przepraszać

From przeprosić +‎ -ać. First attested in 1400.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝ɛpra(ː)ʃʲat͡ɕ/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝ɛpraʃʲat͡ɕ/, /pr̝ɛprɒʃʲat͡ɕ/

przepraszać pf (imperfective przeprosić)

1. to propitiate, to appease; to bribe
   • 1888 [1400], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV‎, Greater Poland, page 99:

     Eze Sulek przepraszal Groth trzemi grziwnami przes posla, ne bilo roku y na they dzedzine yma Groth polpanty grziwny

     [Eże Sułek przepraszał Grot trzemi grzywnami przez posła, nie było roku i na tej dziedzinie ima Grot połpięty grzywny]

• Masurian: prżeprasacz
• Polish: przepraszać
• Silesian: przeprŏszać

• Bańkowski, Andrzej (2000) “przepraszać”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “przepraszać”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish przepraszać. By surface analysis, prze- +‎ praszać. Compare Kashubian przeprôszac.

• IPA^(key): /pʂɛˈpra.ʂat͡ɕ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /pʂɛˈpra.ʂat͡ɕ/, /pr̝ɛˈpra.ʂat͡ɕ/, /pʂɛˈprɒ.ʂat͡ɕ/, /pr̝ɛˈprɒ.ʂat͡ɕ/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -aʂat͡ɕ
• Syllabification: prze‧pra‧szać

przepraszać impf (perfective przeprosić)

1. (transitive) to apologize to, to be sorry (to make an apology; to express regret) [+ za (accusative) = for what]

   Dziecko przeprasza matkę za błąd. ― The child apologizes to his mother for his mistake.

   Przepraszam! ― I'm sorry!

2. (reflexive with się) to apologize to each other [+ z (instrumental)]
3. (reflexive with się, colloquial) to calm down; to forgive (to stop feeling resentment)
4. (reflexive with się, humorous) to start using something that one has not used in a long time [+ z (instrumental)]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przepraszać is one of the most used words in Polish, appearing 0 times in scientific texts, 0 times in news, 4 times in essays, 12 times in fiction, and 66 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 82 times, making it the 785th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

• przepraszać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przepraszać się in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przepraszać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przepraszać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “PRZEPRASZAĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 23.02.2009
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przepraszać”, in Słownik języka polskiego‎
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przepraszać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przepraszać”, in Słownik języka polskiego‎ (in Polish), volume 5, Warsaw, page 170
• przepraszać in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego