Córka Ewy
Une fille d'Ève
Ilustracja
Autor

Honoriusz Balzac

Typ utworu

powieść

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Francja

Język

francuski

Data wydania

1839

Pierwsze wydanie polskie
Przekład

Tadeusz Boy-Żeleński

poprzednia
Fałszywa kochanka		 następna
Zlecenie

Córka Ewy (oryg. fr. Une fille d'Ève) – powieść Honoriusza Balzaka wydana po raz pierwszy jako powieść w odcinkach w czasopiśmie le Siècle na przełomie 1838 i 1839 roku. Należy do Scen z życia prywatnego cyklu Komedia ludzka.

Okoliczności powstania utworu

Utwór został opatrzony przez pisarza dopiskiem: Jardies, grudzień 1838. Córkę Ewy Balzac opublikował najpierw w odcinkach w Le Siècle w okresie od 31 grudnia 1838 do 14 stycznia 1839, a następnie wraz z Massimillą Doni w 1839 roku, w dóch tomach, u H. Souveraina. W 1842 roku Córka Ewy ukazała się w drugim tomie Komedii ludzkiej w Scenach z życia prywatnego[1]. Balzac zadedykował utwór hrabinie Bolognini z domu Vimercati[2].

Treść

Hrabina Maria de Vandenesse, wydana za mąż bez jakichkolwiek uczuć wobec przyszłego męża, ze względów finansowych, pragnie ożywić nudę codziennego życia. Nawiązuje romans z poetą Natanem, który postanawia wykorzystać jej pozycję materialną do realizacji własnych planów wydawania dziennika w kooperacji ze słynnym awanturnikiem du Tilletem. Hrabina zgadza się podpisać szereg weksli, by pomóc kochankowi i tylko pomoc ze strony męża i siostry pozwala jej uniknąć procesu karnego[3].

Osoby występujące w utworze

  • Ferdynand du Tillet – Pojawia się po raz pierwszy w Historii wielkości i upadku Cezara Birotteau, gdzie jako subiekt Cezara Birotteau uwodzi mu żonę i kradnie trzy tysiące franków, a potem przyczynia się do jego bankructwa. Zręcznymi spekulacjami dorobił się majątku, otwozył bank i związał się z Kellerami i Nucingenem, stając się wpływowym finansistą. W okresie monarchii lipcowej został deputowanym. Przez lata był kochankiem pani Rougin, którą potem porzucił dla kurtyzany Karabiny. Pojawia się w wielu utworach Komedii ludzkiej m.in.: Melmoth pojednany, Bank Nucingena, Małomieszczanie, Bezwiedni aktorzy, Piotrusia, Kawalerskie gospodarstwo. Dosłownie „kupuje” żonę, Marię Eugenię de Granville, która jest gotowa wyjść za pierwszego z brzegu.
  • Raul Nathan – doznaje w Komedii ludzkiej niezwykłego powodzenia. Stale zajęty i zaaferowany, nazwany przez swego wspólnika du Tilleta „Szarnatanem”, gra mniej lub więcej wątpliwe role w świecie i w polityce. Wieloletni kochanek Floryny, ostatecznie poślubią ją w Bezwiednych aktorach.
  • Hrabina Feliksowa de Vandenesse – urodzona jako Maria-Angelika de Granville. W chwili swego ślubu w 1828 roku ma 20 lat. Jej dzieciństwo zostało opisane w Podwójnej rodzinie. Jej nauczycielem muzyki był, znany z Kuzyna Ponsa, Niemiec Schmucke. Pojawia się także w Fałszywej kochance i Muzie z zaścianka.
  • Wicehrabia Feliks Amadeusz de Vandenesse (później hrabia) – W 1814 roku ma 20 lat. Po powierzeniu mu głównej roli w Córce Ewy, Balzac opowiada o jego nieszczęśliwym dzieciństwie w Lilii w dolnie.
  • Wilhelm Schmuke – nauczyciel muzyki, z pochodzenia Niemiec o gołębim sercu. Udzielał lekcji Lidii Peyrade (Blaski i nędze życia kurtyzany), Urszuli Mirouët (Urszula Mirouët). Około 1834 roku zaprzyjaźnił się z Ponsem i z nim zamieszkał. Był obecny przy jego śmierci i wkrótce sam umarł na apopleksję (Kuzyn Pons)[4][5].

Cechy utworu

W Córce Ewy zostaje po raz pierwszy przedstawiony szereg postaci, które odgrywają kluczową rolę w innych częściach Komedii ludzkiej: Ferdynand du Tillet, Feliks de Vandenesse, Raul Natan, Melchior de Canalis. Równocześnie jest to kolejna w cyklu analiza psychologiczna kobiety wydanej za mąż wbrew swojej woli, niewykształconej, której rola społeczna jest sztucznie ograniczana do atrakcyjnego wyglądu, a która może realizować swoje tłumione pragnienia jedynie poza związkiem małżeńskim, niekiedy z naruszeniem prawa i obyczajów. Z kolei motyw wierzytelności finansowych związany jest z biografią samego autora. Balzak pisząc Córkę Ewy inspirował się własnym związkiem z hrabiną Guidoboni-Visconti, której wsparcie materialne miało umożliwić mu otwarcie gazety.

Przypisy

  1. ↑ Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. s. 399, 450.
  2. ↑ Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. s. 277.
  3. ↑ Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. s. 285–399.
  4. ↑ Franc Schuerewegen: Une fille d’Eve. [dostęp 2012-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-12)].
  5. ↑ Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. s. 456.

Bibliografia

  • Franc Schuerewegen: Une fille d’Eve. [w:] Balzac. La Comédie humaine. Edition critique en ligne. [on-line]. [dostęp 2011-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-12)]. (fr.).
  • Honoriusz Balzac: Komedia ludzka. T. 3. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1957.
  • André Maurois: Prometeusz, czyli życie Balzaka. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza Czytelnik, 1970.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.