keçmək
Azerbaijani
Cyrillic | кечмәк | |
---|---|---|
Abjad | کئچمک |
Alternative forms
- geçmək (South Azerbaijani)
Etymology
From Old Anatolian Turkish كچمك (gäčmäk), ultimately from Proto-Turkic *keč- (“to pass”).[1] Cognate with Old Turkic [script needed] (käč-, “to pass through”), Turkish geçmek, etc.
Pronunciation
Verb
keçmək
- (intransitive) to pass through something [+ablative]
- (transitive) to cross
- çayı keçmək ― to cross the river
- Yaşıl işıq yananda, yolu keçmək olar. ― When the green light goes on, one may cross the street.
- (intransitive) to pass (of time)
- Bu il yay çox tez keçdi. ― This year, the summer passed really quickly.
- Gün keçdi, axşam oldu. ― The day passed, evening came.
- (transitive, figurative) to pass, leave behind
- (intransitive, figurative, with ablative) to pass (a test etc)
- sınaqdan keçmək ― to pass a test
- (intransitive) to enter, to come in
- Buyurun, keçin içəri! ― Please, come inside! (said to several people)
- (intransitive) to pass, to go away (of illness, troubles, etc)
- Qrip bir həftədən sonra keçdi ― The flue went away after a week.
- Bu da keçər ― This too shall pass.
- (intransitive) to go, to turn out, to result.
- İmtahanın necə keçdi? ― How did your exam go?
- Heç də yaxşı keçmədi, kəsildim. ― It didn't go well at all, I flunked.
- (intransitive, with dative) to spread (of desease), infect
- Synonym: yoluxmaq
- (intransitive, with ablative) to forgive (something)
- Allah günahımdan keçsin. ― May God forgive my sin.
Conjugation
Conjugation of keçmək
positive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
subject non-past participle | keçən | |||||||
subject past participle | keçmiş | |||||||
subject future definite participle | keçəcək | |||||||
non-subject future participle | (mənim +) keçəcəyim | (sənin +) keçəcəyin | (onun +) keçəcəyi | (bizim +) keçəcəyimiz | (sizin +) keçəcəyiniz | (onların +) keçəcəyi or keçəcəkləri | ||
non-subject past participle | (mənim +) keçdiyim | (sənin +) keçdiyin | (onun +) keçdiyi | (bizim +) keçdiyimiz | (sizin +) keçdiyiniz | (onların +) keçdiyi or keçdikləri | ||
converb | keçib | |||||||
general temporal participle | keçəndə | |||||||
participle of intensification | keçdikcə | |||||||
specific temporal participle | keçərkən | |||||||
reduplicated participle | keçə-keçə | |||||||
modal participle | keçərək | |||||||
infinitive | keçmək | |||||||
verbal noun | keçmə | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | keçirəm | keçirsən | keçir | keçirik | keçirsiniz | keçirlər |
perfect 1 | keçmişəm | keçmisən, keçmişsən* |
keçmişdir | keçmişik | keçmisiniz, keçmişsiniz* |
keçmişlər | ||
perfect 2 | – | keçibsən | keçib(dir) | – | keçibsiniz | keçib(dir)lər | ||
past | simple | keçdim | keçdin | keçdi | keçdik | keçdiniz | keçdilər | |
continuous | keçirdim | keçirdin | keçirdi | keçirdik | keçirdiniz | keçirdilər | ||
perfect | keçmişdim | keçmişdin | keçmişdi | keçmişdik | keçmişdiniz | keçmişdilər | ||
future | definite | keçəcəyəm | keçəcəksən | keçəcək | keçəcəyik | keçəcəksiniz | keçəcəklər | |
indefinite | keçərəm | keçərsən | keçər | keçərik | keçərsiniz | keçərlər | ||
future-in-the-past | definite | keçəcəkdim | keçəcəkdin | keçəcəkdi | keçəcəkdik | keçəcəkdiniz | keçəcəkdilər | |
indefinite | keçərdim | keçərdin | keçərdi | keçərdik | keçərdiniz | keçərdilər | ||
conditional | present | keçsəm | keçsən | keçsə | keçsək | keçsəniz | keçsələr | |
past | keçsəydim | keçsəydin | keçsəydi | keçsəydik | keçsəydiniz | keçsəydilər | ||
subjunctive | keçəm | keçəsən | keçə | keçək | keçəsiniz | keçələr | ||
hortative | keçəsiyəm | keçəsisən | keçəsidir | keçəsiyik | keçəsisiniz | keçəsidirlər | ||
obligational | present | keçməliyəm | keçməlisən | keçməlidir | keçməliyik | keçməlisiniz | keçməlidirlər | |
past | keçməliydim | keçməliydin | keçməliydi | keçməliydik | keçməliydiniz | keçməliydilər | ||
evidential | present | keçirmişəm | keçirmişsən | keçirmiş | keçirmişik | keçirmişsiniz | keçirmişlər | |
