Bystrzanka
Ilustracja
Bystrzanka w Bystrej
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Lokalizacja

Beskid Niski

Potok
Długość 7,1 km
Spadek

26‰

Powierzchnia zlewni

13 km²

Źródło
Miejsce Bieśnik, Maślana Góra
Wysokość

495 m n.p.m.

Współrzędne

49°39′05,0″N 21°03′20,5″E/49,651389 21,055694

Ujście
Recypient Ropa
Miejsce

Szymbark

Wysokość

300 m n.p.m.

Współrzędne

49°37′50″N 21°07′08″E/49,630556 21,118889

Mapa
Mapa rzeki
Zlewnia potoku Bystrzanka
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gorlice
Mapa konturowa gminy wiejskiej Gorlice, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast w centrum znajduje się punkt z opisem „ujście”

Bystrzanka – potok, lewobrzeżny dopływ Ropy.

Źródło potoku znajduje się na wysokości 495 m na zalesionym stoku w rozległym masywie Maślana Góra, na północno-zachodnim krańcu Beskidu Niskiego. Bystrzanka jest potokiem górskim o długości 7,1 km i średnim spadku w korycie 26‰. Koryto cieku przy ujściu ma szerokość około 2 m[1]. Potok bierze początek we południowo-wschodnim krańcu Bieśnika, przepływa przez Bystrą i na obszarze Szymbarku uchodzi do Ropy[2].

Zlewnia Bystrzanki, o powierzchni 13 km², położona jest w dorzeczu górnej Wisły. Obszar zlewni leży między szczytami Jelenią Górą, Maślaną Górą, Zieloną Górą, Buczem, Działem i Taborówką, na granicy Beskidów i Pogórza Karpackiego. Średnia wysokość zlewni wynosi 467 m, a średnie nachylenie stoków – 9,6°[3]. Zlewnię zasila 15 sklasyfikowanych dopływów o łącznej długości 19 km, najdłuższy z nich (Gerucha[4]) ma długość 3,1 km[5].

W Szymbarku znajduje się Stacja Badawcza im. Eugeniusza Gila Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego Polskiej Akademii Nauk[6]. Zlewnia Bystrzanki od 1994 roku objęta jest ogólnopolskim Zintegrowanym Monitoringiem Środowiska Przyrodniczego. W 2021 roku jakość wód płynących w klasyfikacji elementów fizykochemicznych była dobra, skład chemiczny również dobry. Woda posiada wodorowęglanowo-siarczanowo-wapniowych typ hydrochemiczny, o odczynie obojętnym (pH 7,55). Na podstawie wskaźników MIR i RHS stan geoekologiczny zlewni Bystrzanka zakwalifikowany został do umiarkowanego (3 klasa)[7].

Prawie 53% długości koryta Bystrzanki i 64% jej zlewni znajduje się na obszarze Południowomałopolskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu[8]. W latach 2019-2021 w Bystrzance w pobliżu dawnego dworu rodziny Groblewskich w Bystrej żyło kilka bobrów[9].

Przypisy

  1. L. Starkel (red.), Badania fizyczno-geograficzne otoczenia stacji naukowo-badawczej Instytutu Geografii PAN w Szymbarku (tom I), Warszawa: Instytut Geografii PAN, Dokumentacja geograficzna Zeszyt 3, 1970, 34-35).
  2. geoportal.gov.pl [online], mapy.geoportal.gov.pl [dostęp 2023-08-09].
  3. Charakterystyka przyrodnicza zlewni Bystrzanki, [w:] Witold Bochenek, Prawidłowości obiegu wody na obszarze beskidzko-pogórskim Karpat Zachodnich na przykładzie zlewni Bystrzanki w świetle zmian klimatu i działalności człowieka, Warszawa: IGiPZ PAN, Prace Geograficzne nr 271, 2020, s. 15.
  4. Małgorzata Kijowska-Strugała, Transport zawiesiny w warunkach zmieniającej się antropopresji w zlewni Bystrzanki (Karpaty fliszowe), Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN, Prace Geograficzne nr 247, 2015, s. 92.
  5. Małgorzata Kijowska, Geneza i przebieg wezbrań we fliszowej zlewni Bystrzankiw latach 1995–2009,, Kielce 2011, s. 61.
  6. Stacja Bazowa Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego Szymbark [online], zmsp.gios.gov.pl [dostęp 2017-11-06] (pol.).
  7. Mikołaj Majewski, Stan geoekosystemów Polski w 2021 rokna podstawie badań Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego, Poznań 2022, s. 77-82.
  8. Charakterystyka JCWP
  9. Bystre bobry? Bobry z Bystrej! [online], halogorlice.info, 16 grudnia 2020 [dostęp 2021-08-04] (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.