Celaeno

Dane obserwacyjne (J2000.0)
Gwiazdozbiór	Byk
Rektascensja	03h 44m 48,215s[1]
Deklinacja	+24° 17′ 22,09″[1]
Paralaksa (π)	0,00865 ± 0,00036″[1]
Odległość	377 ± 16 ly 115,6 ± 5,0 pc
Wielkość obserwowana	+5,46m[1]
Ruch własny (RA)	20,38 ± 0,43 mas/rok[1]
Ruch własny (DEC)	−44,81 ± 0,37 mas/rok[1]
Prędkość radialna	5,50 ± 0,90 km/s[1]
Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy	podolbrzym
Typ widmowy	B7 IV[1]
Masa	3,7 M☉[2]
Promień	3 R☉[2]
Jasność	240 L☉[2]
Prędkość obrotu	~246 km/s[3]
Temperatura	13 200 K[2]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 16 Tauri 2MASS: J03444821+2417222 Bonner Durchmusterung: BD +23 505 Boss General Catalogue: GC 4475 Katalog Henry’ego Drapera: HD 23288 Katalog Hipparcosa: HIP 17489 Katalog jasnych gwiazd: HR 1140 SAO Star Catalog: SAO 76126 UBV M 40995, AG+24 326, YZ 24 1119, Cl* Melotte 22 K5

Celaeno (16 Tauri) – gwiazda znajdująca się w gwiazdozbiorze Byka. Jest jedną z najjaśniejszych gwiazd gromady otwartej Plejad. Znajduje się około 377 lat świetlnych od Słońca.

Nazwa

Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Celaeno, wywodzącą się z mitologii greckiej. Nimfa Kelajno była jedną z siedmiu Plejad. Gwiazda jest nazywana nieoficjalnie „Zagubioną Plejadą”, co wiąże się z długą tradycją, że z siedmiu sióstr widocznych jest sześć (starożytni autorzy podają różną liczbę). Terminem tym określano także Merope i Elektrę, choć obie gwiazdy są jaśniejsze niż Celaeno i raczej nie mogły być przeoczone^[2][4]. Grupa robocza Międzynarodowej Unii Astronomicznej do spraw uporządkowania nazewnictwa gwiazd zatwierdziła użycie nazwy Celaeno dla określenia tej gwiazdy^[5].

Charakterystyka

Mapa Plejad

16 Tauri to błękitna gwiazda typu widmowego B o obserwowanej wielkości gwiazdowej wynoszącej +5,46^m[1]. Ekstynkcja międzygwiazdowa zmniejsza blask gwiazdy o około 0,3^m[2]. Prędkość obrotu gwiazdy wokół własnej osi wynosi około 246 km/s^[3]. Jej promień jest trzykrotnie większy od słonecznego, masa to 3,7 M_☉. Choć jest sklasyfikowana jako podolbrzym, to najprawdopodobniej wciąż jeszcze prowadzi w jądrze syntezę wodoru w hel, pozostając na ciągu głównym. Temperatura fotosfery tej gwiazdy wynosi 13 200 K, w związku z czym gwiazda emituje dużo promieniowania ultrafioletowego^[2].

Celaeno ma bliską towarzyszkę, sześciokrotnie słabszą gwiazdę, odległą o 0,0062 sekundy kątowej. Jest to najprawdopodobniej gwiazda typu widmowego A3, krążąca w odległości mniejszej niż 1 au wokół jaśniejszej gwiazdy; obieg zajmuje jej nieco mniej niż pół roku^[2]. Została ona odkryta podczas zakrycia Celaeno^[3].

Zobacz też

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Byka
• Lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach

Przypisy