wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | |
Strefa numeracyjna |
15 |
Kod pocztowy |
23-304[3] |
Tablice rejestracyjne |
LJA |
SIMC |
0790864[4] |
Położenie na mapie gminy Dzwola | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu janowskiego | |
50°43′41″N 22°33′14″E/50,728056 22,553889[5] |
Branewka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Dzwola[4][6].
Opis
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 217 mieszkańców[7] i była jedenastą co do wielkości miejscowością gminy Dzwola. Należy do Parafii św. Anny w Branwi. W miejscowości wypływa Branew, niewielka rzeka dorzecza Sanu, dopływ Bukowej. Najważniejszy obiekt użyteczności publicznej w Branewce to Budynek Ochotniczej Straży Pożarnej w Branewce[8].
Historia
Pierwsza wzmianka o Branewce pochodzi z 1377 roku. Kiedy to król Ludwik Węgierski darował wieś Dymitrowi z Goraja. Pierwotnie nosiła ona nazwy: Branwica, Branew, Branew Mała, a od 1543 r. Branewka. W połowie XV wieku na jej gruntach osiedlono osadników wołoskich i ruskich. Wieś należała do Gorajskich, a w 1508 r. przeszła na własność Mikołaja Firleja, wojewody lubelskiego. Następnie władał nią pleban gorajski. W 1531 r. posiadała 2 łany kmiece i młyn. W 1596 roku wieś zakupił Jan Zamojski, który w pięć lat później przeznaczył ją na uposażenie kustosza kapituły zamojskiej. W 1626 roku we wsi znajdowały się 4 półłanki, 4 zagrody, 3 komornice bez bydła i młyn. W 1711 roku duże straty wśród mieszkańców wyrządziła grasująca epidemia. W 1784 roku po kasacie kapituły zamojskiej Branewka przeszła w ręce państwowe. Sześć lat później od Skarbu Koronnego nabył ją dla ordynacji Andrzej Zamojski za sumę 40 tys. zł. Na początku XIX wieku we wsi znajdowała się karczma i folwark z zabudowaniami dworskimi. W wyniku reformy uwłaszczeniowej 1864 r. 32 gospodarzy otrzymało na własność 684 mórg ziemi. Na przestrzeni XIX wieku mieszkali w Branewce unici, którzy napłynęli z sąsiednich wsi (Branew, Otrocz). W 1921 roku wieś liczyła 58 domów i 352 mieszkańców. W latach trzydziestych rozparcelowano folwark ordynacki. W 1934 r. odnotowano dużą powódź. W 1944 roku w wyniku walk frontowych spłonęło 29 zagród. W 1948 r. powstała jednostka straży pożarnej.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wieś Branewka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-10] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-10] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 88 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 9854
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Informacja o OSP w Branewce na stronie KRS.
Bibliografia
- Baranowski Z.:Rys historyczny miejscowości powiatu janowskiego, Stalowa Wola 2001, ISBN 83-87840-53-X.
- Baran Z.: Dzieje wsi Branew, Sandomierz 1999.
- Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 36.
- Maciąg A:, Matka Boska Janowska wczoraj i dziś, Wiadomości Diecezjalne Lubelskie 1981, nr 8-9.
- Rymut K. (red): Nazwy miejscowe Polski. Historia. Pochodzenie. Zmiany, 1.1, Kraków 1996; t. II, Kraków 1998.
- Stopniak F.: Dzieje kapituły zamojskiej, Lublin 1962, str. 50-55, 58.
- Orłowski R., Położenie i walka klasowa chłopów w Ordynacji Zamojskiej w drugiej połowie XVIII wieku, Lublin 1963, str. 25.
- Tarnawski A., Działalność gospodarcza Jana Zamoyskiego (1572-1605), Lwów 1935, str. 21-22, 92.
Linki zewnętrzne
- Branewka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 352 .