niebo
See also: niebò
Masurian
Etymology
Inherited from Old Polish niebo.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈɲɛbɔ]
- Syllabification: nie‧bo
Noun
niebo n
- sky (atmosphere above a given point, especially as visible from the surface of the Earth as the place where the sun, moon, stars, and clouds are seen)
- (religion) heaven (abode of God or the gods, traditionally conceived as beyond the sky; afterlife of the blessed dead, traditionally conceived as opposed to an afterlife of the wicked and unjust)
- (anatomy) palate (roof of the mouth)
- vault of a bread oven
- canopy over a bed
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *nebò. First attested in the 14th century.
Noun
niebo n (related adjective niebieski)
- sky; heaven
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 1b:
- Isczy on nebo y szemø osfecza
- [Iżci on niebo i ziemię oświeca]
- 1930 [c. 1455], “Neh”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 9, 6:
- Ti gesz vczinyl nyebo y nyebo nyebyos (caelum et caelum caelorum), y wszitkø voyskø gich
- [Ty jeś uczynił niebo i niebo niebios (caelum et caelum caelorum), i wszytkę wojskę jich]
Related terms
nouns
- niebieskość
References
- Boryś, Wiesław (2005) “niebo”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “niebo”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “niebo”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “niebo”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish niebo.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɲɛ.bɔ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈɲɛ.bɔ/
Audio (file) - Rhymes: -ɛbɔ
- Syllabification: nie‧bo
Noun
niebo n
- sky (atmosphere above a given point, especially as visible from the surface of the Earth as the place where the sun, moon, stars, and clouds are seen)
- Synonyms: błękit, firmament, niebiosa, nieboskłon
- (religion) heaven (abode of God or the gods, traditionally conceived as beyond the sky; afterlife of the blessed dead, traditionally conceived as opposed to an afterlife of the wicked and unjust)
- Synonyms: Królestwo Niebieskie, niebiosa, raj
- Coordinate term: piekło
- Alternative form: Niebo
- (religion) God
- (figuratively) heaven (bliss, extreme happiness or pleasure)
- Synonym: raj
- (obsolete, figuratively) sky (part of the sky which can be seen from a specific place or at a specific time; its climate, condition, etc.)
- (Middle Polish) sky; Further details are uncertain.
- 1528, J. Murmelius, Dictionarius, page 2:
- Coelum, [...] Der hymmel. Nyebo.
Declension
Derived terms
adjectives
adverbs
- pod gołe niebo
- pod gołym niebem
- wniebogłosy
interjections
nouns
- gwiazdka z nieba
- kopuła nieba
- manna z nieba
- niebo i ziemia
- niebo w gębie
- podniebienie
- siódme niebo
- wszystkie znaki na niebie i ziemi
particles
phrases
- dziury w niebie nie będzie
- niebo otworzyło się
- wielkie nieba
verbs
- niebieszczeć impf, zniebieszczeć pf
- niebieścić impf, zaniebieścić pf
verbs
- być zawieszony między niebem a ziemią impf
- nie spaść z nieba pf, nie spadać z nieba impf
- niebo płacze impf
- poruszyć niebo i ziemię pf
- przychylić nieba pf, przychylać nieba impf
- spaść jak grom z jasnego nieba pf, spadać jak grom z jasnego nieba impf
- spaść z nieba pf, spadać z nieba impf
- wołać o pomstę do nieba impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), niebo is one of the most used words in Polish, appearing 8 times in scientific texts, 2 times in news, 2 times in essays, 33 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 65 times, making it the 1010th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “niebo”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 280
Further reading
- niebo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- niebo in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “niebo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “NIEBO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 21.04.2016
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “niebo”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “niebo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “niebo”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 257
- niebo in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish niebo.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɲɛbɔ/
- Rhymes: -ɛbɔ
- Syllabification: nie‧bo
Noun
niebo n (related adjective niebieski)
- sky (atmosphere above a given point, especially as visible from the surface of the Earth as the place where the sun, moon, stars, and clouds are seen)
- (religion) heaven (abode of God or the gods, traditionally conceived as beyond the sky; afterlife of the blessed dead, traditionally conceived as opposed to an afterlife of the wicked and unjust)
Declension
Derived terms
nouns
- niebostōmpiynie
Further reading
- niebo in dykcjonorz.eu
- niebo in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “niebo”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 101
- Aleksandra Wencel (2023) “ńebo”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 456
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.