Bolesław Skąpski (przed 1939) | |
Data urodzenia |
15 lipca 1876 |
---|---|
Data śmierci |
24 marca 1948 |
Miejsce spoczynku | |
Narodowość |
polska |
Małżeństwo |
Jadwiga Marciszewska |
Dzieci |
Anna, Zbigniew, Bolesław, Zdzisław |
Krewni i powinowaci |
Andrzej Sariusz-Skąpski (wnuk), Izabella Sariusz-Skąpska (prawnuczka) |
Odznaczenia | |
por. Bolesław Skąpski (w środku) w Przemyślu w 1915 | |
major rezerwy artylerii | |
Data urodzenia |
15 lipca 1876 |
---|---|
Data śmierci |
24 marca 1948 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Armia Austro-Węgier, |
Jednostki |
3 Pułk Artylerii Dywizyjnej, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Bolesław Skąpski (ur. 15 lipca 1876, zm. 24 marca 1948) – polski inżynier geometra, mierniczy przysięgły, major rezerwy artylerii Wojska Polskiego.
Życiorys
Bolesław Skąpski[uwaga 1] urodził się 15 lipca 1876. Był synem Zygmunta Skąpskiego (1843–1907), powstańca styczniowego, teologa, poborcy podatkowego, urzędnika w Liszkach[1][2][3].
Ukończył studia z tytułem inżyniera. Jako inżynier rządowy i upoważniony geometra cywilny pod koniec 1906 przeniósł kancelarię mierniczą z Rymanowa do Sanoka i od tego czasu prowadził ją przy ulicy Cerkiewnej 123 w domu Schildkrauta[4]. W Sanoku był zaszeregowany w grupie geometrów do robót pomiarowych[5]. Później jako c.k. geometra ewidencyjny w Sanoku urzędował w kamienicy dra Bardacha (zob. Teofil Bardach) przy ulicy Adama Mickiewicza (1910/1911)[6][7][8][9][10]. W charakterze geometry w 1911 był przydzielony do Krakowa[11]. Do 1914 był rządowo upoważnionym cywilnym geometrą w Sanoku[12]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1906)[13][14]. W połowie 1907 przystąpił do oddziału sanockiego C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[15][16]. W Sanoku udzielał się w życiu politycznym[17][18]. Przy C. K. Sądzie Obwodowym w Sanoku został wybrany przysięgłym zastępcą w 1912[19]. Był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka[20]. Reprezentując Sanok w 1912 uczestniczył w VI Zjeździe Techników Polskich w Krakowie[21].
W C. K. Armii w rezerwie artylerii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1898[22], a potem awansowany na stopień podporucznika z dniem stycznia 1905[23]. Był żołnierzem rezerwy 3 pułku artylerii dywizyjnej w Krakowie od około 1898 do ok. 1905[24][25][26][27][28][29][30][31]. Następnie w C. K. Obronie Krajowej został zweryfikowany w stopniu podporucznika w grupie nieaktywnych z dniem 1 stycznia 1905[32]. Od około 1905 do ok. 1913 był przydzielony do 18 pułku piechoty Obrony Krajowej w Przemyślu[33][34][35][36][37][38]. Od ok. 1913 był podporucznikiem artylerii obrony krajowej w stosunku ewidencji[39][40]
W szeregach wojsk austriackich uczestniczył w I wojnie światowej[41]. Brał udział w pierwszej (1914) i drugiej (1914/1915) obronie Twierdzy Przemyśl[41]. W artylerii obrony krajowej został awansowany w stosunku ewidencji na stopień porucznika z dniem 1 listopada 1914[42]. Na początku 1915 był komendantem oddziału strzegącego jeńców rosyjskich w Przemyślu[43]. Został wzięty przez Rosjan do niewoli i był osadzony w Taszkencie[41]. Po odzyskaniu wolności odbywał ok. półroczną drogę powrotną do Krakowa przez Chiny, Stany Zjednoczone, Norwegię, Niemcy i Wiedeń[41]. W artylerii obrony krajowej awansowany na stopień kapitana z dniem 1 listopada 1917[44].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany na stopień majora rezerwy artylerii ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[45][46]. W 1923, 1924 był przydzielony jako oficer rezerwowy do 23 pułku artylerii polowej w garnizonie Będzin[47][48]. W 1934 jako porucznik rezerwy artylerii był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr V jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto[49].
W okresie II Rzeczypospolitej w Krakowie wykonywał zawód mierniczego (geodety) przysięgłego będąc przypisanym do ul. Kremerowskiej 10 (znajdował się na liście mierniczych przysięgłych, przysięgę złożył 21 kwietnia 1923)[50][51]. Był działaczem PSL „Piast”[52].
Podczas II wojny światowej i trwającej okupacji niemieckiej przebywał w Krakowie[52]. W swoim mieszkaniu ukrywał wówczas Wincentego Witosa[53].
Zmarł 24 marca 1948 po długiej chorobie[54]. Został pochowany w Wielki Piątek 26 marca 1948 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera PAS 62-zach-po lewej Spiechowicza)[54][55].
Jego braćmi stryjecznymi byli Zygmunt Skąpski (1880–1950), inżynier budownictwa dróg, przedsiębiorca budowlany, Władysław Skąpski (1898–1961), działacz PPS, organizator SZP, ZWZ, AK i WiN[56]. Jego żoną była Jadwiga Marciszewska (1880–1939). Mieli córki i synów[54]. Ich dziećmi byli Anna, Zbigniew (1903–1985), geodeta, prof. dr Politechniki Krakowskiej[57], żonaty z Krystyną, córką Włodzimierza Tetmajera[3], Bolesław (1905–1940), prokurator w Ministerstwie Sprawiedliwości w Warszawie, ofiara zbrodni katyńskiej, Zdzisław (1919–1974)[58][59]. Wnukiem Bolesława Skąpskiego był Andrzej Sariusz-Skąpski (1937–2010), a prawnuczką jest Izabella Sariusz-Skąpska (ur. 1964).
