kształt
Polish
Alternative forms
Etymology
Inherited from Old Polish kstałt.
Pronunciation
- IPA(key): /kʂtawt/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈkʂtɒɫt/
Audio 1 (file) Audio 2 (file) - Rhymes: -awt
- Syllabification: kształt
Noun
kształt m inan
- form, shape (appearance of something in terms of its arrangement in space, especially its outline)
- shape (overall form or organization of something; form; formation)
- (in the plural, colloquial) figure (certain parts of a woman's body, considered in terms of their sexual attractiveness)
- Synonym: figura
- (obsolete) shape (someone or something as seen unclearly, e.g. from a distance)
- (obsolete) model (that which one follows or models on)
- (obsolete) format
- Synonym: format
- (obsolete) type, kind
- (obsolete) decoration; grandeur; parade, show
- (obsolete) refinement, polish, panache
- Synonym: ogłada
- (obsolete, minerology) chunk of mineral limited in some plane
- (Middle Polish) image, likeness, painting, engraving, sketch
- (Middle Polish) pretense, excuse
- (Middle Polish) trait (that which marks something somehow)
- Synonym: cecha
- (Middle Polish) bra; breastplate; corset (upper part of women's clothing)
- (Middle Polish) shape; Further details are uncertain.
- 1532, Bartłomiej z Bydgoszczy, Słownik łacińsko-polski, page 58b:
- Figura, kstałt, viobrazenye
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 113b:
- Facies, Xtałt/ Poſtáć/ Spoſob/ Obyczay.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 113b:
- Facies maris, Xtałt morski.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 127a:
- Filium orationis pro Stylo et ducendi forma ac compositione ipsius orationis, Obyczay/ xtałt/ forma ſubtilność/ ſpoſób/ roſcyągnienie álbo roſpoſtárcie rzeczy.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 337b:
- Qualitas, Iákość/ Obyczay/ Spoſób/ Formá/ Xtałt.
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page 429b:
- Forma ‒ Kſztalłt [!], forma, ſpoſob.
- 1594, J. Januszowski, Ł. Górnickiego, Nowy karakter, page H, H [2 r.].:
- kſſtallt/ kŝiądz ták ia chcę piſáć. kto teſſ chce prez x. tedy mu to wolno.
Declension
Derived terms
adjectives
- kształtny
- kształtowy
nouns
- kształtka
- kształtownica
- kształtownik
- kształtówka
prepositions
verbs
- kształcić impf
- kształtować impf
verbs
- nabrać realnych kształtów pf, nabierać realnych kształtów impf
Related terms
adjectives
- kształcący
- kształceniowy
- kształtowniczy
adverbs
- kształcąco
- kształtnie
nouns
- kształtniczek
- kształtność
Descendants
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), kształt is one of the most used words in Polish, appearing 43 times in scientific texts, 3 times in news, 9 times in essays, 8 times in fiction, and 5 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 68 times, making it the 946th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “kształt”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 206
Further reading
- 5434 in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- kształty in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “kstałt, kształt”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “KSZTAŁT”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 12.07.2008
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “kształt”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “kształt”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “kształt”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 611
Silesian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkʂtawt/
- Rhymes: -awt
- Syllabification: kształt
Further reading
- Henryk Jaroszewicz (2022) “kształt”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 91
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.