woleć
See also: wolec and wòlec
Old Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *voliti with a shift of -ić to -eć. First attested in the 15th century.
Verb
woleć impf
- to prefer (to like better)
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 30, 19:
- Przetosz volisz[li] ziwot (elige... vitam), aby y ti ziw byl, y synowye twogi
- [Przetoż woliż[li] żywot (elige... vitam), aby i ty żyw był, i synowie twoji]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “woleć”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “woleć”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “woleć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish woleć. Cognate to German wählen.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈvɔ.lɛt͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈvɔ.lɛt͡ɕ/
Audio (file) - Rhymes: -ɔlɛt͡ɕ
- Syllabification: wo‧leć
Verb
woleć impf
- (intransitive) to prefer (to be in the habit of choosing something rather than something else; to favor; to like better) [+ od (genitive)] or [+ niz (nominative) = over whom/what]
- Synonym: preferować
- Wolisz brunetki czy blondynki? ― Do you prefer brunettes or blondes? [+infinitive = to do what] [+ niż (infinitive) = than doing what]
- (auxiliary, intransitive) to prefer; rather (to want to do something or for something to happen)
- Wolę jeździć na rowerze niż pływać. ― I prefer cycling to swimming.
- Wolałbym umrzeć. ― I would rather/prefer to die.
Conjugation
Conjugation of woleć impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | woleć | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | wolę | wolimy | ||||||||||||||||
2nd | wolisz | wolicie | |||||||||||||||||
3rd | woli | wolą | |||||||||||||||||
impersonal | woli się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | wolałem, -(e)m wolał |
wolałam, -(e)m wolała |
wolałom, -(e)m wolało |
woleliśmy, -(e)śmy woleli |
wolałyśmy, -(e)śmy wolały | |||||||||||||
2nd | wolałeś, -(e)ś wolał |
wolałaś, -(e)ś wolała |
wolałoś, -(e)ś wolało |
woleliście, -(e)ście woleli |
wolałyście, -(e)ście wolały | ||||||||||||||
3rd | wolał | wolała | wolało | woleli | wolały | ||||||||||||||
impersonal | wolano | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | będę wolał, będę woleć |
będę wolała, będę woleć |
będę wolało, będę woleć |
będziemy woleli, będziemy woleć |
będziemy wolały, będziemy woleć | |||||||||||||
2nd | będziesz wolał, będziesz woleć |
będziesz wolała, będziesz woleć |
będziesz wolało, będziesz woleć |
będziecie woleli, będziecie woleć |
będziecie wolały, będziecie woleć | ||||||||||||||
3rd | będzie wolał, będzie woleć |
będzie wolała, będzie woleć |
będzie wolało, będzie woleć |
będą woleli, będą woleć |
będą wolały, będą woleć | ||||||||||||||
impersonal | będzie woleć się | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | wolałbym, bym wolał |
wolałabym, bym wolała |
wolałobym, bym wolało |
wolelibyśmy, byśmy woleli |
wolałybyśmy, byśmy wolały | |||||||||||||
2nd | wolałbyś, byś wolał |
wolałabyś, byś wolała |
wolałobyś, byś wolało |
wolelibyście, byście woleli |
wolałybyście, byście wolały | ||||||||||||||
3rd | wolałby, by wolał |
wolałaby, by wolała |
wolałoby, by wolało |
woleliby, by woleli |
wolałyby, by wolały | ||||||||||||||
impersonal | wolano by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech wolę | wólmy | ||||||||||||||||
2nd | wól | wólcie | |||||||||||||||||
3rd | niech woli | niech wolą | |||||||||||||||||
active adjectival participle | wolący | woląca | wolące | wolący | wolące | ||||||||||||||
contemporary adverbial participle | woląc | ||||||||||||||||||
verbal noun | wolenie |
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), woleć is one of the most used words in Polish, appearing 2 times in scientific texts, 1 time in news, 5 times in essays, 16 times in fiction, and 46 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 70 times, making it the 927th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “woleć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 675
Further reading
- woleć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- woleć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “woleć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “WOLEĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 29.06.2023
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “woleć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “woleć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “woleć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 687
- woleć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish woleć.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈvɔlɛt͡ɕ/
- Rhymes: -ɔlɛt͡ɕ
- Syllabification: wo‧leć
Conjugation
Conjugation of woleć impf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | woleć | ||||||||||||||||||
present tense | 1st | wolã | wolymy | ||||||||||||||||
2nd | wolisz | wolicie | |||||||||||||||||
3rd | woli | wolōm | |||||||||||||||||
past tense | 1st | wolołch, wolołech, woloł żech |
wolałach wolała żech |
wolałoch1) wolało żech1) |
wolelimy, wolelichmy |
wolałymy, wolałychmy | |||||||||||||
2nd | wolołś, wolołeś, woloł żeś |
wolałaś wolała żeś |
wolałoś1) wolało żeś1) |
woleliście, woleli żeście |
wolałyście, wolały żeście | ||||||||||||||
3rd | woloł | wolała | wolało | woleli | wolały | ||||||||||||||
future tense | 1st | bydã woloł, bydã woleć |
bydã wolała, bydã woleć |
bydã wolało,1) bydã woleć |
bydymy wolali, bydymy woleć |
bydymy wolały, bydymy woleć | |||||||||||||
2nd | bydziesz woloł, bydziesz woleć |
bydziesz wolała, bydziesz woleć |
bydziesz wolało,1) bydziesz woleć |
bydziecie wolali, bydziecie woleć |
bydziecie wolały, bydziecie woleć | ||||||||||||||
3rd | bydzie woloł, bydzie woleć |
bydzie wolała, bydzie woleć |
bydzie wolało, bydzie woleć |
bydōm wolali, bydōm woleć |
bydōm wolały, bydōm woleć | ||||||||||||||
pluperfect tense2) |
1st | bōłch woloł, bōłech woloł, bōł żech woloł |
byłach wolała była żech wolała |
byłoch wolało1) było żech wolało1) |
byli my woleli, bylichmy woleli |
były my wolały, byłychmy wolały | |||||||||||||
2nd | bōłś woloł, bōłeś woloł, bōł żeś woloł |
byłaś wolała była żeś wolała |
byłoś wolało1) było żeś wolało1) |
byliście woleli, byli żeście woleli |
byłyście wolały, były żeście wolały | ||||||||||||||
3rd | bōł woloł | była wolała | było wolało1) |
były my woleli, byłychmy woleli |
były wolały | ||||||||||||||
conditional | 1st | bych woloł | bych wolała | byście woleli | by my wolały, bychmy wolały | ||||||||||||||
2nd | byś woloł | byś wolała | byście woleli | byście wolały | |||||||||||||||
3rd | by woloł | by wolała | by wolało | by woleli | by wolały | ||||||||||||||
imperative | 1st | niych wolã | wolmy | ||||||||||||||||
2nd | wol | wolcie | |||||||||||||||||
3rd | niych woli | niych wolōm | |||||||||||||||||
active adjectival participle | wolōncy | wolōncŏ | wolōnce | wolōncy | wolōnce | ||||||||||||||
verbal noun | wolynie | ||||||||||||||||||
1) Personal neuter forms might be considered nonstandard, protological, or nonce, appearing mostly in literature to refer to grammatically neuter nouns, however might also be used for people who prefer neuter forms. 2) The pluperfect is either archaic or obsolete and now used for conditional in the past. |
Further reading
- woleć in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “woleć”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 151
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.