Cerkiew Objawienia Pańskiego
Церковь Богоявления
7610006000
cerkiew parafialna / muzeum
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Rosja

Obwód

 jarosławski

Miejscowość

Jarosław

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Eparchia

jarosławska

Wezwanie

Objawienia Pańskiego

Wspomnienie liturgiczne

6/19 stycznia

Położenie na mapie Jarosławia
Mapa konturowa Jarosławia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Jarosław, cerkiew Objawienia Pańskiego”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jarosław, cerkiew Objawienia Pańskiego”
Położenie na mapie obwodu jarosławskiego
Mapa konturowa obwodu jarosławskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Jarosław, cerkiew Objawienia Pańskiego”
Ziemia57°37′18,1″N 39°53′10,9″E/57,621694 39,886361
Strona internetowa

Cerkiew Objawienia Pańskiego – XVII-wieczna cerkiew prawosławna w Jarosławiu. Obecnie, podobnie jak cerkwie św. Eliasza, Narodzenia Pańskiego, św. Mikołaja Nadieina i św. Jana Chrzciciela jest udostępniana do zwiedzania w ramach Jarosławskiego Muzeum-Rezerwatu Architektury, Historii i Sztuki[1], będąc równocześnie czynną cerkwią w dekanacie jarosławskim centralnym eparchii jarosławskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego[2].

Historia

Cerkiew została wzniesiona w latach 1684–1693 z fundacji kupca Aleksieja Zubczaninowa. Obiekt zbudowano na miejscu starszej, drewnianej cerkwi, która być może pochodziła jeszcze z okresu średniowiecza, a być może została zbudowana później, w XVI w. Freski w obiekcie wykonała artel mistrzów Dmitrija Plechanowa i Fiodora Ignatjewa[3].

Budowla została zamknięta po rewolucji październikowej, w latach 50. XX wieku odremontowana[3] i w 1959 przekazana nowo utworzonemu Jarosławskiego Muzeum-Rezerwatu Architektury, Historii i Sztuki, w ramach którego jest udostępniana do zwiedzania[1]. Stałą ekspozycję otwarto w niej w 1973. Już po upadku ZSRR, w 2002, w świątyni ponownie rozpoczęto sprawowanie nabożeństw[3].

Architektura

Cerkiew łączy cechy moskiewskiego i jarosławskiego budownictwa sakralnego. Na wzór świątyń w Moskwie główną nawę budynku zbudowano bez podkletu, wznosząc wysokie ściany z obszernymi oknami i przykrywając je wysokim sklepieniem. Z kolei elementem pochodzącym wprost z tradycji jarosławskiej są galerie otaczające z trzech stron czworoboczną nawę[3], jednak są one znacznie niższe, niż w starszych cerkwiach w mieście[4]. W galeriach usytuowano dwa ołtarze boczne Sądu Ostatecznego i świętych Bazylego i Konstantyna[5]. Dzwonnica cerkiewna znajduje się w północno-zachodnim narożniku galerii[3]. Całość wieńczą dwa rzędy kokoszników oraz cebulaste kopuły posadowione na wysokich bębnach[4]. Unikalnym elementem dekoracji świątyni są polichromowane płytki, którymi zdobiony jest fryz otaczający budowlę[3].

We wnętrzu cerkwi znajdują się freski z końca XVII w., rozmieszczone w ośmiu rzędach. Znajdują się wśród nich sceny Zaśnięcia Matki Bożej, Zmartwychwstania i Wniebowstąpienia Pańskiego, na zachodniej części sklepienia wyobrażenie Trójcy Świętej adorowanej przez Maryję i Jana Chrzciciela oraz na scenie zachodniej wyobrażenie Męki Pańskiej[6], a także inne sceny biblijne[3]. Między kompozycjami znajdują się ornamenty roślinne[3]. Ikonostas w świątyni wykonano w stylu barokowym, z wyraźnymi wpływami sztuki ukraińskiej[7], być może powstał on w kręgu mistrza Siemiona Chołmogorca[3].

Przed rewolucją październikową w cerkwi przechowywane były trzy otaczane szczególnym kultem przedmioty: rzeźbiona w drewnie głowa Jana Chrzciciela na misie, krzyż ołtarzowy z cząstką skały z Grobu Pańskiego oraz drewniany rzeźbiony krzyż stojący za ołtarzem. Dwa pierwsze obiekty zaginęły po 1917[3].

Przypisy

  1. 1 2 Памятники архитектуры [online], yarmp.yar.ru [dostęp 2016-11-29] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].
  2. Ярославское Центральное благочиние [online], yareparhia.ru [dostęp 2016-11-30].
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Богоявленская церковь [online], yaroslavlru.ru [dostęp 2016-11-30].
  4. 1 2 E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, ss.130–131.
  5. История [online], teofania.ru. [dostęp 2016-11-30].
  6. E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, s. 133.
  7. E. Dobrowolska, B. Gniedowski, Jarosławl, Tutajew, Iskusstwo, Moskwa 1971, s.133.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.