A-793 z dnia 29.04.1975[1] | |||||||||||
nieczynna kultowo | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół |
rzymskokatolicki (od 1967) | ||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie |
św. Józefa (obecnie); | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie gminy Olszanica | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu leskiego | |||||||||||
49°26′33,3″N 22°26′50,7″E/49,442583 22,447417 |
Cerkiew Narodzenia Świętej Anny w Orelcu – drewniana filialna cerkiew greckokatolicka, zbudowana w 1759 we wsi Orelec.
W 1967 cerkiew przejęta przez Kościół rzymskokatolicki. Pełniła funkcję kościoła filialnego pw. św. Józefa, początkowo parafii w Uhercach, potem latach 1975–2009 w Bóbrce.
Historia
Cerkiew wzniesiona w 1759 (według innej wersji w 1757[2]). Według tradycji, z materiałów pozyskanych z rozbiórki cerkwi w pobliskich Uhercach. Wyremontowana w 1933. Wtedy też najprawdopodobniej dobudowany został przedsionek. Po 1947 nieużytkowana kultowo, służyła jako magazyn szyszek dla leśnictwa. W 1967 przejęta przez kościół rzymskokatolicki. Podczas remontu w 1985 (lub w 1981[2]) usunięto daszek sobotowy[3] (wzgl. fartuchowy[2]). Po wybudowaniu nowego kościoła w 2009 nieużytkowana[4].
Architektura i wyposażenie
Budowla konstrukcji zrębowej, dwudzielna, orientowana. Nawa prostokątna, do trójbocznie zamkniętego prezbiterium przylega od północy zakrystia. Do nawy dobudowany w późniejszym okresie przedsionek. Dach dwukalenicowy, zwieńczony cebulastą wieżyczką. W oknach zakrystii kute kraty z XIX w.[3]
Wewnątrz stropy płaskie ze skromną polichromią ornamentalno-kwiatową[5]. Oryginalne wyposażenie nie zachowało się. Figury aniołów z ołtarza z XVIII w. oraz płaskorzeźba przedstawiająca Boga Ojca, a także figura św. Jana Nepomucena z XIX w. znajdują się w Muzeum w Łańcucie, w Dziale Sztuki Cerkiewnej.
- Elewacja południowa
- Widok ogólny
- Dzwonnica
Otoczenie
Na osi cerkwi znajduje się drewniana dzwonnica, konstrukcji słupowej, na planie kwadratu, nakryta dachem namiotowym[3].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-12-11] .
- 1 2 3 Stanisław Orłowski. Wieś potrzebuje pomocy. Orelecka przeszłość i teraźniejszość. „Podkarpacie”. Nr 35 (973), s. 8, 31 sierpnia 1989.
- 1 2 3 Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 205. ISBN 978-83-61577-68-3.
- ↑ Kościół rzymsko-katolicki w Orelcu. parafia-bobrka.pl. [dostęp 2020-12-11].
- ↑ Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja.. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2003, s. 197, 198. ISBN 83-89188-08-2.
Bibliografia
- Stanisław Kryciński, Cerkwie w Bieszczadach, Pruszków: Rewasz, 2005, s. 107-108, ISBN 83-89188-39-2, ISBN 83-89188-38-4, OCLC 69495051 .