Kompleks biurowców .KTW w czerwcu 2023 roku widziany z ulicy Sokolskiej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
al. Roździeńskiego 1 |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt |
Przemo Łukasik i Łukasz Zagała |
Inwestor |
TDJ Estate |
Wysokość całkowita |
.KTW I – 66 m |
Kondygnacje |
.KTW I – 14 |
Powierzchnia użytkowa |
58 150 m² (biura) |
Rozpoczęcie budowy |
.KTW I – czerwiec 2016 |
Ukończenie budowy |
.KTW I – marzec 2018 |
Właściciel |
TDJ Estate |
Położenie na mapie Katowic | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
50°15′53,0″N 19°01′33,6″E/50,264722 19,026000 | |
Strona internetowa |
Biurowce .KTW – kompleks biurowy w Katowicach przy alei W. Roździeńskiego 1, położony obok hali widowiskowo-sportowej „Spodek” i ronda gen. Jerzego Ziętka, na obszarze dzielnicy Koszutka. Właścicielem kompleksu jest spółka TDJ Estate.
Kompleks wysokościowców .KTW powstał w miejscu wyburzonego budynku Dyrekcji Kolei Państwowych. Jego budowa podzielona została na dwa etapy. W pierwszym etapie powstał .KTW I o wysokości 66 m, który został ukończony w 2018 roku. Etap drugi, w ramach którego został zrealizowany .KTW II o wysokości 134 m, rozpoczął się w 2019 roku i po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie w lutym 2022 roku stał się najwyższym budynkiem biurowym w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Powierzchnia biurowa tego wielokondygnacyjnego kompleksu wynosi ponad 58 tys. m², zaś handlowa – niemal 4 tys. m². Generalnym wykonawcą I etapu była firma Strabag, a koncepcję architektoniczną opracowali Przemo Łukasik i Łukasz Zagała z bytomskiej pracowni Medusa Group.
Lokalizacja
Wieżowce .KTW zlokalizowane są przy alei W. Roździeńskiego 1 w Katowicach[1], na obszarze dzielnicy Koszutka, przy granicy ze Śródmieściem i Bogucicami[2]. Zlokalizowane są one w Strefie Kultury, w której znajdują się m.in. sąsiadujące z .KTW takie obiekty jak: hala widowiskowo-sportowa „Spodek”, Międzynarodowe Centrum Kongresowe czy siedziba Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia[3][4].
Kompleks ten zlokalizowany jest przy rondzie gen. J. Ziętka, w którym krzyżują się jedne z najważniejszych dróg Katowic – ulica Chorzowska, aleja W. Korfantego oraz aleja W. Roździeńskiego. Przy kompleksie dodatkowo biegną ścieżki rowerowe, a także znajdują się przystanki miejskiego transportu zbiorowego[1] obsługiwanego na zlecenie ZTM-u. Przy budynkach znajduje się przystanek autobusowy Katowice Strefa Kultury NOSPR, z których odjeżdża ponad 20 linii autobusowych, a nieopodal zlokalizowany jest też przystanek tramwajowy Katowice Rondo, z których w lipcu 2021 roku odjeżdżało 8 linii[5].
Historia
Przed powstaniem
W latach 1965–1974[6] wybudowano w miejscu obecnego .KTW wieżowiec dla potrzeb Dyrekcji Śląskiego Okręgu Kolei Państwowych. Był on w momencie oddania do użytku najwyższy w Katowicach – posiadał łącznie 18 kondygnacji. Obszar ten ówcześnie był już reprezentatywnym miejscem Katowic – sąsiadował ze Spodkiem i pomnikiem Powstańców Śląskich[6]. W 2010 roku Polskie Koleje Państwowe podjęły decyzje o przebudowie istniejącego biurowca. Wraz ze spółką Hines Polska planowały gruntowną przebudowę i rozbudowę ówczesnego 18-kondygnacyjnego gmachu oraz wybudowanie tuż obok drugiego biurowca mającego 32 kondygnacje i wysokość około 125 metrów. Autorem koncepcji wieżowców jest niemiecki architekt Helmut Jahn. Według projektu biurowce miały posiadać standard klasy A. Miała zmienić się również nazwa budynku z obecnej na Rondo Towers[7]. Ostatni najemcy budynku wyprowadzili się w 2011 roku. Ostatecznie, po zmianach zakresu planowanej inwestycji umowa z Hines Polska wygasła[6]. Pod koniec lipca 2013 roku budynek DOKP wystawiono na sprzedaż[8].
