Cerekwica
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wawrzyńca
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

trzebnicki

Gmina

Trzebnica

Liczba ludności (2011-03)

398[1]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

55-100[2]

Tablice rejestracyjne

DTR

SIMC

0881390

Położenie na mapie gminy Trzebnica
Mapa konturowa gminy Trzebnica, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Cerekwica”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Cerekwica”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Cerekwica”
Położenie na mapie powiatu trzebnickiego
Mapa konturowa powiatu trzebnickiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Cerekwica”
Ziemia51°18′51″N 17°07′37″E/51,314167 17,126944[3]
Nieoficjalny herb wsi Cerekwica
Fragment wsi

Cerekwica (niem. Zirkwitz) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Trzebnica.

Cerekwica uzyskała lokację miejską w 1252 roku, zdegradowana w 1742 roku[4].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Toponimika nazwy wsi

Nazwa wsi Cerekwica wskazuje, że już we wczesnym średniowieczu (XI/XII w.) istniał w tej miejscowości kościół. Przypuszczalnie był on drewniany, a w XV wieku zbudowano kościół murowany. 12 marca 1262 książę Henryk III Biały wydał zezwolenie na lokację Cerekwicy na prawie magdeburskim[5].

Notowane nazwy wsi na przestrzeni wieków[6]:

  • Circvice – 1155 r. – pierwsza zachowana wzmianka historyczna.
  • Cyrcviza – 1228 r.
  • Cerekuiz – 1243 r.
  • Cerequiz – 1245 r.
  • Cerekuicz – 1247 r.
  • Cerequic – 1251 r.
  • Cirquich – 1255 r.
  • Cerekcuiz – 1267 r.
  • Cyrekwicz – 1301 r.
  • Cyrquice – 1305 r. w księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305[7][8].
  • Cirquicz – 1326
  • Czerquicz – 1334
  • Cirkvicz – 1355
  • Cirkowicz – 1417
  • Cirquitz – 1748
  • Zirkwitz – 1789
  • Cerekwica – 1946

Historia

Pierwsza wzmianka w 1138, kiedy to Cerekwica przejęła na pewien czas (do 1146) od pobliskiej Trzebnicy prawa targowe. W latach 1252–1742 miasto[9].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[10]:

Kościół rzymskokatolicki parafialny pw. św. Wawrzyńca
Z XV w. Ostatnia przebudowa obecnego murowanego obiektu miała miejsce na przełomie XVIII i XIX wieku. W 1910 roku zbudowano dzwonnicę z trzema dzwonami; jeden z nich odlano po I wojnie światowej ku czci poległych na tej wojnie mieszkańców parafii Cerekwica. W czasie II wojny światowej zdjęto dwa dzwony, które przetopiono dla celów wojennych. Gruntowny remont fundamentów, ścian zewnętrznych kościoła i wieży przeprowadzono wiosną i latem 2002 roku. Po wojnie zachował się olejny obraz przedstawiający św. Wawrzyńca. Stacje drogi krzyżowej pochodzą z 1886 roku. Marmurowa chrzcielnica pochodzi z 1913 roku, wykonana została w Monachium. Okna witrażowe z postaciami apostołów Piotra i Pawła, zwiastowania Najświętszej Marii Panny, Świętej Rodziny i Serca Jezusowego były wykonane we Wrocławiu w latach 1895–1903. W 2006 roku zostało odnowione wnętrze, w roku 2010 został przeprowadzony remont zewnętrzny budowli. Organizacyjnie kościół należy do dekanatu trzebnickiego.
Dawne założenia parkowe
Pochodzące z XIX w. założenia parkowe obejmują obecnie niewielki i mocno zaniedbany fragment, w którym występuje wiele starych i dorodnych drzew, w tym kilkanaście pomników przyrody obejmujących: grupę 10 cisów, miłorząb dwuklapowy, 6 dębów szypułkowych (w tym 3 szt. jako grupa drzew), 2 szt. platanów klonolistnych, 6 szt. jesionów wyniosłych i jeden okaz klonu jaworu.[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 141 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14794
  4. ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 24-25.
  5. ↑ A. Jureczko, Henryk III Biały. Książę wrocławski (1247–1266), Kraków 2007, s. 136.
  6. ↑ Zur Geschichte von Zirkwitz und Senditz im Kreis Trebnitz in Schlesien.
  7. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online.
  8. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889.
  9. ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 458.
  10. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 176. [dostęp 2012-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  11. ↑ Przyroda Dolnego Śląska [online], przyrodniczo.pl [dostęp 2018-11-19] (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.