Lejkówka rowkowana
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

Incertae sedis

Rodzaj

lejkówka

Gatunek

lejkówka rowkowana

Nazwa systematyczna
Clitocybe vibecina (Fr.) Quél.
Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 318 (1872)

Lejkówka rowkowana (Clitocybe vibecina (Fr.) Quél.) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Clitocybe, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1818 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus vibecinus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę, nadał mu Lucien Quélet w 1872 r.[1]

Ma 11 synonimów. Niektóre z nich:

  • Clitocybe langei Singer ex Hora 1960
  • Clitocybe orientalis Harmaja 1969
  • Pseudolyophyllum australe (Raithelh.) Raithelh. 1984
  • Pseudolyophyllum vibecinum (Fr.) Raithelh. 1979[2].

Polską nazwę nadał Stanisław Domański w 1955 r.[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica do 5 cm, początkowo wypukły, później płaski, w końcu płytko pogłębiony, higrofaniczny, często z prążkowanym brzegiem od prześwitujących blaszek. Powierzchnia, wodnistoszara, w środku wysychająca do białawej[4].

Blaszki

Średnio grube, z licznymi międzyblaszkami, białawe do szarawych, wykrojone ząbkiem i długo zbiegające na trzon[4].

Trzon

Wysokość do 6 cm, grubość 2–7 mm, cylindryczny. Powierzchnia ubarwiona podobnie do kapelusza, łuszcząca się pod kapeluszem, gdy jest młoda, później naga, z białą, filcowatą grzybnią u podstawy, u dojrzałych okazów wewnątrz pusta[4].

Miąższ

Higrofaniczny, w stanie wilgotnym wodnistoszary, w stanie suchym białawy, o mącznym lub ogórkowym, czasami nieprzyjemnym zapachu i smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki eliptyczne, 4,5–7 × 3,5–4,5 µm, gładkie[4].

Gatunki podobne

Jest kilka podobnych gatunków lejkówek, np. lejkówka szarożółtawa (Clitocybe diosma), lejkówka mączna (Clitocybe ditopa), lejkówka dwubarwna (Clitocybe metachroa) i inne. Lejkówka rowkowana ma stosunkowo duże zarodniki i rowkowany brzeg kapelusza[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie lejkówki rowkowanej w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najwięcej stanowisk podano w Europie; jest tutaj rozprzestrzeniona od Morza Śródziemnego po archipelag Svalbard i Islandię[5]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył liczne stanowiska tego gatunku[3]. Jest bardzo pospolity[6].

Grzyb saprotroficzny naziemny występujący w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, zwłaszcza pod świerkami i sosnami, także w zaroślach jałowcowych na nieużytkach rolnych. Rośnie wśród mchów i traw i na igliwiu. Owocniki tworzy głównie od sierpnia do października[3]. Jest grzybem niejadalnym[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2022-12-28] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2022-12-28] (ang.).
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Oldřich Jindřich, Clitocybe vibecina (Fr.) Quél. 1872 [online], Česká mykologická společnost [dostęp 2022-12-28] (cz.).
  5. ↑ Występowanie Clitocybe vibecina na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2022-12-28] (ang.).
  6. ↑ Clitocybe vibecina – lejkówka rowkowana [online], grzyby.pl [dostęp 2022-12-28].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.