Budowa .KTW I
7 listopada 2013 roku budynek został sprzedany w drugim przetargu za kwotę 29 mln zł. W przetargu brały udział łącznie dwie firmy, a nowym właścicielem biurowca DOKP została spóła TDJ Estate[9]. Nowy nabywca zaproponował wówczas cenę o prawie 15 mln zł wyższą od wywoławczej[10]. 13 marca 2014 roku uzyskano zgodę na wyburzenie budynku, a 16 grudnia 2014 roku w parterowym pawilonie DOKP rozpoczęły się prace przygotowawcze do rozbiórki tej części katowickiego wysokościowca. Wieżowiec ten był rozbierany od czerwca 2015 roku[11].
W listopadzie 2014 roku pojawiły się informacje, że w miejscu DOKP mają powstać dwa wysokościowce o wysokości 115 i 50 m, a za projekt ma odpowiadać pracownia Medusa Group z Bytomia. Rozważano w tym czasie również remont istniejącego kompleksu[8]. Spółka TDJ Estate do zaprojektowania kompleksu zaprosiła kilka pracowni architektonicznych do konkursu zamkniętego, w którym to koncept pracowni Medusa Group został przez nich doceniony i wybrany do realizacji[12].
W październiku 2015 roku spółka TDJ Estate ogłosiła postępowanie przetargowe na generalnego wykonawcę pierwszego z wysokościowców[13]. Dnia 31 marca 2016 roku zaprezentowano nazwę i logotyp, a także uruchomiono profile społecznościowe kompleksu .KTW. Nazwa .KTW nawiązuje do nazwy miasta Katowice – również jako skrót stosowany m.in. przez port lotniczy Katowice-Pyrzowice. W tym czasie trwały ostatnie prace rozbiórkowe, a także prowadzono działania nad rozpoczęciem robót budowlanych[14]. W trakcie odbywającego się w Katowicach VIII Europejskiego Kongresu Gospodarczego, 19 maja 2016 roku odbyła się oficjalna prezentacja projektu[15]. Zaprezentowano na nim wizualizacje kompleksu .KTW[12]. W czerwcu 2016 roku rozstrzygnięto przetarg na generalnego wykonawcę pierwszego etapu .KTW, w ramach którego wybrano firmę Strabag. Wykonawca plac budowy przejął jeszcze w tym samym miesiącu[13].
W lipcu 2016 roku przy budowie kompleksu zaangażowanych było do 50 pracowników i około 100 pojazdów ciężarowych transportujących urobek z wykopu. Przygotowano do tego czasu zaplecze budowy, wykonano m.in. przekładki sieci i rozpoczęto budowę ścian szczelinowych o docelowym obwodzie 330 m. Prowadzono też prace nad podłączeniem do sieci kanalizacji deszczowej[16]. Kilka miesięcy później, we wrześniu tego samego roku przy budowie było zaangażowanych już ponad 70 osób. W dalszym ciągu trwał wywóz urobku, wykonywano barety, a także prowadzono roboty ziemne. Zaprojektowano łącznie 36 baret o wymiarach dostosowanych do panujących obciążeń. Wiercono także studnie głębinowe[17]. W tym czasie przewidziano, że do budowy budynku .KTW I zostanie zużytych około 25 tys. m³ betonu i 3 tys. ton stali[18]. W październiku 2016 roku na ukończeniu były roboty ziemnie związane z wykopem głównym. Ukończono barety pod płytą fundamentową budynków, a także rozpoczęto zbrojenie płyty fundamentu. W tym czasie przy budowie pracowało każdego dnia około 100 osób. Do prac ziemnych używano cztery koparki oraz 15 samochodów ciężarowych[19]. Do grudnia 2016 roku na budowie pojawiły się łącznie cztery żurawie wieżowe. W tym czasie trwały m.in. prace przy wywozie urobku i budowie płyty fundamentowej. Wykonywano także roboty przy kondygnacjach podziemnych[20].