Podczas I wojny światowej w czasie od marca 1915 do marca 1916 Bolesław Skąpski prowadził pamiętnik, którego zawartość po latach została opublikowana w książce pt. Na Frontach I Wojny Światowej. Pamiętniki Szczepan Pilecki Bolesław Skąpski[41].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (28 czerwca 1929)[60]
- Brązowy Medal Zasługi Wojskowej na wstążce Krzyża Zasługi Wojskowej z mieczami (Austro-Węgry, przed 1918)[44]
- Brązowy Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Sił Zbrojnych i Żandarmerii (Austro-Węgry, przed 1900)[25]
Uwagi
- ↑ W ewidencji wojskowych c. k. armii był określany w języku niemieckim jako „Boleslaus Ritter von Skąpski”.
Przypisy
- ↑ Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 360.
- ↑ Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 138. ISBN 83-08-01428-3.
- 1 2 Zofia z Odrowąż-Pieniążków Skąpska: „Dziwne jest serce kobiece...” Wspomnienia galicyjskie. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 2019, s. 21, 191. ISBN 978-83-07-03451-5.
- ↑ Ogłoszenie. „Gazeta Sanocka”, s. 4, nr 150 z 11 listopada 1906.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 861.
- ↑ Ogłoszenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 1, s. 6, 1 maja 1910.
- ↑ Ogłoszenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 2, s. 6, 8 maja 1910.
- ↑ Nadesłane. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 41, s. 3, 1 października 1911.
- ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 43.
- ↑ Ruch przyjezdnych. „Nowa Reforma”, s. 2, nr 290 z 28 czerwca 1911.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 940.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 965.
- ↑ Paweł Sebastiański, Bronisław Kielar: Wykazy członków Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku. W: 125 lat sanockiego „Sokoła” 1889–2014. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 2014, s. 146. ISBN 978-83-939031-1-5.
- ↑ Anna Sebastiańska: Członkowie TG „Sokół” w Sanoku 1889–1946. sokolsanok.pl, 2009-11-29. [dostęp 2016-03-15].
- ↑ Odezwa na czasie. „Gazeta Sanocka”, s. 3, nr 185 z 14 lipca 1907.
- ↑ Sprawozdanie Komitetu C. K. Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego za rok 1911. Lwów: 1912, s. 210, 263.
- ↑ Operetkowe posiedzenie. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, nr 32 z 4 grudnia 1910.
- ↑ Ruch wyborczy. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 2, nr 33 z 11 grudnia 1910.
- ↑ Kronika. IV. kadencja sądu przysięgłych w Sanoku. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, nr 44 z 3 listopada 1912.
- ↑ Sprawozdanie Wydziału Tow. Upiększania Miasta Sanoka. „Miesięcznik Artystyczny”. Nr 7, s. 68, 1912.
- ↑ Pamiętnik VI Zjazdu Techników Polskich od 11 do 15 września 1912 w Krakowie. Kraków: 1914-1917, s. 340.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 768.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 813.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1899. Wiedeń: 1898, s. 773.
- 1 2 Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1900. Wiedeń: 1899, s. 798.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1901. Wiedeń: 1900, s. 807.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1902. Wiedeń: 1901, s. 814.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1903. Wiedeń: 1902, s. 810.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 814.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 821.
- ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 832.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1907. Wiedeń: 1907, s. 174.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1907. Wiedeń: 1907, s. 284.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1908. Wiedeń: 1908, s. 291.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1909. Wiedeń: 1909, s. 319.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1910. Wiedeń: 1910, s. 319.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 325.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 331.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 426.
- ↑ Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 364.
- 1 2 3 4 5 Na Frontach I Wojny Światowej. Pamiętniki Szczepan Pilecki Bolesław Skąpski. sztukater.pl. [dostęp 2016-06-19].
- ↑ Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 156.
- ↑ Z oblężonego Przemyśla. „Nowości Illustrowane”. Nr 6, s. 2, 4, 6 lutego 1915.
- 1 2 Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918, s. 465.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 836.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 762.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 759.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 680.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 273, 934.
- ↑ Wykaz mierniczych przysięgłych, upoważnionych w myśl ustawy z dnia 15 lipca 1925 r., Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, 1932 .
- ↑ Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 226, 2015.
- 1 2 Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 228, 2015.
- ↑ Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 228, 235, 2015.
- 1 2 3 Bolesław Skąpski. Nekrolog. „Dziennik Polski”, s. 10, nr 86 (1125) z 27–30 marca 1948.
- ↑ Lokalizator Grobów – Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2020-03-05] .
- ↑ Rafał Skąpski. Witos, Mikołajczyk i bracia Skąpscy: rok 1944. „Niepodległość i Pamięć”. 22/1 (49), s. 222, 226, 230, 2015.
- ↑ Zbigniew Skąpski. Nekrolog. „Dziennik Polski”. Nr 28, s. 5, 28 lutego 1950.
- ↑ Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Katyń. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2000. s. 566. [dostęp 2016-06-22].
- ↑ W katastrofie zginęli Małopolanie. tvp.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2016-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-28)].
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 12, poz. 18. „za zasługi na polu pracy społecznej”.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1934.
- Bolesław Skąpski. sejm-wielki.pl. [dostęp 2016-06-19].