Alfons Wojewski
ilustracja
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

19 maja 1912
Gościcino

Data i miejsce śmierci

3 listopada 1992
Warszawa

doktor nauk medycznych
Specjalność: chirurgia, urologia
Alma Mater

Uniwersytet Poznański

Doktorat

1946 – nauki medyczne
Uniwersytet Poznański

Habilitacja

1961 – nauki medyczne

Profesura

1972

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Komisji Edukacji Narodowej

Alfons Antoni Wojewski (ur. 19 maja 1912 w Gościcinie koło Wejherowa, zm. 3 listopada 1992 w Warszawie) – polski lekarz urolog, doktor habilitowany nauk medycznych, profesor zwyczajny i prorektor Pomorskiej Akademii Medycznej.

Życiorys

Dzieciństwo i edukacja

Alfons Wojewski urodził się 19 maja 1912 roku w Gościcinie, w rodzinie posiadacza ziemskiego Józefa i Marii z domu Willa. Miał ośmioro rodzeństwa[1], w tym Grzegorza (późniejszego komendanta naczelnego Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”[2]). W 1932 ukończył Gimnazjum Klasyczne w Wejherowie (dzisiejsze I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego w Wejherowie)[3]. Po ukończeniu obowiązkowej służby wojskowej w 1933 zapisał się na Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego[4]. Na uczelni był członkiem orkiestry studenckiej i korporacji studenckiej Baltia. Dyplom lekarza uzyskał w 1939[1].

II wojna światowa

Podczas kampanii wrześniowej został wcielony do wojska. Udało mu się przeżyć bombardowanie pociągu wiozącego go do punktu zbiorczego. Był lekarzem w szpitalu wojskowym w Parczewie, a po jego ewakuacji przeniósł się do Gdyni. Tam do grudnia 1939 pracował jako asystent oddziału chirurgicznego w Szpitalu Miejskim, a następnie na tym samym stanowisku w szpitalu w Wejherowie[1]. W tym okresie rozpoczął także działalność konspiracyjną – najpierw w organizacji Polska Żyje[4], a następnie, jako szef wydziału sanitarnego, w Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”[5]. W 1943 przeniesiony do szpitala w Iławie, w maju tego samego roku aresztowany. Po brutalnym śledztwie w więzieniu gdańskim, został przewieziony do KL Stutthof[1]. W obozie otrzymał numer 24077[6]. Pracował w szpitalu obozowym jako chirurg, później został kierownikiem szpitalu obozowego. Uczestniczył w marszu śmierci, w pobliżu Wejherowa zbiegł. W tym mieście ukrywał się do zakończenia wojny[1].

Okres powojenny

Spotkanie byłych więźniów KL Stutthof z udziałem Alfonsa Wojewskiego

W 1945 rozpoczął pracę w szpitalu w Wejherowie, jednocześnie uruchamiał zniszczone szpitale w Gdyni i Pucku[4]. Następnie pracował w szpitalach w Pucku (1945) i Kwidzynie (1946–1949). W tym okresie, na podstawie pracy „Stan sanitarny i organizacja pracy lekarskiej w obozie koncentracyjnym Stutthof w latach 1943 do 1945”, uzyskał tytuł doktora medycyny. Jego promotorem był prof. Adam Wrzosek. W 1949, za działalność w „Gryfie Pomorskim” został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa na ponad rok i poddany śledztwu. Dzięki interwencji adwokata udało mu się ocalić życie[1]. W 1950 rozpoczął karierę naukową na Akademii Medycznej w Gdańsku[4]. Od 1950 pracował w I Klinice Chirurgicznej, a od 1953 w III Oddziale Chirurgicznym, u boku Zdzisława Kieturakisa. W tym okresie uzyskał tytuły specjalisty w dziedzinach: chirurgii (1953) i urologii (1954)[1].