Dnia 16 lutego 2017 roku odbyła się oficjalna ceremonia wmurowania kamienia węgielnego w ramach 4 Design Days. W uroczystości uczestniczyli m.in. prezydent Katowic Marcin Krupa i właściciel grup TDJ Tomasz Domagała. Do tego czasu zakończono prace ziemne, ukończono prace nad płytą fundamentową i ścianami szczelinowymi, a na poziomach podziemnych trwały zaawansowane prace[21]. Do końca marca zakończono prace nad kondygnacjami podziemnymi, a także zrealizowano konstrukcję czterech nadziemnych kondygnacji budynku .KTW I. W tym czasie średni czas budowy jednej kondygnacji wynosił około trzy tygodnie. Zrezygnowano także z dwóch żurawi[22]. W kwietniu 2017 roku gotowa była konstrukcja pięter w dolnej części budynku i rozpoczęto prace nad wykonaniem przewieszenia w konstrukcji budynku. W tym samym okresie rozpoczęto również roboty nad przyszłym układem komunikacyjnym wokół pierwszego z wysokościowców[23].
W maju 2017 roku rozpoczęto montaż elewacji budynku[24], a miesiąc później, 26 czerwca tego samego, roku zorganizowano pierwszą wizytę placu budowy kompleksu .KTW dla dziennikarzy i fotoreporterów[25]. W lipcu 2017 roku zaawansowanie prac wynosiło ponad 50%. Do tego czasu wybudowano 12 kondygnacji nadziemnych, osiągając wysokość 46 m, a na elewacji zamontowano koło 400 paneli. Zakończono prace nad stelażem wejścia głównego wraz z zadaszeniem. Prowadzono intensywne prace wewnątrz – do tego czasu zrealizowano strzały żelbetowe mające na celu podtrzymanie nadwieszonej bryły .KTW I[24].
We wrześniu 2017 roku budynek .KTW I osiągnął najwyższy punkt konstrukcyjny i z tej okazji 5 września odbyła się uroczystość zawieszenia wiechy. Do tego czasu zakończono prace nad główną konstrukcją budynku, kontynuowano montaż elewacji, a także trwały prace instalacyjne i wykończeniowe wewnątrz obiektu[26]. W październiku 2017 roku trały prace instalacyjne przy ostatnich kondygnacjach technicznych. Elewacja dolnej części budynku została do tego czasu ukończona, a jednocześnie trwały prace nad montażem elementów elewacji na 11. kondygnacji. Kontynuowano również prace wykończeniowe wewnątrz budynku oraz przy zagospodarowaniu terenu wokół niego[27]. Na przełomie 2017 i 2018 roku .KTW I osiągnął stan surowy zamknięty. Do tego czasu, w grudniu zakończono prace przy realizacji nowego układu drogowego wraz z włączeniem do ulicy Olimpijskiej, zapewniającej wjazd do garażu podziemnego. Powstała również stalowa konstrukcja okalająca dach techniczny a w późniejszym czasie rozpoczęto prace nad montażem elewacji z siatek cięto-ciągnionych[28].
W lutym 2018 roku firma Colliers International została zarządcą budynku .KTW I[29]. Po zakończeniu kontroli przez państwowe służby, 26 marca 2018 roku budynek .KTW I uzyskał pozwolenie na użytkowanie. Do tego czasu trwały prace wykończeniowe, odbywały się odbiory końcowe, a na zewnątrz trwały prace związane z czyszczeniem elewacji[30]. Do czasu uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynek .KTW I został skomercjalizowany w 60%, z czego największym najemcą została firma Fujitsu GDC Poland, a pierwszym została firma EY Polska. Oficjalną działalność w budynku .KTW I zainaugurowano w czerwcu 2018 roku[31].
