wieś | |
Stacja kolejowa Żulin | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
182 m n.p.m. |
Liczba ludności (2021) | |
Strefa numeracyjna |
82 |
Kod pocztowy |
22-351[3] |
Tablice rejestracyjne |
LKS |
SIMC |
0105390[4] |
Położenie na mapie gminy Łopiennik Górny | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego | |
51°04′21″N 23°11′19″E/51,072500 23,188611[5] |
Żulin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Łopiennik Górny[4][6].
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0105408 | Żulin-Kolonia | część wsi |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa chełmskiego.
Wieś stanowi sołectwo gminy Łopiennik Górny[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 354 mieszkańców[8].
Geografia
Żulin położony jest na południowo-zachodnim krańcu Polesia Wołyńskiego w Obniżeniu Dorohuckim. Od wschodu graniczy z Działami Grabowieckimi należącymi do Wyżyny Lubelskiej.
Przez południową część miejscowości przepływa niewielka rzeka Rejka – prawy dopływ Wieprza. Ze względu na przeprowadzone regulacje, niewielki przepływ oraz stosunkowo dużą odległość od gospodarstw, nie stanowi zagrożenia hydrologicznego. We wschodniej części, u podnóży wzniesień Działów Grabowieckich, znajdują się tereny podmokłe, które są źródłem niewielkiego cieku, lewego dopływu Rejki, o długości 3,6 km, powierzchni zlewni 10,78 km2 i średnim przepływie ok. 50l/s. Rzeka zasila w wodę kompleks kilku stawów rybnych leżących u jej ujścia.
Historia
Pierwsza historyczna wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1409 r., kiedy właścicielem wsi był Pieczo[9]. Za wierną służbę Władysław Warneńczyk nadał Żulin bojarowi litewskiemu Janowi Niemirowiczowi, jak wspominają dokumenty z 1443 roku[10]. Następnie ziemia ta stanowiła majątek rodzinny rodu Żulińskich, a w późniejszych latach należały kolejno do Łubieńskich, Krasińskich, oraz Budnych. W styczniu 1913 Ludwika z Krasińskich Czartoryska sprzedała za milion rubli dobra Żulin Nikodemowi Budnemu z Jastkowa[11]. Ostatni właściciel wsi, Jan Budny, utracił majątek w 1940 r.
Podczas II wojny światowej, w czerwcu 1944 r. odbyło się masowe aresztowanie mieszkańców wsi, stanowiące odwet za działalność partyzancką na tym terenie. Zginęło wtedy 156 mężczyzn, którzy zostali rozstrzelani w Kumowej Dolinie, niedaleko Chełma. Obok budynku Szkoły Podstawowej w Żulinie znajduje się pomnik, wystawiony przez okolicznych mieszkańców dla upamiętnienia ofiar.
Religia
Miejscowość w przeszłości i obecnie jest siedzibą następujących parafii:[12]
Okres | Wyznanie | Nazwa parafii |
---|---|---|
1596 - 1875 | Parafia unicka | Parafia pw. Najświętszej Marii Panny i św. Onufrego w Żulinie |
1875 - ok. 1947 | Parafia prawosławna | |
1947 - obecnie | Parafia rzymskokatolicka | Parafia Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Żulinie |
Transport
Drogowy
Żulin leży przy drodze powiatowej 3122L, na trasie Łopiennik Górny – Żulin – Rejowiec. W miejscowości znajduje się kilka przystanków autobusowych.
Kolejowy
Linia kolejowa nr 69 (Rejowiec Fabryczny – Rawa Ruska – Lwów) jest linią jednotorową, niezelektryfikowaną, o maksymalnej prędkości 70–120 km/h. W Żulinie znajduje się stacja kolejowa, obecnie rzadko używana ze względów praktycznych. W 2012 r. uruchomiono nowy przystanek, Zagrody Kościół, znajdujący się bliżej centrum miejscowości. Linia jest obsługiwana przez autobusy szynowe należące do województwa lubelskiego, relacji Lublin – Zamość i Rejowiec – Zamość (oraz Lublin – Jarosław w okresie letnim), w liczbie sześciu dziennie w każdym kierunku.
Budynki
W miejscowości znajduje się Niepubliczna Szkoła Podstawowa, utrzymywana przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Wola Żulińska, Żulin, Zagrody i Czechów Kąt.
W miejscowości mieściły się:
- Papiernia
- Smolarnia
- Krochmalnia
- Fabryka drożdży
- 3 młyny wodne
- Gorzelnia
Miejsca warte odwiedzenia
W Żulinie znajduje się kilka ciekawych obiektów:
- gródek średniowieczny o wymiarach 35m x 35m, wzniesiony na wzgórzu o wys. 240 m n.p.m., w południowo-wschodniej części wsi;
- kopiec, położony w dawnym parku dworskim, mierzący ok. 2,5 m wysokości i 12 m średnicy;
- drewniany Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Żulinie, wzniesiony w latach 1906-1909 jako cerkiew prawosławna - obecnie administracyjnie przypisany do miejscowości Zagrody (powiat chełmski) - siedziba Parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Żulinie
- cmentarz parafialny z kilkoma zabytkowymi nagrobkami z XIX w.;
- zabytkowy młyn wodny z XIX w.;
- stawy żulińskie - kompleks kilku stawów malowniczo rozmieszczonych na terenie wsi.
Szlaki turystyczne
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wieś Żulin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-22] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-22] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1653 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- 1 2 3 GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 164155
- 1 2 Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ BIP gminy, sołectwa
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Słownik Historyczno-Geograficzny ziem polskich w średniowieczu, s. 86.
- ↑ T. Jaszczołt, Ród Niemiry z Wsielubia - Niemirowiczowie i Szczytowie herbu Jastrzębiec do połowy XVI wieku, [w:] Unia w Horodle na tle stosunków polsko-litewskich, S.Górzynski (red.), Wydawnictwo DiG, Warszawa 2015, s. 198
- ↑ Zmiana własności Czas 1913 nr 29 s. 3
- ↑ Archidiecezja lubelska: Parafia rzymskokatolicka w Żulinie.
Linki zewnętrzne
- Ciekawe miejsca – Żulin [online], Gminny Ośrodek Kultury w Łopienniku Górnym [dostęp 2021-04-26] .
- Parafia pw. MB Królowej Polski w Żulinie
- Szkoła Podstawowa w Żulinie. zulinszkola.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-09)].