Praca w Szczecinie

W 1955 Ministerstwo Zdrowia oddelegowało go do pracy w Szczecinie, na Pomorskiej Akademii Medycznej. Miał tam utworzyć Klinikę Urologiczną i zorganizować lecznictwo urologiczne w regionie. Pierwszy oddział otwarto na Pomorzanach już w sierpniu 1955[1]. W następnych latach utworzył także kliniki urologiczne w szczecińskim Zdunowie i Nowym Czarnowie[4]. W Szczecinie zdobył tytuły: docenta (1961) i profesora (1966 – profesor nadzwyczajny, 1972 – profesor zwyczajny). W 1962 został wybrany dziekanem Wydziału Lekarskiego, a w 1968 – prorektorem ds. medycznych Pomorskiej Akademii Medycznej[1]. Brał także udział w pracach towarzystw naukowych. Był członkiem Szczecińskiego Towarzystwa Naukowego, Polskiego Towarzystwa Urologicznego (w latach 1964–1966 był jego prezesem), a także przewodniczącym sekcji polskiej Societe Internationale d’Urologie[4].

Dalsze lata

1 października 1978 przeszedł na własną prośbę w stan spoczynku[4]. Po przejściu na emeryturę w 1979 zamieszkał w Warszawie. Tam przez jeszcze 11 lat pracował w Spółdzielni Ordynatorsko-Profesorskiej. Zmarł 3 listopada 1992, został pochowany w grobie żony na cmentarzu w Warszawie–Ursusie[1].

Życie prywatne

W czasie wojny, 25 października 1941 ożenił się z Hildegardą z domu Tutkowska[1]. Mieli dwie córki – Elżbietę (1942–2021), która wyszła za Tadeusza Zajączkowskiego i Janinę (1947–)[7].

Rodzina Alfonsa Wojewskiego
Z żoną Hildegardą (1941)
Z córkami na kongresie urologicznym w Essen (1978)
Córka Elżbieta z mężem Tadeuszem Zajączkowskim

Nagrody i odznaczenia

Prace naukowe

Strona tytułowa pracy doktorskiej

Dorobek prof. Wojewskiego obejmuje od 129[4] do 136[1] prac, dotyczących głównie dziedziny urologii.

Wybrane prace[4]:

  • Stan sanitarny i organizacja pracy lekarskiej w obozie Koncentracyjnym Stutthof w latach 1943 do 1945 (praca doktorska)
  • Choroba szyi pęcherza moczowego u dzieci. [w:] Przegląd Lekarski (1960)
  • Trudności i błędy w rozpoznawaniu raka stercza. [w:] Rocznik PAM (1963)
  • Rak gruczołu krokowego (monografia, 1968)
  • Wpływ operacji na jednej nerce, ze wskazań urologicznych, na nadciśnienie tętnicze krwi. [w:] Polski Przegląd Chirurgiczny (1968)
  • Trudności i błędy w rozpoznawaniu uszkodzeń urazowych układu moczowo-płciowego. [w:] Polski Przegląd Chirurgiczny (1972)

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Tadeusz Zajączkowski, Profesor dr hab. n. med. Alfons Antoni Wojewski (1912–1992) syn ziemi pomorskiej, „Gazeta AMG”, maj 2008, s. 30–31, ISSN 1506-9745.
  2. ↑ Redakcja, Tylko u nas: Rozmowa z Janem Wojewskim [online], Polak w Niemczech, 29 listopada 2020 [dostęp 2022-02-06] (niem.).
  3. ↑ I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Jana III Sobieskiego – Alfons Antoni Wojewski [online], liceum1.pl [dostęp 2022-02-06].
  4. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Urologia Polska 1993/46/1 – Prof. dr hab. med. Alfons Antoni Wojewski (1912-1992) [online], www.urologiapolska.pl [dostęp 2021-03-23].
  5. ↑ Komenda Naczelna, gryf.pomorskie.eu.
  6. ↑ Holocaust Survivors and Victims Database -- ALFONS WOJEWSKI [online], www.ushmm.org [dostęp 2022-02-06].
  7. ↑ Wojewscy [online], Oficjalny serwis internetowy miasta Gdynia [dostęp 2022-02-07] (pol.).

Bibliografia

  • Tadeusz Zajączkowski, Elżbieta Wojewska–Zajączkowska The development of the municipal hospital in Stettin (since 1945 Szczecin). The development of the Department of Urology in Stettin (part 2) – Prof. Alfons Wojewski (1912-1992)
  • Tadeusz Zajączkowski, Elżbieta Wojewska–Zajączkowska Urology in Stettin (Szczecin). The impact of political changes on progress in urology and medicine
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.