Budowa .KTW II
W kwietniu 2019 roku firma TDJ Estate wybrała firmę odpowiedzialną za zarządzanie i nadzór nad drugim etapem kompleksu .KTW – jest to firma Gleeds Polska, wspólnie z którą ogłoszono przetarg na wykonawcę wieżowca .KTW II. Firma ta też przejęła funkcję inspektora nadzoru inwestorskiego. Do tego czasu gotowa była już wspólna z .KTW I część podziemna z parkingiem[32]. W październiku 2019 roku trwały prace przygotowawcze – w połowie października rozpoczęto montaż dwóch żurawi wieżowych, a także wznoszono zaplecze budowy[33]. Żurawie te miały 149 i 165 metrów wysokości[34]. Miesiąc później rozpoczęto realizację budynku .KTW II[33].
W marcu 2020 roku konstrukcja budynku .KTW II sięgała 25 metrów. Przy budowie po raz pierwszy w Katowicach zastosowano tzw. system samowznoszący, stosowany dotychczas przy budowie m.in. Sky Tower we Wrocławiu. W międzyczasie trwały prace projektowe m.in. nad wykonaniem przewieszenia konstrukcji[35]. Z uwagi na pandemię COVID-19, w maju 2020 roku w budynku .KTW I przebywało średnio około 20% regularnych użytkowników[36].
W lipcu 2020 roku konstrukcja budynku sięgała 60 metrów. Na najwyższych istniejących wówczas kondygnacjach zamontowano osłony przeciwwiatrowe, na których artyści z grupy NIETAK.EU wykonali mural symbolizujący miejsce .KTW w przestrzeni Katowic[37]. We wrześniu 2010 roku komercjalizacja budynku .KTW I wynosiła 90%, a w tym czasie konstrukcja .KTW II sięgała 75,6 metrów[38]. W listopadzie 2020 roku trwały prace nad ostatnimi kondygnacjami biurowymi. Prowadzono również prace przy montażu paneli elewacyjnych, którymi pokryto wówczas w całości dwie z trzech części budynku. Prace instalacyjne doszły wówczas do 10. kondygnacji[39]. W grudniu 2020 roku konstrukcja wieżowca sięgała 115 metrów wysokości. Wykonywano wówczas ostatnie piętro użytkowe, a także kontynuowano montaż elewacji[40].
Na przełomie lutego i marca 2021 roku na dachu .KTW II zawisła wiecha. W tym czasie przy budowie zaangażowanych było około 300 pracowników. Trwały wówczas prace nad zamknięciem belki obwodowej na poziomie 33., a także kontynuowano prace przy montażu elewacji[41]. Pierwszym najemcą .KTW II została firma PwC Service Delivery Center, natomiast komercjalizacja .KTW I sięgała wówczas blisko 100% powierzchni[42]. W dniu 1 lipca 2021 roku zapowiedziano drugiego najemcę wieżowca .KTW II. Została nim szwajcarska firma LKQ Europe, należąca do LKQ Corporation, która planuje w budynku uruchomić Centrum Serwisowo-Badawcze[43].
W lipcu 2021 rozpoczął się demontaż żurawia od strony ronda gen. J. Ziętka, zaś miesiąc później drugiego, znajdującego się wówczas po drugiej strony budynku. W tym okresie zewnętrzna część wieżowca .KTW II była prawie w całości ukończona, a do montażu pozostały wówczas pojedyncze elementy elewacji budynku. Większość prac była w tym czasie prowadzona wewnątrz wieżowca – wówczas to m.in.: montowano windy, instalowano systemy ochrony przeciwpożarowej w formie mgły wodnej, zaś na 31. piętrze trwały prace montażowe maszyn chłodniczych, instalacji oraz agregatów, zaś w podziemnej części budynku wykonywano prace przy układaniu posadzki żywicznej[34]. W sierpniu tego samego roku prowadzono także ostatnie prace przy elewacji parteru wieżowca, a także na 20. piętrze, przy balustradzie dachu budynku[44].
W dniu 1 sierpnia 2021 roku dwie bądź trzy osoby skoczyły ze spadochronem z dachu wieżowca .KTW II, a na dach weszli oni po żurawiu[45].
Pod koniec sierpnia 2021 roku ogłoszono, że nowym najemcą będzie belgijska firma SD Worx, która zaplanowała tutaj lokalizację polskiego centrum operacyjno-usługowego. Swoją siedzibę zaplanowała w wieżowcu .KTW I, zaś przedstawiciele firmy podpisali także list intencyjny w prawie wynajmu pomieszczeń w wieżowcu .KTW II[46]. We wrześniu 2021 roku do biurowca .KTW I swój katowicki oddział przeniosła firma Colliers[47].
