Senning (l.), Elmqvist (śr.) i Crafoord (p.) w 1954 r. | |
Data i miejsce urodzenia |
14 września 1915 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
Åke Senning (ur. 14 września 1915 w Raettviku, zm. 21 lipca 2000 w Zurychu) – szwedzki kardiochirurg.
Życiorys
Urodził się 14 września 1915 r. w Raettviku w rodzinie lekarza weterynarii[1]. Studiował medycynę w Uppsali i Sztokholmie, uzyskując dyplom w 1948 po zdaniu egzaminu państwowego. W 1948 r. zaczął pracę u kardiochirurga Clarence′a Crafoorda w szpitalu Sabbatsberg w Sztokholmie, gdzie zdobywał dalsze doświadczenie chirurgiczne[2]. Pod wpływem doniesień o osiągnięciach Crafoorda zdecydował się zostać chirurgiem[1]. Senning został przydzielony do zespołu pracującego nad udoskonaleniem sztucznego płucoserca, które po testach na psach Crafoord zastosował po raz pierwszy w 1953 r. do wycięcia śluzaka lewego przedsionka u młodej kobiety, która przeżyła po zabiegu 50 lat. Była to pierwsza udana operacja na otwartym sercu w Europie i druga w świecie. Senning był jednym z pionierów stosowania hipotermii i kardioplegii i jako pierwszy wykorzystał indukowane migotanie przedsionków w chirurgii[2].
W 1956, po przeniesieniu się z C. Crafoordem, został profesorem chirurgii eksperymentalnej w klinice klatki piersiowej w Instytucie Karolinska w Sztokholmie. Dwa lata później wprowadził procedurę Senninga w całkowitym przełożeniu wielkich pni tętniczych z użyciem tylko tkanek chorego. Metodę tę częściowo wyparła w 1964 procedura Mustarda. Również w 1958 r. wszczepił pierwszy na świecie sztuczny rozrusznik serca 43-letniemu pacjentowi z zespołem Morgagniego-Adamsa-Stokesa[2]. Senning nie był wówczas gotowy na stosowanie tej techniki u ludzi, gdyż prowadził dopiero badania z inżynierem Rune Elmqvistem, jednak artykuł o jego pracy przeczytała żona umierającego Arne Larssona i to ona przekonała Senninga do ryzykownego eksperymentu. Wszczepione wówczas elektrody zostały podłączone do puszki po paście do butów[3]. Chociaż po 6 godzinach urządzenie uległo uszkodzeniu, Senning wszczepiał pacjentowi kolejne rozruszniki, pozwalając mu dożyć 86 lat[2]. Ten przypadek wywołał debatę na temat aspektów etycznych eksperymentu i ryzyka nowej terapii[3].
W 1961 Senning przeniósł się do Zurychu, gdzie został profesorem chirurgii i dyrektorem kliniki chirurgii A w szpitalu klinicznym. Pozostał w tym mieście do emerytury, na którą przeszedł w 1985. W 1968 został członkiem Akademii Leopoldina, które uznawane jest za najwyższe niemieckie wyróżnienie w naukach przyrodniczych i medycznych. Wraz ze swoim zespołem przeprowadził w 1969 pierwszą w Szwajcarii transplantację serca. Pionier pomostowania aortalno-wieńcowego. Autor ponad 350 publikacji[2].
Żonaty z Ullą, miał trzech synów i córkę[2].
Zmarł 21 lipca 2000 i został pochowany na cmentarzu Fluntern na górze Zürichberg w Zurychu[2].
Przypisy
- 1 2 Fig 8. (A) Ake Senning (1915 – 2000) around 1980s. (B) Ake Senning,... [online], ResearchGate [dostęp 2020-01-05] (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Senning, Åke (1915 – 2000) [online], livesonline.rcseng.ac.uk [dostęp 2020-01-05] .
- 1 2 Beata Maciejewska , Dolny Śląsk w sercu i żyłach każdego człowieka. Na cześć medyków-odkrywców z regionu nazwano m.in. zastawkę [online], wroclaw.wyborcza.pl, 28 października 2019 [dostęp 2019-11-26] .