Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
żagiewnik kościsty |
Nazwa systematyczna | |
Osteina obducta (Berk.) Donk Schweiz. Z. Pilzk. 44: 86 (1966) |
Żagiewnik kościsty (Osteina obducta (Berk.) Donk) – gatunek grzybów z rodziny Dacryobolaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo
- Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum
Osteina obducta, Osteina, Dacryobolaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1845 r. Miles Joseph Berkeley, nadając mu nazwę Polyporus obdusctus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1935 r. Marinus Anton Donk[1]. Ma 13 synonimów naukowych. Niektóre z nich:
- Grifola obducta (Berk.) Aoshima & H. Furuk. 1963
- Oligoporus obductus (Berk.) Gilb. & Ryvarden 1985
- Polypilus osseus (Kalchbr.) Parmasto 1963[2].
Władysław Wojewoda zaproponował nazwę drobnoporek modrzewiowy (kategoryzując gatunek w rodzaju Oligoporus), uprzednio nazywając go żagiewnik kościsty w ramach rodzaju Osteina[3].
Morfologia
Osteina obducta charakteryzuje się owocnikami, które miewają trzon, a po wyschnięciu są twarde jak kość. Ma monomityczny system strzępkowy, zawierający tylko strzępki generatywne ze sprzążkami. Zarodniki są hialinowe i cienkościenne, nie reagują na jodynę. Powoduje brunatną zgniliznę drewna drzew nagonasiennych[4].
Osteina obducta jest niejadalna[5].
Występowanie i siedlisko
Występuje w Ameryce Północnej, Europie, Azji i na Tasmandii[6]. W Polsce zanotowany od okolic Grójca po Beskidy. W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 5 stanowisk[3], w następnych latach podano następne[7]. Najbardziej aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów[8]. Gatunek znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[9].
Siedlisko: w lasach ze starym modrzewiem europejskim, na martwych i żywych pniach tego drzewa. owocniki tworzy od sierpnia do października[3].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2023-07-09] (ang.).
- ↑ SpeciesFungorum [online] [dostęp 2023-07-27] (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 478, ISBN 83-89648-09-1 .
- ↑ Cui, You-Cheng Bio-Kai Dai , The phylogenetic position of ''Osteina obducta'' (Polyporales, Basidiomycota) based on samples from Northern Hemisphere, „Chiang Journal Mai of Science”, 4, 41, 2014, s. 838–845 (ang.).
- ↑ Roger Phillips , Mushrooms and Other Fungi of North America, Buffalo, NY: Firefly Books, 2010, s. 297, ISBN 978-1-55407-651-2 .
- ↑ Występowanie Osteina obducta na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-07-09] (ang.).
- ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-27] .
- ↑ Aktualne stanowiska Osteina obducta w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-07-09] (pol.).
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5 .