Antoni Sygietyński
Gosławiec
Ilustracja
Data urodzenia

5 marca 1850

Data i miejsce śmierci

14 czerwca 1923
Warszawa

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

muzyka
pianista

Portret Antoniego Sygietyńskiego, pędzla Adama Chmielowskiego

Antoni Sygietyński, ps. „Gosławiec”[1] (ur. 5 marca 1850, zm. 14 czerwca 1923) – ceniony w swoim czasie[2] krytyk literacki, muzyczny i teatralny, naturalistyczny powieściopisarz, zwolennik realizmu w malarstwie i naturalizmu w prozie, pianista, pedagog.

Życiorys

Grób Antoniego oraz Aleksandra Sygietyńskich na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

Jego najstarszy brat Karol zginął w powstaniu styczniowym, a majątek rodzinny uległ konfiskacie. Dorastał w Warszawie[1]. Przyjaźnił się z Aleksandrem Gierymskim[1]. W 1869 roku podjął naukę w klasie fortepianu w warszawskim Instytucie Muzycznym[3]. Studiował też w słynnym konserwatorium w Lipsku, w Wiedniu oraz estetykę i historię sztuki w Paryżu[3]. W czasie pobytu w stolicy Francji nawiązał współpracę z kilkoma warszawskimi gazetami[3].

Do kraju powrócił w 1881 roku z poślubioną córką argentyńskiego farmera[4]. Prowadził zajęcia z fortepianu w Instytucie Muzycznym oraz wykłady z estetyki. Współpracował z licznymi pismami[4]. W latach 1888-1893 był działaczem Ligi Polskiej[5]. Podejmował też działalność polityczną, związał się ze Związkiem Demokratycznym, redagował jego czasopismo. W 1907 roku został na krótko osadzony w Cytadeli Warszawskiej[4]. Był członkiem Polskiej Partii Postępowej oraz Stronnictwa Narodowo-Postępowego. Pod koniec życia pełnił funkcję naczelnika wydziału prasowo-widowiskowego w Komisariacie Rządu[4]. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. D-5-12)[6].

Życie prywatne

Ojcem Antoniego był Leon Sygietyński – dziennikarz i tłumacz, syna Karola Sygietyńskiego (1782–1826) – naczelnika Wydziału Skarbowego Komisji Województwa Lubelskiego i Anny z domu Czyńskiej. Jego matką była Malwina z domu Krzyżanowska – córka Feliksa Krzyżanowskiego, dzierżawcy ekonomii łomżyńskiej oraz Antoniny z domu Stępczyńskiej[7].

Antoni był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną miał troje dzieci, a wśród nich Aleksandra (1885–1936), architekta.

Ze związku z drugą żoną Heleną z Golińskich (1871–1958)[8], z którą miał również troje dzieci:

Twórczość

Autor omówienia programu Ligi Polskiej - Co robić (Paryż 1891)[9].

Wydał drukiem: zbiór artykułów Współczesna powieść we Francji[3], monografię Maksymilian Gierymski (1906)[10], powieści: Na skałach Calvados (1884)[11] i Wysadzony z siodła (1891)[12] oraz zbiory opowiadań: Drobiazgi (1900)[13] i Święty ogień (1918)[2][14]. Zaginęła natomiast w rękopisie jego ostatnia powieść – Pan Jezus w Przegorzałach[2].

Przypisy

  1. 1 2 3 Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 168.
  2. 1 2 3 Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 167.
  3. 1 2 3 4 Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 169.
  4. 1 2 3 4 Marta Rusek, Posłowie, w: A. Sygietyński, Wysadzony z siodła, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 170-172.
  5. ↑ Wiesław Śladkowski, Liga Polska - reminiscencje wydarzeń sprzed lat 120, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska" Sectio F, Historia Vol. 61 (2006), s. 102,
  6. ↑ Cmentarz Stare Powązki: BRONISŁAWA SYGIETYŃSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-28].
  7. ↑ Polski slownik biograficzny: Surmacki Leopold-Szaniawski Jozafat, Skład główny w księg, Gebethnera i Wolffa, 1935 [dostęp 2023-11-02] (pol.).
  8. 1 2 3 Cmentarz Stare Powązki: ZOFJA NOWOSIELSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-09-24].
  9. ↑ Wiesław Śladkowski, Broszury propagandowe Ligi Polskiej proweniencji paryskiej, [w:] Polacy na obczyźnie. Studia i szkice z dziejów polskiej diaspory na święcie, red. Mariusz Gizowski, Gdańsk 2003, s. 147-159.
  10. ↑ Antoni Sygietyński, Maksymilian Gierymski, wyd. 1906 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  11. ↑ Antoni Sygietyński, Na skałach Calvados : powieść z życia normandzkich rybaków, wyd. 1884 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  12. ↑ Antoni Sygietyński, Wysadzony z siodła : powieść z życia współczesnego, wyd. 1891 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  13. ↑ Antoni Sygietyński, Drobiazgi, wyd. 1914 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-15].
  14. ↑ Antoni Sygietyński, Święty ogień, wyd. 1918 [online], polona.pl [dostęp 2020-10-15].

Linki zewnętrzne

Dzieła Antoniego Sygietyńskiego w serwisie Polona

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.