W październiku 2021 roku na budowie wieżowca .KTW II pracowało średnio 300 osób, a firm wykonujących prace budowlane i instalacyjne w budynku było w tym czasie 15. Do tego czasu przy budowie zużyto 22 tys. m³ betonu i 3,5 tys. ton stali[48].
W dniu 11 lutego 2022 roku wieżowiec .KTW II uzyskał pozwolenie na użytkowanie, a tym samym stał się najwyższym budynkiem biurowym zarówno Katowic, jak i całej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Zgodność wykonania wieżowca z projektem budowlanym potwierdzały pozytywne stanowiska Państwowej Straży Pożarnej oraz Państwowej Inspekcji Sanitarnej. W tym czasie trwały przygotowania do prac wykończeniowych na powierzchniach najmu[49]. Firma PwC Service Delivery Center, która została pierwszym najemcą wieżowca, zaplanowała zająć docelowo dziewięć pięter, a do budynku planowała wprowadzić się na początku 2023 roku[50].
W styczniu 2024 roku poziom komercjalizacji wieżowca .KTW I wynosił powyżej 90%, a wieżowca .KTW II ponad 60%[51].
Zagospodarowanie skweru przy .KTW
W dniu 23 grudnia 2021 roku spółka KTW II wystąpiła do Urzędu Miasta Katowice o wydanie pozwolenia na budowę jednokondygnacyjnego obiektu podziemnego z rampą zjazdową, który zaplanowano na skwerze znajdującym się na rogu alei W. Roździeńskiego i ulicy Olimpijskiej. W tym czasie miejsce to było zapleczem techniczno-socjalnym dla budowy wieżowca .KTW II[52]. Skwer został uroczyście oddany do użytku 11 września 2023 roku[53].
Architektura i otoczenie
Kompleks budynków biurowych .KTW został zaprojektowany w 2016 roku przez architektów z pracowni Medusa Group z Bytomia – przez Przemo Łukasika i Łukasza Zagały. Konstrukcję budynku opracowała Firma Inżynierska STATYK z Katowic, instalacje firma CE Group z Gliwic, natomiast za projekt fasady odpowiada firma Studio Profil z Warszawy[54]. Pierwowzorem dla ich powstania był kompleks położonych w Rotterdamie wieżowców De Rotterdam[55].
Kompleks składa się z dwóch budynków: .KTW I i .KTW II. Budynek .KTW I pozwolenie na użytkowanie otrzymał w marcu 2018 roku[30], natomiast .KTW II w lutym 2022 roku[49][50]. Budynek .KTW I jest wysoki na 66 metrów – składa się z 14 kondygnacji nadziemnych i 3 podziemnych o powierzchni biurowej 18 250 m² oraz 1 560 m² powierzchni handlowej. Drugi, wyższy budynek .KTW II wysoki jest na 134 metrów i składa się z 31 kondygnacji naziemnych i 3 podziemnych o powierzchni biurowej 39 900 m² i handlowej 2 100 m². Średnia powierzchnia jednej kondygnacji .KTW I wynosi 1 480 m², natomiast .KTW II 1 410 m²[3]. Budynek .KTW II w momencie ukończenia budowy był najwyższym wieżowcem zarówno Katowic, jak i całej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii[4].
Budynki ma formę prostopadłościanów przesuniętych względem siebie – .KTW I dwóch, a .KTW II trzech brył. W budynku .KTW I przesunięcie zastosowano pomiędzy 6. a 7. kondygnacją, na wysokości około 24 metrów. Górna bryła ma 42 metry wysokości, a dwie ostatnie kondygnacje zostały przeznaczone na infrastrukturę techniczną[23]. W .KTW II przewieszenia kondygnacji znajdują się pomiędzy 8. a 9. oraz 19. a 20. piętrem[41]. Szklaną elewację budynku pokrywają panele z selektywnego szkła i prefabrykowanego betonu, które okala metalowa rama. Każdy z paneli waży około 500 kilogramów[24]. Wieżowiec .KTW II posiada ich łącznie 4400[48]. Okna biurowców mają szerokość po 135 cm i rozdzielone ciemnymi pionowymi pasami z prefabrykatów betonowych z ryflowaniem. Szerokość pasów w budynku .KTW I wynosi 40 cm w niższym segmencie i 20 cm w wyższym, a w budynku .KTW II odpowiednio od dołu 60, 40 i 20 cm[4]. Ostatnie kondygnacje – tzw. techniczne – pokryto z kolei czarną siatką cięto-ciągnioną[28].
