Algernon Charles Swinburne
Bela Čikoš Sesija, Safona

Anaktoria (ang. Anactoria) – wiersz angielskiego poety i dramaturga Algernona Charlesa Swinburne’a[1], opublikowany w zbiorze Poems and Ballads w 1866.

Forma

Utwór jest napisany przy użyciu dystychu bohaterskiego (heroic couplet), czyli parzyście rymowanego pentametru jambicznego (dziesięciozgłoskowca). Ma formę monologu dramatycznego[2][3]. Podmiotem mówiącym jest grecka poetka Safona[4]. Utwór odwołuje się do jednego z liryków Safony (Do Anaktorii[5]).

My life is bitter with thy love; thine eyes
Blind me, thy tresses burn me, thy sharp sighs
Divide my flesh and spirit with soft sound,
And my blood strengthens, and my veins abound.
I pray thee sigh not, speak not, draw not breath;
Let life burn down, and dream it is not death.
I would the sea had hidden us, the fire
(Wilt thou fear that, and fear not my desire?)
Severed the bones that bleach, the flesh that cleaves,
And let our sifted ashes drop like leaves.
I feel thy blood against my blood: my pain
Pains thee, and lips bruise lips, and vein stings vein.
Algernon Charles Swinburne, Anactoria

Treść

Utwór ma charakter otwarcie erotyczny, co dla pruderyjnych wiktoriańskich czytelników było czymś szokującym[6]. Anactoria została nawet nazwana najsławniejszym i najbardziej skandalizującym utworem poety[7]. Jest wyznaniem Safony skierowanym do Anaktorii. David A. Cook podkreśla jednak, że Swinburne tematykę miłosną traktuje jako pretekst do ukazania wyobcowania artysty w kulturze zachodu[8]. Poeta porusza też kwestię unieśmiertelnienia człowieka w dziele literackim[3]. Swinburne uważał Safonę za największą poetkę w historii i wielokrotnie o niej pisał. Wspominał ją między innymi w wierszach Sapphics (1866) i On the Cliffs (1880)[9]. Elizabeth Prettejohn uważa, że poemat Swinburne’a wyznacza moment, od którego Safona jest w kulturze zachodniej postrzegana jako kobieta kochająca inaczej[10].

Przekład

Na język polski wiersz Swinburne’a przełożył (jedenastozgłoskowcem) Jan Kasprowicz. Przekład został opublikowany w autorskiej antologii Poeci angielscy. Wybór poezyi, wydanej we Lwowie w 1907.

Księżyc, śnieg, rosa już mnie nie uleczy,
I wszelkie inne, chłód niosące rzeczy,
Już nie uleczą mnie i nie ukoją,
Aż sen najwyższy przyjdzie z ciszą swoją,
Aż czas zaniknie w każdym swym okresie,
Aż przeznaczenie jarzmo bogów zniesie
I, by nasycić wszelką mą podnietę,
Da mi na usta i Lotus i Lethę,
Aż mnie pogrąży całą w mroków łożu
I w wiekuistem, niezmożonem morzu.
Algernon Charles Swinburne, Anaktoria, tłum. Jan Kasprowicz

Przypisy

  1. Algernon Charles Swinburne, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-03-09] (ang.).
  2. Annotated "Anactoria". annotatedanactoria.wordpress.com. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  3. 1 2 Aaron Kashtan: Swinburne's "Anactoria": The Death of Love versus the Afterlife of Art. victorianweb.or. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  4. Safona, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-03-09].
  5. Safona: Do Anaktorii. j_uhma.republika.pl. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-31)]. (pol.).
  6. Algernon Charles Swinburne, Poet (1837–1909). PoetryFoundation.org. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  7. Yopie Prins: Victorian Sappho. books.google.pl, 1999. s. 112. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  8. David A. Cook: The Content and Meaning of Swinburne's "Anactoria". jstor.org, 1971. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  9. Sarah Parker: Whose Muse?: Sappho, Swinburne, and Amy Lowell. dspace.lboro.ac.uk, 2013. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  10. Elizabeth Prettejohn: Solomon, Swinburne, Sappho. muse.jhu.edu, 2008. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Algernon Charles Swinburne: Anactoria. webapp1.dlib.indiana.edu. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
  • Algernon Charles Swinburne: Anactoria. en.wikisource.org. [dostęp 2017-03-09]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.