II wojna światowa, kampania wrześniowa, część bitwy pszczyńskiej | |||
Czas |
1 września 1939 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna |
agresja III Rzeszy na Polskę | ||
Wynik |
zwycięstwo Niemców | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Polski w 1939 | |||
49°57′49″N 18°33′10″E/49,963611 18,552778 |
Bój o Bożą Górę – obrona Bożej Góry przed Niemcami w czasie kampanii wrześniowej w dniu 1 września 1939 roku przez Oddział Wydzielony Wodzisław w składzie Armii „Kraków”, w sile 3 szwadronu 3 pułku ułanów i plutonu piechoty 3 pułku Strzelców Podhalańskich Wojska Polskiego[1], wsparty jednostkami obrony terytorialnej głównie z Wodzisławia Śląskiego[2]. Bój o Bożą Górę uważany jest za część bitwy pszczyńskiej[1][3].
W założeniach dowódców Armii „Kraków”, a w szczególności gen. Jana Sadowskiego dowodzącego Grupą Operacyjną „Śląsk” celem działań operacyjnych Wojska Polskiego w powiecie rybnickim było opóźnienie natarcia sił niemieckich. Ponadto przed obrońcami pozycji przesłaniających, tj. Rybnika, Żor i Bożej Góry na granicy Mszany i Jastrzębia, postawiono zadanie prowadzenia skutecznej obrony przy jednoczesnym zachowaniu garnizonu polskiego.
Obrona
Po zajęciu Wodzisławia kolumna niemieckiej 5 Dywizji Pancernej kierowała się w stronę Pszczyny[2]. Na Bożej Górze jednostki Oddziału Wydzielonego Wodzisław weszły w kontakt a następnie walkę z Niemcami około 8:30-9:00 rano[1][2]. Niemcy usiłujący z marszu sforsować polskie pozycje, zostali jednak przez Polaków zatrzymani. Walka z przeważającymi siłami Niemców pod Bożą Górą trwała do około 13:00. Okrążani żołnierze polscy zmuszeni zostali do wycofania się na pozycje polskie pod Pszczyną[1]. Jednak cele operacyjne zostały przez Polaków osiągnięte. Niemiecka 5 Dywizja Pancerna oraz 53 pułk piechoty w dniu 1 września zdobyły jedynie ziemie powiatu rybnickiego i dały czas do zorganizowania obrony powiatu pszczyńskiego na zasadniczej linii obrony[4]. Ułani z OW Wodzisław z jednym działkiem przeciwpancernym wraz z jednostkami samoobrony w sile 200 ludzi, stawiali opór początkowo batalionowi następnie całemu pułkowi pancernemu Wehrmachtu[1].
W wyniku boju gros sił grupy południowej niemieckiej 5. Dywizji Pancernej (z artylerią) był zatrzymany na kilka godzin w okolicach Mszany i Wodzisławia[2].
Bój o Bożą Górę, to jeden z zapomnianych epizodów walki o granicę 1 września 1939 r. stał się również kanwą licznych nieporozumień. Np. Józef Kuropieska twierdził, że straty 3 szwadronu wynosiły aż 60 ułanów i 100 koni[5], choć faktycznie najnowsze ustalenia historyków pozwalają twierdzić, że śmierć poniosło jedynie 5 żołnierzy rotmistrza.
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Janusz Ryt, Bitwa pszczyńska 1939, Pszczyna 2007
- 1 2 3 4 Piotr Hojka, Wodzisław Śląski w czasie II wojny światowej, Wodzisław Śląski 2011
- ↑ Marian Małecki, Z dziejów wojny obronnej Polski w 1939. Bitwa graniczna pod Pszczyną, Warszawa-Kraków 2003
- ↑ Jan Delowicz, Ziemia rybnicko-wodzisławska i jej mieszkańcy w wojnie obronnej 1939 roku, Żory 2009
- ↑ Józef Kuropieska, Wspomnienia oficera sztabu 1934 – 1939, Kraków 1984
Bibliografia
- Jan Delowicz: Ziemia rybnicko-wodzisławska i jej mieszkańcy w wojnie obronnej 1939 roku, Żory 2009.
- Piotr Hojka: Wodzisław Śląski i ziemia wodzisławska w czasie II wojny światowej, Wodzisław Śląski 2011.
- Józef Kuropieska: Wspomnienia oficera sztabu 1934 – 1939, Kraków 1984.
- Marian Małecki: Z dziejów wojny obronnej Polski w 1939. Bitwa graniczna pod Pszczyną, Warszawa-Kraków 2003.
- Janusz Ryt: Bitwa pszczyńska 1939, Pszczyna 2007.