W budynkach zaprojektowano odpowiednio 6 i 12 wind. Dodatkowo znajduje się osobna winda dla osób korzystających z garażu podziemnego[3]. Windy w każdym z budynków znajdują się w centralnie umieszczonym trzonie, gdzie znajdują się również schody ewakuacyjne oraz kanały, którymi poprowadzono instalacje wewnętrzne[22]. Czas przejazdu windą z poziomu -3 na 31 piętro w wieżowcu .KTW II wynosi 35 sekund[48]. Dla .KTW I zaprojektowano 241 miejsc parkingowych, natomiast dla .KTW II 219 stanowisk. Dodatkowo dla osób dojeżdżających na rowerze powstała szatnia z prysznicami[3].
W kompleksie .KTW znajdują się: lobby recepcyjne, kantyna, kawiarnia, placówka finansowa, centrum medyczne, kiosk i bankomat[3]. W lipcu 2021 roku najemcami biurowca .KTW I były następujące firmy: Fujitsu Global Delivery Center, Teleperformance Poland, Citi Handlowy, EY, mBank, Gastromall Group oraz Świat Prasy[34].
Kompleks posiada certyfikat BREEAM Interim Design Stage na poziomie Excellent. Budynek .KTW II osiągnął najwyższe noty w dziedzinie transportu i zarządzania zużyciem wody[56]. We wnętrzu kompleksu zastosowano technologie umożliwiające oszczędność wody i energii elektrycznej, w tym m.in. szybkie windy o niskim poborze mocy, specjalną armaturę sanitarną czy też klimatyzację z efektywnym odzyskiem ciepła[56]. Na dachu wieżowca .KTW II znajduje się około 70% urządzeń odpowiedzialnych za chłodzenie, oddymianie i napowietrzanie gmachu, a także za zapewnienie dostaw energii elektrycznej. W całym budynku zaplanowano około 20 tysięcy czujników, modułów i urządzeń w zakresie ochrony pożarowej oraz automatyki[44].
W otoczeniu kompleksu budynków .KTW zaprojektowano miejsca parkingowe dla rowerów i niepełnosprawnych oraz ze stacją ładowania pojazdów elektrycznych, a także zatoka dla taksówek i kurierów[3]. Wjazd do garaży odbywa się od strony ulicy Olimpijskiej[28].
W narożniku alei W. Roździeńskiego i ulicy Olimpijskiej zaprojektowano ogólnodostępną przestrzeń publiczną. Głównym elementem projektu zagospodarowania jest rampa, na której znajduje się podium ze schodami, które pełni funkcje siedziska. W obrębie rampy zjazdowej znajduje się także infrastruktura do odbioru odpadów. Sam zaś projekt tego miejsca został, podobnie jak kompleks wieżowców .KTW, zaprojektowany przez bytomską pracownię Medusa Group[52]. Na skwerze została umieszczona rzeźba Beboka układającego klocki, będącego motywem przewodnim wysokościowców .KTW. Autorem rzeźby jest Grzegorz Chudy[53].
Kompleks .KTW zdobył II miejsce i nagrodę publiczności w konkursie Obiekt roku w systemach Aluprof[54].
Przypisy
- 1 2 TDJ Estate: Biurowce .KTW. Lokalizacja. ktw.com.pl. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ OpenStreetMap: Mapa Podstawowa. www.openstreetmap.org. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 3 4 5 6 TDJ Estate: Biurowce .KTW. O budynku. ktw.com.pl. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 3 Grzegorz Grzegorek, Michał Bulsa, Beata Witaszczyk , Domy i gmachy Katowic. Tom II, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2016, s. 274-275, ISBN 978-83-63780-16-6 (pol.).
