Cerkiew Zaśnięcia Matki Boskiej w Baligrodzie
nr rej. A-51 z 25.01.1985[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Baligród

Wyznanie

Kościół greckokatolicki

Rodzaj

Cerkiew

Wezwanie

Zaśnięcie Matki Boskiej

Historia
Data budowy

1800, 1829, 1899

Data likwidacji

1947

Data reaktywacji

2003

Dane świątyni
Budulec

kamień

Położenie na mapie gminy Baligród
Mapa konturowa gminy Baligród, w centrum znajduje się punkt z opisem „Baligród, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Baligród, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Baligród, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu leskiego
Mapa konturowa powiatu leskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Baligród, cerkiew”
Ziemia49°20′08,5920″N 22°17′14,1360″E/49,335720 22,287260

Cerkiew Zaśnięcia Matki Boskiej w Baligrodzie – murowana cerkiew greckokatolicka wzniesiona w roku 1829 we wsi Baligród, w miejsce poprzedniej, drewnianej cerkwi, wzmiankowanej już w roku 1761.

Historia

Cerkiew została wzniesiona w roku 1829 z fundacji ówczesnego właściciela miejscowości Onufrego Karsznickiego. W roku 1928 została wyremontowana i przebudowana. W trakcie przebudowy zakończoną baniastym hełmem sygnaturkę zastąpiono drewnianą kopułą. W latach 1946–1947 świątynia była przechowalnią sprzętów liturgicznych (ornaty, księgi, krzyże, lichtarze, obrazy, figury), zwiezionych z cerkwi w Roztokach Dolnych, Kiełczawie, Cisowcu, Stężnicy, Jabłonkach, Kołonicach, Huczwicach i Rabem. Większość tych sprzętów i paramentów zrabowali 20 sierpnia 1947 żołnierze Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, którzy wywieźli je w niewiadome miejsce. Od roku 1949 cerkiew wykorzystywana była jako magazyn. W tym czasie zniszczeniu lub rozkradzeniu uległo całe wyposażenie świątyni. Remont dachu rozpoczął się w roku 1990, jednak szybko został, ze względu na brak funduszy, przerwany. W roku 2001 przegnicie konstrukcji kopuły spowodowało stopniowe zapadanie się jej konstrukcji do wnętrza. W roku 2003 ks. Miron Michajłyszyn, greckokatolicki kapelan Wojska Polskiego, wysunął pomysł urządzenia w baligrodzkiej cerkwi świątyni greckokatolickiego ordynariatu polowego. 15 sierpnia tegoż roku odprawione zostało w cerkwi pierwsze nabożeństwo od czasów wysiedleń. Obecnie waląca się kopuła została zabezpieczona, a cerkiew jest w trakcie remontu.

Architektura i wyposażenie

Cerkiew w Baligrodzie jest świątynią orientowaną, dwudzielną. Prezbiterium zamknięte półkoliście. Od północy i południa zakrystie. Nawa szersza, na planie prostokąta. Od zachodu przedsionek. Nad prezbiterium dach dwuspadowy, nad nawą ośmioboczna kopuła na bębnie, nad zakrystiami małe kopułki[2].

W świątyni nie zachowały się elementy pierwotnego wyposażenia. W zbiorach Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku znajduje się XVII wieczna ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem.

Wokół cerkwi

Przy cerkwi stoi murowana, pozbawiona dzwonów, dzwonnica parawanowa.

Przypisy

Bibliografia

  • Stanisław Kryciński, Cerkwie w Bieszczadach, Pruszków: Wydawnictwo Rewasz, 2005, s. 19-21, ISBN 83-89188-39-2, ISBN 83-89188-38-4, OCLC 69495051.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.