miedzy
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *meďi, locative singular of *meďa (“border, boundary”) (whence miedza). First attested in the 14th century.
Preposition
miedzy
- denotes location; between [+instrumental] or rarely [+accusative]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 1b:
- Ktorycz clouek medzy namy che bycz... osveczon, proszysz thy... Xpa
- [Ktoryć człowiek miedzy nami chce być... oświecon, prosiż ty... dzisia Krysta]
- denotes location; to in between [+accusative]
- 1930 [c. 1455], “Jer”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 29, 17:
- Po[szl]ø y[e]dzi ge (mittam in eos) myecz a glod
- [Poś[l]ę m[ie]dzy je (mittam in eos) miecz a gł[od]]
- denotes a unit from a group; among; from [+instrumental] or rarely [+accusative]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 692:
- Alye by thu yescze nyekto pytal, czemv to bog przepusczyl, yze navyatschy myedzy yego zvolyenyky tako vpadl
- [Ale by tu jeszcze niekto pytał, czemu to Bog przepuścił, iże nawiętszy miedzy jego zwoleniki tako upadł]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 340:
- Tez podobno krolewstwo nyebyeskye zyarnv gorczycznemv, ... ktore yest mnyeysche myedzy ynym naszyenym (quod minimum quidem est omnibus seminibus Mat 13, 32)
- [Też podobno krolewstwo niebieskie ziarnu gorczycznemu, ... ktore jest [na]mniejsze miedzy inym nasienim (quod minimum quidem est omnibus seminibus Mat 13, 32)]
- denotes relations of components of a whole; between [+instrumental]
- 1959 [1388], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 49, Poznań:
- Czso posual Jacub medzi mnø a medzi Bodzechnø, tho posual po prawe, bosmi tho sandzili
- [Cso pozwał Jakub miedzy mną a miedzy Bodzechną, to pozwał po prawie, bosmy tho sądzili]
- 1888 [1400], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Greater Poland, page 79:
- Iakosmy pødzeszanth grziwen zacladu zalozili medzi *Kamonke a Potrasim, esz ten dzal mal stacz medzi gimi
- [Jakosmy piędziesiąt grzywien zakładu założyli miedzy Kamionką a Piotraszem, eż ten dział miał stać miedzy jimi]
- 1959 [1408], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 641, Poznań:
- Jacosmi wyednali Thomislawø sz Marczinem o pancznacze krziwen y zawath medzi ginny (pro gimy) zalozili
- [Jakosmy wjednali Tomisławę s Marcinem o pięćnacie grzywien i zawiat miedzy jimi założyli]
- (with sobą or siebie) denotes mutual conversation; between, amongst [+instrumental] or rarely [+accusative]
- 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXIV, page 73:
- Mouili a pr[z]eto medzi soba dixerunt ergo ad invicem (Jo 16, 17)
- [Mowili a pr[z]eto miedzy sobą dixerunt ergo ad invicem (Jo 16, 17)]
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 66:
- Po szmyrczy oczczowey sinowye... oczczową cząscz myedzy sobą roszdzelą (inter se dividant)
- [Po śmirci oćcowej synowie... oćcowę część miedzy sobą rozdzielą (inter se dividant)]
- 1882 [End of the 15th century], Emil Kałużniacki, editor, Kleinere altpolnische Texte aus Handschriften des XV. und des Anfangs des XVI. Jahrhunderts, page 284:
- A pyenadzye myedzy szyą roszdzyelą (si bos alienus bovem alterius vulneraverit et ille mortuus fuerit, vendent bovem vivum divident pretium Ex 21, 35)
- [A pieniądze miedzy się rozdzielą (si bos alienus bovem alterius vulneraverit et ille mortuus fuerit, vendent bovem vivum divident pretium Ex 21, 35)]
- denotes separation; between [+instrumental] or [+accusative]
- 1959 [1393], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 176, Poznań:
- Czo Micolay sipal copcze medzi Neczayna a medzi Rosworowem, o to go ne gabano
- [Co Mikołaj sypał kopce miedzy Nieczajną a miedzy Rozworowem, o to go nie gabano]
- 1920 [1403], Marceli Handelsman, Antoni Rybarski, Kazimierz Tymieniecki, editors, Najdawniejsze księgi sądowe mazowieckie, volume I, number 306:
- O chtorø medzø zalowal na mø Bogusz, tom ia ne przeoral medzi grancze
- [O chtorą miedzę żałował na mię Bogusz, tom ja nie przeorał miedzy grańce]
- 1960 [1405], Kazimierz Kaczmarczyk, Karol Rzyski, editors, Księga ziemska poznańska. 1400-1407, number 2171, Poznań:
- Laurencius... adiudicatum solvit pro prato, qui nominatur vlg. medzi rosochami
- [Laurencius... adiudicatum solvit pro prato, qui nominatur vlg. miedzy rosochami]
- 1959 [1419], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1048, Poznań:
- Jaco tho swatczą, jacosmi graniczily medzy Thomiczami et Lyszouiczami... dzedzinami y wszipalismi dwa copcza
- [Jako to świadczą, jakosmy graniczyli miedzy Tomicami et Lisowicami... dziedzinami i usypaliśmy dwa kopca]
- denotes simultaneous action; during [+instrumental] or [+accusative]
- 1901 [-], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 132:
- Aby smyercz myedzy tho weszla vt morte intercedente (ideo novi testamenti mediator est, ut morte intercedente in redemptionem earum praevarcationum, quae erant sub priori testamento, repromissionem accipiant Hebr 9, 15)
- [Aby śmierć miedzy to weszła vt morte intercedente (ideo novi testamenti mediator est, ut morte intercedente in redemptionem earum praevarcationum, quae erant sub priori testamento, repromissionem accipiant Hebr 9, 15)]
- 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 5:
- Myedzy thym interim (ego, ut de me loquar interim, nec sancitor sum hoc eunucho, nec studiosior Prol)
- [Miedzy tym interim (ego, ut de me loquar interim, nec sancitor sum hoc eunucho, nec studiosior Prol)]
References
- Boryś, Wiesław (2005) “miedzy”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “miedzy”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “(między) miedzy”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Pronunciation
- IPA(key): /ˈmjɛ.d͡zɨ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈmjɛ.d͡zɨ/
- Rhymes: -ɛd͡zɨ
- Syllabification: mie‧dzy
Etymology 1
Inherited from Old Polish miedzy.
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
Further reading
- miedzy in Polish dictionaries at PWN
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.