- ↑ Zarząd Transportu Metropolitalnego: Rozkład jazdy ZTM. rj.metropoliaztm.pl. [dostęp 2021-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-29)]. (pol.).
- 1 2 3 Michał Bulsa, Grzegorz Grzegorek, Beata Witaszczyk , Domy i gmachy Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2013, s. 226-227, ISBN 978-83-63780-00-5 (pol.).
- ↑ Katowice: Kiedy powstaną Rondo Towers?. www.urbanity.pl, 2011-01-02. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- 1 2 Justyna Przybytek: Uwierzycie? Przy Spodku jednak wyrosną dwie wieże zamiast DOKP. dziennikzachodni.pl, 2014-11-26. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- ↑ Cztery lata temu rozpoczęła się rozbiórka DOKP. To był jeden z pierwszych wysokościowców w Katowicach. dziennikzachodni.pl, 2019-12-10. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- ↑ Biurowiec DOKP w Katowicach sprzedany. TDJ Estate kupił za 29 mln zł!. dziennikzachodni.pl, 2013-11-07. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- ↑ Rozbiórka DOKP: dźwig demontuje już konstrukcję biurowca przy rondzie w Katowicach. dziennikzachodni.pl, 2015-06-22. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- 1 2 Dorota Niećko: Najlepsza działka w Katowicach. Oto .KTW, inwestycja przy Spodku. dziennikzachodni.pl, 2016-07-11. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- 1 2 TDJ Estate: STRABAG GENERALNYM WYKONAWCĄ BIUROWCA .KTW I. ktw.com.pl, 2016-06-02. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: PREZENTACJA NAZWY, LOGOTYPU I PRZETARG NA WYKONAWCĘ. ktw.com.pl, 2016-03-31. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: .KTW – OFICJALNA PREZENTACJA PROJEKTU. ktw.com.pl, 2016-05-19. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: PIERWSZY MIESIĄC BUDOWY BIUROWCA .KTW I. ktw.com.pl, 2016-07-29. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: BARETY, KOTWY, FEDRUNEK – CZYLI TRZECI MIESIĄC BUDOWY BIUROWCA .KTW I. ktw.com.pl, 2016-07-29. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ .KTW w liczbach. Po ukończeniu będzie najwyższym obiektem Katowic. www.bryla.pl, 2016-09-06. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: 100 DNI BUDOWY BIUROWCA .KTW I. ktw.com.pl, 2016-10-14. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: Mamy.... ktw.com.pl, 2016-12-16. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: KAMIEŃ WĘGIELNY .KTW I BUDYNEK WYRASTA PONAD POZIOM „0”. ktw.com.pl, 2017-02-16. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 TDJ Estate: TYLKO W GÓRĘ! BUDOWA CZĘŚCI PODZIEMNEJ .KTW ZAKOŃCZONA. ktw.com.pl, 2017-03-24. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 TDJ Estate: .KTW I NABIERA (NIE)NATURALNYCH KSZTAŁTÓW. ktw.com.pl, 2017-04-21. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 3 TDJ Estate: .KTW I LUSTREM KATOWIC – ELEWACJA GOTOWA W 25%. ktw.com.pl, 2017-07-18. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: PIERWSZY BYZUCH ZA NAMI !. ktw.com.pl, 2017-06-26. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: WIECHA NA .KTW I. ktw.com.pl, 2017-09-05. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: INTENSYWNE PRACE NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE .KTW I. ktw.com.pl, 2017-10-18. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 3 TDJ Estate: .KTW I WKRÓTCE OSIĄGNIE STAN SUROWY ZAMKNIĘTY. ktw.com.pl, 2017-12-21. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: COLLIERS INTERNATIONAL ZOSTAŁ ZARZĄDCĄ .KTW I. ktw.com.pl, 2018-02-17. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 TDJ Estate: .KTW I Z POZWOLENIEM NA UŻYTKOWANIE. ktw.com.pl, 2018-04-12. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: .KTW I: PROCES INWESTYCYJNY ZAKOŃCZONY. PONAD 60 PROC. BIUROWCA WYNAJĘTE. ktw.com.pl, 2018-05-15. