Cmentarz żydowski w Prudniku
Obiekt zabytkowy nr rej. A-21/77 z 31 marca 1977[1]
Ilustracja
Dom przedpogrzebowy cmentarza (obecnie Zbór Kościoła Zielonoświątkowego)
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Prudnik

Adres

ul. Kolejowa

Wyznanie

judaizm

Stan cmentarza

nieczynny

Powierzchnia cmentarza

0,2 ha

Liczba grobów

ok. 140

Data otwarcia

1860

Data ostatniego pochówku

1945

Położenie na mapie Prudnika
Mapa konturowa Prudnika, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Prudniku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Prudniku”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Prudniku”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Prudniku”
Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz żydowski w Prudniku”
Ziemia50°19′42,0″N 17°34′29,7″E/50,328333 17,574917

Cmentarz żydowski w Prudniku – kirkut w Prudniku, znajdujący się przy ulicy Kolejowej 40. Zajmuje powierzchnię 0,2 ha, na której zachowało się około 140 nagrobków. Uwagę przykuwa mauzoleum rodziny Fränkel oraz pomnik ofiar Auschwitz-Birkenau. Na cmentarzu zachował się też oryginalny dom przedpogrzebowy wzorowany na architekturze synagogalnej, a służący obecnie jako zbór zielonoświątkowy.

Historia

Pierwszy cmentarz żydowski w Prudniku powstał w 1541 na tak zwanej „Górze Piaskowej” znajdującej się przy obecnej ul. Wiejskiej, obok ul. Podgórnej. Kirkut służył miejscowym Żydom aż do wygnania ich z miasta przez cesarza Rudolfa II Habsburga w 1570[2]. Do tej pory na terenie byłego cmentarza nie zachował się żaden nagrobek[3].

Żydzi wrócili do Prudnika w 1812[4]. Nowy cmentarz został założony w 1860[5] przy ul. Kolejowej 40[6]. W 1939 cmentarz wszedł w skład Zrzeszenia Żydów w Niemczech. Pomimo ostrzeliwania miasta (głównie ul. Kolejowej) przez żołnierzy Armii Czerwonej podczas bitwy o Prudnik w 1945, kirkut nie został zniszczony. Po przejęciu miasta przez administrację polską po II wojnie światowej na cmentarzu doszło do licznych aktów wandalizmu i kradzieży niektórych macew[7].

Pochowani na cmentarzu

W 2007 dzięki staraniom Łukasza Wylęgały udało się sporządzić niekompletny spis osób pochowanych na cmentarzu[7]:

  • Cäcilie Adler (z domu Doctor)
  • Farani Adler (z domu Proskauer)
  • Julius Adler
  • Moritz Aulterlitz
  • Selma Aulterlitz (z domu Goerke)
  • (?) Bafz
  • (?) Capauner
  • Olga Capauner (z domu Mokrauer)
  • Joseph Ch?
  • Adele Chotzen
  • Herbert Cohn
  • Natalie Chotzen
  • Rosalie Chotzen (z domu Orgler)
  • Wilhelm Chotzen
  • Benjamin Cohn
  • Louis Cohn
  • Frlier Czwiklitzer
  • Henrite Danziger
  • Samuel Danziger
  • Cäcilie Deutsch (z domu Fränkel)
  • Dorothen Deutsch (z domu Marer)
  • Fabian Danziger
  • Friedericke Deutsch (z domu Linger)
  • Pauline Danziger
  • Rosa Da(?) (z domu Reich)
  • Marcus Deutsch
  • Alfred Doctor
  • Flora Doctor (z domu Dittel)
  • Rosalie Doctor (z domu Rosenzweig)
  • Albert Fränkel
  • Anna Fränkel (z domu Kauffmann)
  • Auguste Fränkel (z domu Guttmann)
  • Emanuel Fränkel
  • Emilie Fränkel (z domu Alexander)
  • Emma Fränkel (z domu Deutsch)
  • Esther Fränkel (z domu Polke)
  • Johanna Fränkel (z domu Hasse)
  • Joseph Fränkel
  • Kurt Fränkel
  • Samuel Fränkel
  • Simon Fränkel
  • Emil Friedl
  • Friedericke Friedlander (z domu Courant)
  • Georg Gauber
  • Isidor Goldschmidt
  • Marta Goldschmidt (z domu Lewy)
  • Julius Goldstein
  • Marie Goldstein
  • Rosalie Goldstein (z domu Breslauer)
  • Pauline Graetzer (z domu Polke)
  • Sigmund Jarm
  • Oskar Kassel
  • Sigmund Kassel
  • Frieda(?) Ke(?)
  • Georg Krause
  • Minna Krause (z domu Landau)
  • Rosa Krause (z domu Czwiklitzer)
  • Rosalie Lippman
  • Louis Loewenstein
  • Alfred Löwe
  • Mayer Löwe
  • Rosalie Löwe (z domu Fränkel)
  • Dora Marcus (z domu Ucko)
  • Wilhelm Marcus
  • Helene Marrus (z domu Morawsky)
  • Lina Miillerz (z domu Kaliski)
  • Charlotte Mokrauer (z domu Fiedler)
  • Isaac Mokrauer
  • Oskar Mokrauer
  • Clara Müller (z domu Lewy)
  • Salomon Müller
  • Alfred Neumann
  • Lise Neumann (z domu Fränkel)
  • Anna Oppenheim (z domu Doctor)
  • Auguste Pinkus (z domu Fränkel)
  • Hedwig Pinkus (z domu Oberländer)
  • Josef Pinkus
  • Max Pinkus
  • Ludwig Preifs
  • Anna Schneider (z domu Chotzen)
  • Abraham (?) Sarhs
  • Moritz Schlelinger
  • Rosalie Schlelinger (z domu Chotzen)
  • Gottlieb Schneider
  • (?)onniz Schneider
  • (?) Schneider
  • Salomon Schott
  • Mathilde (?) (z domu Welsch)
  • Rosalie (?)

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 30 września 2014 r. (województwo opolskie). Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2014, s. 109.
  2. ↑ Andrzej Kirmiel, Maciej Borkowski, Tamara Włodarczyk, Śladami Żydów: Dolny Śląsk, Opolszczyzna, Ziemia Lubuska, Warszawa: Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, 2008, s. 139, ISBN 83-928380-0-9.
  3. ↑ Stary cmentarz żydowski w Prudniku (ul. Wiejska) [online], sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-23].
  4. ↑ Cmentarz żydowski w Prudniku – Zakres „Zabytki kościelne” – Slezsko bez hranic [online], silesiatourism.com [dostęp 2019-04-23].
  5. ↑ Burchard podaje datę powstania cmentarza jako XIX w.
  6. ↑ PRUDNIK: Opolie [Neustadt, Polnisch Neustadt] [online], iajgsjewishcemeteryproject.org [dostęp 2019-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-03-21].
  7. 1 2 Nowy cmentarz żydowski w Prudniku (ul. Kolejowa 40) [online], sztetl.org.pl [dostęp 2019-04-23].

Bibliografia

  • Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 197.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.