Pieczarka
Ilustracja
Pieczarka łąkowa (Agaricus campestris)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

pieczarka

Nazwa systematyczna
Agaricus L.
Sp. pl.: 1171 (1753)
Typ nomenklatoryczny

Agaricus campestris L.

Agaricus L. (pieczarka) – rodzaj grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1]. Uprawiany i sprzedawany w sklepach jest jeden z jej gatunków – pieczarka dwuzarodnikowa.

Charakterystyka

Grzyby wytwarzające owocniki z mięsistymi kapeluszami o suchej, nagiej lub łuskowatej powierzchni i blaszkowym hymenoforze. Blaszki u młodych owocników różowe, po dojrzeniu brązowe, nie przyrośnięte do trzonu, o regularnej tramie. Na trzonach u wielu gatunków znajduje się przyrośnięty pierścień. Zarodniki pieczarek są okrągławe lub eliptyczne, gładkie, pozbawione pory rostkowej, a ich wysyp jest barwy brązowej[2][3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Zgodnie z zasadami nomenklatury botanicznej (dotyczącej także grzybów) przyjęto, że rodzaj Agaricus został poprawnie opisany po raz pierwszy przez Karola Linneusza (jako Agaricus campester) w „Species Plantarum” z 1753 r. Pieczarka jest typem nomenklatorycznym rzędu pieczarkowców (Agaricales) i rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae), natomiast jej gatunkiem typowym jest pieczarka łąkowa (Agaricus campestris)[1].

Synonimy naukowe: Agaricus trib. Psalliota Fr., Amanita Dill. ex Boehm., Fungus Tourn. ex Adans., Hypophyllum Paulet, Myces Paulet, Pratella (Pers.) Gray, Psalliota (Fr.) P. Kumm.[4]

Polską nazwę podał Franciszek Błoński w 1889 r.

Gatunki występujące w Polsce

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[10]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według Władysława Wojewody[11] i innych[6][5].

Niektóre inne gatunki

Znaczenie

Naziemne grzyby saprotroficzne[11]. Większość gatunków to smaczne grzyby jadalne, niektóre jednak są grzybami trującymi. W Europie występuje ok. 100 gatunków pieczarek, z których wiele jest trudnych do rozróżnienia. Niedoświadczeni grzybiarze mogą pomylić pieczarki ze śmiertelnie trującymi muchomorami; muchomorem jadowitym czy muchomorem zielonawym (sromotnikowym). Zasadniczo takie pomyłki nie powinny mieć miejsca, gdyż pieczarki mają blaszki różowe lub ciemnobrązowe, muchomory zawsze białe, jednak pomyłki takie zdarzają się[12].

Jeden gatunek pieczarki – pieczarka dwuzarodnikowa jest powszechnie uprawiany i sprzedawany w sklepach[12]

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05] (ang.).
  2. ↑ E. Gerhardt, Grzyby: wielki ilustrowany przewodnik, Warszawa: Klub dla Ciebie - Bauer-Weltbild Media, 2006, ISBN 83-7404-513-2.
  3. ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 362, ISBN 83-09-00714-0.
  4. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2010-01-17] (ang.).
  5. 1 2 3 4 Agaricus (pieczarka) [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-03] (pol.).
  6. 1 2 3 4 5 6 Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-12-02] (pol.).
  7. ↑ W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Agaricus vaporarius (Pers.) Imbach.
  8. ↑ W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Agaricus purpurellus (F.H. Møller) F.H. Møller.
  9. ↑ W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Agaricus stramineus (Jul. Schäff. & F.H. Møller) Singer.
  10. ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).
  11. 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 32–38, ISBN 83-89648-09-1.
  12. 1 2 Andreas Gminder, Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej, 2008, s. 196–201, ISBN 978-83-258-0588-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.