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: TDJ ESTATE I GLEEDS POLSKA PROWADZĄ PRZETARG NA BUDOWĘ .KTW II. ktw.com.pl, 2019-04-02. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 TDJ Estate: PRZY SPODKU RUSZA BUDOWA .KTW II. ktw.com.pl, 2019-10-10. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 3 Dorota Niećko: Najwyższy budynek Katowic już gotowy, czas na prace we wnętrzu. Z placu budowy KTW II znikają najwyższe żurawie. dziennikzachodni.pl. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: .KTW II Z NAJLEPSZYM WYNIKIEM CERTYFIKACJI BREEAM INTERIM W KATOWICACH. ktw.com.pl, 2020-03-24. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: .KTW I GOTOWE NA POWRÓT PRACOWNIKÓW DO BIUR. ktw.com.pl, 2020-05-28. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: ŚLĄSCY ARTYŚCI STWORZYLI MURAL NA KONSTRUKCJI .KTW II. ktw.com.pl, 2020-07-16. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: LUX MED WPROWADZA SIĘ DO KOMPLEKSU .KTW. ktw.com.pl, 2020-09-23. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: BUDOWA .KTW II NIE ZWALNIA TEMPA. ktw.com.pl, 2020-11-17. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: ZMIANY W PORTFOLIO NAJEMCÓW .KTW I. DO GRONA REZYDENTÓW BIUROWCA DOŁĄCZY EKOENERGETYKA-POLSKA. ktw.com.pl, 2020-12-29. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- 1 2 TDJ Estate: WIECHA NA .KTW II. ktw.com.pl, 2021-03-01. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ TDJ Estate: PWC SERVICE DELIVERY CENTER PIERWSZYM NAJEMCĄ .KTW II. ktw.com.pl, 2021-03-11. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ LKQ Europe wybrało model startowy. Docelowo urośnie w .KTW II. miasto.pro, 2021-07-01. [dostęp 2021-07-06]. (pol.).
- 1 2 Żurawie odlatują spod Spodka. miasto.pro, 2021-08-03. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- ↑ Grzegorz Żądło: Skoki ze spadochronem z najwyższego budynku w Katowicach. Ochrona budowy nie zauważyła intruzów. katowice24.info, 2021-08-02. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- ↑ Belgijska firma SD Worx otwiera centrum operacyjno-usługowe w Katowicach. investmap.pl, 2021-08-27. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- ↑ Colliers wprowadził się do .KTW. www.propertynews.pl, 2021-09-16. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- 1 2 3 Tomasz Raudner: Fundamenty sięgają pokładów węgla. Jak powstaje .KTW II – najwyższy biurowiec na Śląsku. www.slaskibiznes.pl, 2021-10-18. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- 1 2 .KTW II już oficjalnie najwyższym budynkiem Katowic. miasto.pro, 2022-02-11. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- 1 2 Najwyższy budynek w Katowicach ma pozwolenie na użytkowanie. katowice24.info, 2022-02-11. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- ↑ Nowe mieszkania w całej Polsce, w Katowicach galeria i biura: TDJ się rozkręca. www.propertynews.pl, 2024-01-25. [dostęp 2024-01-27]. (pol.).
- 1 2 Katarzyna Pachelska: Podium ze schodami powstanie przy biurowcach .KTW. Będzie to miejsce dostępne dla wszystkich. www.24kato.pl, 2022-01-16. [dostęp 2022-02-12]. (pol.).
- 1 2 Katarzyna Pachelska: Katowice. Nowy skwer miejski powstał przy kompleksie czarnych biurowców .KTW. Skwer ma swojego Beboka. www.24kato.pl, 2023-09-11. [dostęp 2023-09-11]. (pol.).
- 1 2 medusa group: .KTW. www.medusagroup.pl. [dostęp 2021-05-27]. (pol.).
- ↑ Wojciech Fudala: W Katowicach popatrz w górę. Stylistyka tutejszych wieżowców ma międzynarodowe korzenie. www.slazag.pl, 2023-05-04. [dostęp 2023-06-14]. (pol.).
- 1 2 Rośnie biurowiec .KTW II w Katowicach. Otrzymał certyfikat BREEAM Interim na poziomie Excellent. www.bryla.pl, 2020-03-24. [dostęp 2021-05-28]. (pol.).