Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Typ | |
Klasa |
Alfaproteobakterie |
Rząd |
Rhodospirillales |
Rodzina | |
Rodzaj |
Acetobacter |
Nazwa systematyczna | |
Acetobacter Beijerinck 1898 |
Acetobacter – rodzaj bezwzględnie tlenowych bakterii kwasu octowego przeprowadzających fermentację octową.
Są to gramujemne pałeczki o wymiarach 0,6–0,8 × 1,0–4,0 µm[1]. Występują pojedynczo, w parach lub w formie łańcuszków. Mogą być petytrychalnie urzęsione (okołorzęse) lub nieruchliwe[2]. Optymalna temperatura wzrostu to 25–30 °C, a optymalne wartości pH mieszczą się w granicach 4,0–6,0[1], choć szczepy używane w przemysłowej produkcji kwasu octowego rosną dobrze również w przedziale 2,0–2,3. Nie tworzą przetrwalników. Większość posiada 1–8 plazmidów od 1,5 do 95 kb[2].
Bakterie Acetobacter potrafią katabolizować cukry w szlaku pentozowym, ale także w glikolizie i szlaku Entnera-Doudoroffa (w tym ostatnim szlaku tylko szczepy produkujące celulozę)[3]. Wykazują zdolność nadoksydacji polegającą na utlenianiu wytworzonego kwasu octowego do CO
2 i H
2O w cyklu Krebsa w warunkach niedoboru etanolu[4]. Taki pełny cykl Krebsa nie występuje u przedstawicieli innego rodzaju bakterii kwasu octowego – Gluconobacter (brak dehydrogenazy bursztynianowej i dehydrogenazy α-ketoglutaranowej[3]), dlatego wykorzystuje się tę odmienność do odróżniania tych bakterii[1][2]. Tworzenie kwasu octowego odbywa się przez błonowe dehydrogenazy (dehydrogenaza alkoholowa i dehydrogenaza aldehydowa).
Preferują środowiska bogate w etanol. Naturalnie występują na kwiatach, owocach, w occie, napojach fermentowanych i żywności fermentowanej[1][4]. Szybko infekują produkty przemysłu piwowarskiego, winiarskiego i przetwory owocowe. Rosną często w postaci biofilmu (błonki, kożucha) i są przyczyną obcego smaku i aromatu[4]. Najczęściej spotyka się szczepy A. aceti i A. pasteurianus ssp. pasteurianus[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 5 Elżbieta Klewicka, Danuta Kusewicz: Bakterie kwasu octowego. W: Mikrobiologia techniczna tom 2. Zdzisława Libudzisz (red.), Krystyna Kowal, Zofia Żakowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 59–64. ISBN 978-83-01-15523-0.
- 1 2 3 R. K. Hommel: Acetobacter. W: Encyclopedia of Food Microbiology (Second Edition). Carl A. Batt (red.). Elsevier, 2014, s. 3–10. DOI: 10.1016/B978-0-12-384730-0.00001-X. ISBN 978-0-12-384730-0.
- 1 2 Dhouha Mamlouk, Maria Gullo. Acetic Acid Bacteria: Physiology and Carbon Sources Oxidation. „Indian journal of microbiology”. 53 (4), s. 377–384, 2013. DOI: 10.1007/s12088-013-0414-z.
- 1 2 3 Hubert Antolak, Dorota Kręgiel. Bakterie kwasu octowego – taksonomia, ekologia oraz wykorzystanie przemysłowe. „Żywność. Nauka. Technologia. Jakość”. 4 (101), s. 21–35, 2015. DOI: 10.15193/ZNTJ/2015/101/053.