stół

Inherited from Proto-Slavic *stolъ.

• IPA^(key): /ˈstow/
• Syllabification: stół

stół m inan (diminutive stolëk, related adjective stołowi)

1. table (furniture with a top surface to accommodate a variety of uses)

• Stefan Ramułt (1893) “stòł”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego‎ (in Kashubian), page 204
• Bernard Sychta (1967–1973) “sto̊ł”, in Słownik gwar kaszubskich, volume 5, page 167
• Jan Trepczyk (1994) “stół”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “stół”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎
• “stół”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Inherited from Old Polish stół.

• IPA^(key): [ˈstow]
• Syllabification: stół

stół m inan

1. table (furniture with a top surface to accommodate a variety of uses)
   • 2018, Antoine de Saint-Exupéry, translated by Paweł Pogorzelski and Psioter ôt Sziatków (Piotr Szatkowski), Małi Princ [The Little Prince], →ISBN, page 63:

     – Nó! Áuwa ôdkriwca! – krżiknół, skorno ôbácuł Małégo Princa. Małi Princ ûsziát szie podle stołu i krusÿn atmowáł z sapó. Tila ûz rejzowáł!

     (please add an English translation of this quotation)

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /stɔːɫ/
• IPA^(key): (15^th CE) /stoɫ/

Inherited from Proto-Slavic *stolъ. First attested in the 14th century.

stół m ? (related adjective stołowy)

1. table (item of furniture, usually wooden and for placing meals on, among other things)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 22, 6:

     Vgotowal ies w obesrzenu moiem stol (mensam) przecywo tym, gisz møøczø [mnie]

     [Ugotował jeś w obeźrzeniu mojem stół (mensam) przeciwo tym, jiż mącą [mie]]

   • 1415, Przecław Słota, O zachowaniu się przy stole‎, Łęczyca, Poznań, line 3:

     [G]ospodne, da my tho wedzecz, bych mogl o them czszo powedzecz, o chlebowem stole

     [[G]ospodnie, da mi to wiedzieć, bych mogł o tem cso powiedzieć, o chlebowem stole]

   • 1874 [1393], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące, volume XV, page 161:

     Pro II mensis stoli, expedicionalibus

     [Pro II mensis stoły, expedicionalibus]

   • 1930 [c. 1455], “Ex”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎, 35, 13:

     Uczyn, czsokoly gest przykazal pan..., skrzynyø..., stool (mensam)... s offyernymy chlebi

     [Uczyń, csokoli jest przykazał Pan..., skrzynią..., stół (mensam)... s ofiernymi chleby]

   • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 182r:

     Sedes stol inde sedifex et est aliquis faciens sedes

     [Sedes stół inde sedifex et est aliquis faciens sedes]

2. throne (royal chair)
   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 44:

     Stool tronus (fecit etiam rex Salomon thronum de ebore grandem et vestivit eum auro fulvo nimis III Reg 10, 18)

     [Stół tronus (fecit etiam rex Salomon thronum de ebore grandem et vestivit eum auro fulvo nimis III Reg 10, 18)]

3. prince's or bishop's treasure
   • 1959 [1407], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 606, Poznań:

     Jaco werdunki w Scoroszewe ne przisluchali ani przidani tamo cu caple ot czterdzesczi lath, ale przisluchayø cu stolu byscupemu

     [Jako wierdunki w Skoroszewie nie przysłuchały ani przydany tamo ku kaple ot czterdzieści lat, ale przysłuchają ku stołu biskupiemu]

4. (law) judicial tribunal, judicial instance
   • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I‎, page 2:

     Vkladamy, aczby nyektory sądza... dzerszącz strona yedna zdal abo skazal... vcząszayącz drvgą stroną, tedy strona vcząszona odzowie syą kv wysszemv stolv (ad superiorem)

     [Układamy, aczby niektory sędzia... dzierżąc stronę jednę zdał abo skazał... uciążając drugą stronę, tedy strona uciążona odzowie się ku wyszszemu stołu (ad superiorem)]

• Masurian: stół
• Polish: stół
• Silesian: stōł

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.) First attested in 1444.

stół m ?

1. channel; burrow
   • 1856-1870 [1444], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume II, number 3186:

     Petrus aggerem in summitate eiusdem piscine ex parte fluuij potens est facere et sipare, nec non aquam de ipso fluuio recipere canali al. stolem

     [Petrus aggerem in summitate eiusdem piscine ex parte fluuij potens est facere et sipare, nec non aquam de ipso fluuio recipere canali al. stołem]

• Boryś, Wiesław (2005) “stół”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “stół”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “stół”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “stół”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Inherited from Old Polish stół (“table”).

• IPA^(key): /stuw/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈstoɫ/

• Audio 1

  (file)

• Audio 2

  (file)

• Rhymes: -uw
• Syllabification: stół
• Homophone: stuł

stół m inan (diminutive stolik, related adjective stołowy)

1. table (furniture with a top surface to accommodate a variety of uses)
   1. table (item of furniture with a flat top surface raised above the ground, usually on one or more legs)
   2. (literary) table (food and decorations on such an item)
   3. table (furniture or item used for games)
2. (obsolete, historical) estates, the income from which was intended to support the owner, primarily the king
3. (obsolete) meal (eaten food, e.g. breakfast, lunch)

   Synonym: posiłek

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), stół is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 2 times in news, 4 times in essays, 41 times in fiction, and 15 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 66 times, making it the 999th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

• stół in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• stół in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “stół”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “STÓŁ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 18.03.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “stół”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “stół”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “stół”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 6, Warsaw, page 440