24 Dywizja Pancerna

24. Panzer-Division

Pojazdy pancerne dywizji w ZSRR w 1942 roku
Historia
Państwo	III Rzesza
Sformowanie	1941, 1943
Rozformowanie	1943 (zniszczenie) 1945 (kapitulacja)
Tradycje
Rodowód	1 Dywizja Kawalerii
Dowódcy
Pierwszy	gen. kaw. Kurt Feldt
Ostatni	gen. mjr Gustav-Adolf von Nostitz-Wallwitz
Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne
Podległość	6 Armia
Skład	patrz tekst

Znak taktyczny (wzór 1 i 2)
(1941–1945)

Motocykl Zündapp KS 750 ze znakiem taktycznym (wzór 1) 24 Dywizji Pancernej

24 Dywizja Pancerna (niem. 24. Panzer-Division) – niemiecka dywizja pancerna z okresu II wojny światowej, brała udział w walkach na froncie radziecko-niemieckim. Zniszczona pod Stalingradem. Po ponownym utworzeniu skapitulowała przed aliantami zachodnimi.

Historia

Dywizja została sformowana rozkazem z 28 listopada 1941 roku w Stablack w Prusach Wschodnich z 1 Dywizji Kawalerii. Jej formowanie zakończyło się w lutym 1942 roku, przerzucona została wtedy do północnej Francji, gdzie weszła w skład 7 Armii Grupy Armii D.

W czerwcu 1942 roku została przerzucona na front wschodni, początkowo znajdowała się w odwodzie 4 Armii Pancernej Grupy Armii Południe. W sierpniu 1942 roku wzięła udział w walkach pod Woroneżem.

We wrześniu 1942 roku została włączona w skład 6 Armii, wzięła udział w bezpośrednim ataku na Stalingrad, a następnie wraz z całą 6 Armią znalazła się w okrążeniu. W Stalingradzie walczyła do stycznia 1943 roku, gdzie została zniszczona^[1].

W marcu 1943 roku podjęto decyzję o odtworzeniu dywizji na terenie północnej Francji. Organizacja i szkolenie dywizji trwało do sierpnia 1943 roku. We wrześniu została przerzucona do północnych Włoch.

W listopadzie 1943 roku została skierowana na front wschodni, weszła w skład 1 Armii Pancernej Grupy Armii Południe. Od grudnia do lutego 1944 roku uczestniczyła w walkach o odblokowanie Czerkas. W marcu 1944 roku poniosła ciężkie straty w czasie odwrotu znad dolnego Dniepru^[2].

W lipcu 1944 roku przerzucona została na ziemie polskie, gdzie walczyła broniąc się na linii rzeki San. We wrześniu 1944 roku, w związku z ofensywą radziecką, została przerzucona na Węgry, gdzie brała udział w kontrnatarciu pod Debreczynem. Pod koniec grudnia 1944 roku została przerzucona na Słowację, a w lutym 1945 roku do Prus Wschodnich.

W trakcie walk na terenie Prus Wschodnich została rozbita przez Armię Czerwoną, resztki rozbitych oddziałów w marcu 1945 roku zostały ewakuowane drogą morską do Szlezwik-Holsztynu. Skapitulowała w maju 1945 roku przed wojskami brytyjskimi^[3].

Dowództwo dywizji

Dowódcy^[4]

• gen. kaw. Kurt Feldt (1941 – 1942)
• gen. wojsk panc. Bruno Ritter von Hauenschild (1942)
• gen. por. Arno von Lenski (1942 – 1943)
• gen. wojsk panc. Maximilian Freiherr von Edelsheim (1943 – 1944)
• gen. mjr Gustav-Adolf von Nostitz-Wallwitz (1944 – 1945)
• mjr Rudolf von Knebel-Döberitz (1945) – resztki oddziałów

Struktura organizacyjna

Skład w 1942

• 24 pułk pancerny (Panzer-Regiment 24)
• 24 Brygada Strzelców (Schützen-Brigade 24)
  • 21 pułk strzelców (Schützen-Regiment 21)
  • 26 pułk strzelców (Schützen-Regiment 26)
  • 4 batalion motocyklowy (Kradschützen-Bataillon 4)
• 89 pułk artylerii (Artillerie-Regiment 89)
• 40 batalion rozpoznawczy (Aufklärungs-Abteilung 40)
• 40 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 40)
• 40 batalion pionierów (Pionier-Bataillon 40)
• 86 batalion łączności (Nachrichten-Abteilung 86)

Skład w 1943

• 24 pułk pancerny (Panzer-Regiment 24)
• 21 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 21)
• 26 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regiment 26)
• 89 pułk artylerii pancernej (Panzer-Artillerie-Regiment 89)
• 24 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer-Aufklärungs-Abteilung 24)
• 283 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres-Flak-Artillerie-Abteilung 283)
• 40 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 40)
• 40 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 40)
• 86 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 86)

Przypisy

Bibliografia

• Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.
• Janusz Piekałkiewicz: Stalingrad. Anatomia bitwy. Warszawa: 1995. ISBN 83-86510-42-0.
• Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.

Linki zewnętrzne

• Leksykon Wehrmachtu – 24 Dywizja Pancerna