został umieszczony krzyż upamiętniający ofiary wybuchu i pożaru na terenie Fabryki Gumy w Sanoku 2 sierpnia 1944[5]. Pierwotnie został ustanowiony w 1994 i zainstalowany przy ulicy Dworcowej w Sanoku[6]. Inskrypcja na tabliczce pamiątkowej głosi: Krzyż postawiono dla upamiętnienia kilkadziesiąt osób, którzy ponieśli tragiczną śmierć w płomieniach jako żywe pochodnie – na skutek wybuchu materiałów palnych na terenie Fabryki gumy w dniu 2 sierpnia 1944 roku. Pamięć o Nich pozostanie żywa w naszych sercach. Mieszkańcy Dzielnicy Posada[7]. Po stworzeniu nowego pomnika krzyż został przeniesiony na cmentarz Posada[8].

Nekropolia bywa też określana jako „cmentarz posadzki”[9]. Cmentarz został wpisany do gminnego rejestru zabytków miasta Sanoka, opublikowanego w 2015[10].

Pochowani

Na cmentarzu zostało pochowanych wiele osób związanych z położoną nieopodal sanocką Fabryki Wagonów i Maszyn (późniejszy Autosan).

Wojskowi i funkcjonariusze
  • Piotr Zając (1866-1934), członek Związku Strzeleckiego, Legionista II Brygady
  • Adam Duraczyński (1888-1940), starszy przodownik Policji Państwowej
  • ppor. Kazimierz Dańczak (1914-1944), nauczyciel, uczestnik kampanii wrześniowej, żołnierz Armii Krajowej, podporucznik
  • Tadeusz Żołnierczyk (1924-1945), poległy na posterunku MO w Hoczwi w walce z oddziałami UPA
  • ppor. Mieczysław Bogaczewicz (1921-1946), oficer Wojska Polskiego
  • Franciszek Bittner (1909-1957), powstaniec warszawski[11]
  • Marcin Drwięga (1897-1961)
  • Leopold Konarski (1908-1973), uczestnik ruchu oporu podczas II wojny światowej w ZWZ-AK
  • Wacław Machnik (1915-1976), żołnierz, nauczyciel, działacz społeczny
  • Antoni Drwięga (1913-1977), powstaniec warszawski
  • Filip Schneider (1896-1979), w latach 1944–1948 pierwszy powojenny dyrektor Fabryki Kotłów i Wagonów L.Zieleniewski i Gamper (obecnie Autosan), do sierpnia 1944 żołnierz AK zgrupowania OP-23, działacz PPS, współorganizator Technikum Mechanicznego w Sanoku, prezes klubu Stal Sanok
  • Jan Senuś (1923-1986), żołnierz, piłkarz, pracownik Autosanu
  • Władysław Pruchniak (1904-1991), oficer AK
  • Edward Tomczak (1923-2000), żołnierz, technik mechanik, działacz społeczny
  • inż. Franciszek Harłacz (1924-2000), żołnierz, pracownik Autosanu, działacz społeczny i polityczny
  • inż. Aleksander Ćwiertnia (1916-2002), uczestnik kampanii wrześniowej, absolwent Politechniki Krakowskiej
  • Franciszek Domagała (1919-2008), żołnierz AK
  • Marian Grzegorzewicz (1920-2012), ostatni kadet II Rzeczypospolitej
  • kpt. Emil Buras (1924-2013), uczestnik II wojny światowej, działacz kombatancki
  • mjr Ludwik Pietrzkiewicz (1928-2013), oficer WP
  • Jadwiga Skulich (1926-2013), żołnierz AK
Inni
Duchowni

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Uchwała Nr Xll l 100 l 11 Rady Miasta Sanoka z dnia 21 lipca 2011 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu Cmentarry Komunalnych, położonych na terenie Gminy Miasta Sanoka. bip.um.sanok.pl, 2011. s. 3. [dostęp 2016-05-04].
  2. ↑ Edward Zając. „Sowa na gaju” – czyli o Posadzie Olchowskiej w latach 1900–1931. „Tygodnik Sanocki”. Nr 52-53 (423-424), s. 13, 24-31 grudnia 1999.
  3. ↑ Stefan Stefański: Cmentarze sanockie. Sanok: Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. Oddział w Sanoku, 1991, s. 8.
  4. ↑ Bałda 2012 ↓, s. 65.
  5. ↑ Bałda 2014 ↓, s. 6, 12, 24.
  6. ↑ Bałda 2014 ↓, s. 6, 12.
  7. ↑ Bałda 2014 ↓, s. 12.
  8. ↑ Bałda 2014 ↓, s. 24, 26.
  9. ↑ Bałda 2014 ↓, s. 26.
  10. ↑ Zarządzenie Burmistrza Miasta Sanoka nr 42/2015 z 9 marca 2015. bip.um.sanok.pl, 2015-03-09. s. 4. [dostęp 2016-10-20].
  11. ↑ Franciszek Bittner. 1944.pl. [dostęp 2021-05-04].
  12. ↑ Bałda 2012 ↓, s. 62-63.

Bibliografia

  • Waldemar Bałda: Sowa i bocian. Opowieść o Posadzie Olchowskiej – III dzielnicy Miasta Sanoka. Kraków: AB Media, 2012, s. 1-194. ISBN 978-83-935385-7-7.
  • Waldemar Bałda: Byli jak żywe pochodnie... W 70. rocznicę tragedii w dawnej fabryce gumy w Sanoku. Sanok: Społeczny Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Tragedii z 1944 r. w Sanockiej Dzielnicy Posada, 2014, s. 1-52. ISBN 978-83-934-513-8-8.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.