Barasinga tykoczelna
Rucervus eldii
(McClelland, 1842)
Ilustracja
samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Rząd

parzystokopytne

Podrząd

przeżuwacze

Infrarząd

Pecora

Rodzina

jeleniowate

Podrodzina

jelenie

Plemię

Cervini

Rodzaj

barasinga

Gatunek

barasinga tykoczelna

Synonimy
  • Cervus Eldii McClelland, 1842
  • Panolia eldii (McClelland, 1842)
Podgatunki
  • R. e. eldii (McClelland, 1842)
  • R. e. siamensis (Lydekker, 1915)
  • R. e. thamin O. Thomas, 1918
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Barasinga tykoczelna[2], jeleń Elda[3] (Rucervus eldii) – gatunek ssaka parzystokopytnego z rodziny jeleniowatych (Cervidae).

Występowanie i biotop

Obecny zasięg występowania gatunku obejmuje północno-wschodnie Indie, Mjanmę, wyspę Hajnan na skrajnym południu Chin oraz Półwysep Indochiński; dawniej występował także na południu kontynentalnych Chin[1].

Zasiedla otwarte równiny, zarośla nad brzegami rzek i jezior oraz bagna.

Taksonomia

R. eldii czasami umieszczany jest w rodzaju Cervus lub Panolia[4]; morfologicznie najbliżej mu do Rucervus, chociaż dane molekularne nie są rozstrzygające, sugerując, że jest blisko Rucervus (dane jądrowe) lub Dama (dane mitochondrialne)[5]; morfologia poroża stawia go najbliżej Elaphurus[6].

Charakterystyka ogólna

Podstawowe dane

Długość ciała Wysokość w kłębie Długość ogona Masa ciała Dojrzałość płciowa Okres godowy Długość ciąży Długość życia
do 180 cm 105–115 cm 20–30 cm 40–100 kg ok. 18 miesięcy luty–maj 220–240 dni ok. 10 lat

Wygląd

Średniej wielkości jeleń o wydłużonym, ciemnobrązowym ciele z jaśniejszym spodem, z długimi nogami. Samce osiągają 70–100 kg, maksymalnie 150 kg[7], a samice 40–70 kg masy ciała. Uszy średniej wielkości, szerokie, wyścielone gęstym włosem. Samce są większe od samic i masywniej zbudowane.

Poroże samców osiąga długość do 1 m, jest lirowato wygięte, z 7–16 rozgałęzieniami.

Tryb życia

Barasingi tykoczelne są zwierzętami roślinożernymi. Zjadają trawy, liście i kwiaty. Biologia gatunku jest słabo poznana. Prawdopodobnie prowadzi podobny tryb życia jak barasinga bagienna.

Podgatunki

Wyróżniono trzy podgatunki P. eldii[8][2][1]:

Niekiedy wyróżnia się jeszcze R. eldii hainanus Thomas, 1918, endemiczną populację z wyspy Hajnan (Morze Południowochińskie), lecz zachodzi potrzeba dalszych badań nad uznaniem statusu podgatunku[9].

Znaczenie

Barasingi tykoczelne żerują na otwartych przestrzeniach w pobliżu zbiorników wodnych, przez co są łatwe do wytropienia i stanowią łatwy cel dla myśliwych. Są poławiane dla mięsa, skór i poroży.

Zagrożenia i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody barasinga tykoczelna klasyfikowana jest jako gatunek zagrożony (EN, ang. endangered)[1].

Liczebność populacji barasingi tykoczelnej nie jest znana. W ogrodach zoologicznych zarejestrowano 377 osobników (2005)[10].

Gatunek jest objęty konwencją waszyngtońską CITES (załącznik I)[11].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 T.N.E. Gray i inni, Rucervus eldii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2022-3 [dostęp 2023-11-27] (ang.).
  2. 1 2 Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 175. ISBN 978-83-88147-15-9.
  3. ↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 116, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  4. ↑ C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 310. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  5. ↑ N.S. Heckeberg. The systematics of the Cervidae: A total evidence approach. „PeerJ”. 8, s. e8114 (1–3), 2020. DOI: 10.7717/peerj.8114. (ang.).
  6. ↑ Y. Samejima & H. Matsuoka. A new viewpoint on antlers reveals the evolutionary history of deer (Cervidae, Mammalia). „Scientific Reports”. 10 (1), s. 8910, 2020. DOI: 10.1038/s41598-020-64555-7. (ang.).
  7. ↑ Thamin or Brow-antlered Deer Cervus eldi, World deer. [dostęp 2013-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-21)].
  8. ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Rucervus eldii. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-09-06]
  9. ↑ C. N. Balakrishnan, S. L. Monfort, A. Gaur, L. Singh, M. D. Sorenson. Phylogeography and Conservation Genetics of Eld's Deer (Cervus eldi). „Molecular Ecology”. 12 (1), s. 1-10, 2003. (ang.).
  10. ↑ World Association of Zoos and Aquariums: Eld's Deer. [dostęp 2007-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-10)]. (ang.).
  11. ↑ Appendices I, II and III of CITES. cites.org, 12 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-26]. (ang.).

Bibliografia

  • H. Komosińska & E. Podsiadło: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.
  • World Association of Zoos and Aquariums.: Eld's Deer.. [dostęp 2007-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-10)]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.