past | keçibmişəm | keçibmişsən | keçibmiş | keçibmişik | keçibmişsiniz | keçibmişlər | ||
imperative | keçim | keç | keçsin | keçək, keçəlim* |
keçin | keçsinlər | ||
negative | ||||||||
subject non-past participle | keçməyən | |||||||
subject past participle | keçməmiş | |||||||
subject future definite participle | keçməyəcək | |||||||
non-subject future participle | (mənim +) keçməyəcəyim | (sənin +) keçməyəcəyin | (onun +) keçməyəcəyi | (bizim +) keçməyəcəyimiz | (sizin +) keçməyəcəyiniz | (onların +) keçməyəcəyi or keçməyəcəkləri | ||
non-subject participle | (mənim +) keçmədiyim | (sənin +) keçmədiyin | (onun +) keçmədiyi | (bizim +) keçmədiyimiz | (sizin +) keçmədiyiniz | (onların +) keçmədiyi or keçmədikləri | ||
negative converb | - | |||||||
caritive converb | keçmədən | |||||||
general temporal participle | keçməyəndə | |||||||
participle of intensification | keçmədikcə | |||||||
specific temporal participle | keçməyərkən | |||||||
modal participle | keçməyərək | |||||||
infinitive | keçməmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | keçmirəm | keçmirsən | keçmir | keçmirik | keçmirsiniz | keçmirlər |
perfect 1 | keçməmişəm | keçməmisən, keçməmişsən* |
keçməmiş | keçməmişik | keçməmisiniz, keçməmişsiniz* |
keçməmişlər | ||
perfect 2 | – | keçməyibsən | keçməyib(dir) | – | keçməyibsiniz | keçməyib(dir)lər | ||
past | simple | keçmədim | keçmədin | keçmədi | keçmədik | keçmədiniz | keçmədilər | |
continuous | keçmirdim | keçmirdin | keçmirdi | keçmirdik | keçmirdiniz | keçmirdilər | ||
perfect | keçməmişdim | keçməmişdin | keçməmişdi | keçməmişdik | keçməmişdiniz | keçməmişdilər | ||
future | definite | keçməyəcəyəm | keçməyəcəksən | keçməyəcək | keçməyəcəyik | keçməyəcəksiniz | keçməyəcəklər | |
indefinite | keçmərəm | keçmərsən, keçməzsən |
keçməz | keçmərik | keçmərsiniz, keçməzsiniz | keçməzlər | ||
future-in-the-past | definite | keçməyəcəkdim | keçməyəcəkdin | keçməyəcəkdi | keçməyəcəkdik | keçməyəcəkdiniz | keçməyəcəkdilər | |
indefinite | keçməzdim | keçməzdin | keçməzdi | keçməzdik | keçməzdiniz | keçməzdilər | ||
conditional | present | keçməsəm | keçməsən | keçməsə | keçməsək | keçməsəniz | keçməsələr | |
past | keçməsəydim | keçməsəydin | keçməsəydi | keçməsəydik | keçməsəydiniz | keçməsəydilər | ||
subjunctive | keçməyəm | keçməyəsən | keçməyə | keçməyək | keçməyəsiniz | keçməyələr | ||
hortative | keçməyəsiyəm | keçməyəsisən | keçməyəsi | keçməyəsiyik | keçməyəsisiniz | keçməyəsilər | ||
obligational | present | keçməməliyəm | keçməməlisən | keçməməli | keçməməliyik | keçməməlisiniz | keçməməlilər | |
past | keçməməliydim | keçməməliydin | keçməməliydi | keçməməliydik | keçməməliydiniz | keçməməliydilər | ||
evidential | present | keçməyirmişəm | keçməyirmişsən | keçməyirmiş | keçməyirmişik | keçməyirmişsiniz | keçməyirmişlər | |
past | keçməyibmişəm | keçməyibmişsən | keçməyibmiş | keçməyibmişik | keçməyibmişsiniz | keçməyibmişlər | ||
imperative | keçməyim | keçmə | keçməsin | keçməyək keçməyəlim* |
keçməyin | keçməsinlər | ||
negative potential | ||||||||
subject non-past participle | keçəmməyən | |||||||
subject future definite participle | keçəmməyəcəq | |||||||
non-subject participle | (mənim +) keçəmmədiyim | (sənin +) keçəmmədiyin | (onun +) keçəmmədiyi | (bizim +) keçəmmədiyimiz | (sizin +) keçəmmədiyiniz | (onların +) keçəmmədiyi or keçəmmədikləri | ||
converb | - | |||||||
caritive converb | keçəmmədən | |||||||
general temporal participle | keçəmməyəndə | |||||||
participle of intensification | keçəmmədikcə | |||||||
specific temporal participle | keçəmməyərkən | |||||||
modal participle | keçəmməyərək | |||||||
infinitive | keçəmməmək | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | keçəmmirəm | keçəmmirsən | keçəmmir | keçəmmirik | keçəmmirsiniz | keçəmmirlər |
perfect 1 | keçəmməmişəm | keçəmməmisən, keçəmməmişsən* |
keçəmməmişdir | keçəmməmişik | keçəmməmisiniz, keçəmməmişsiniz* |
keçəmməşmilər | ||
perfect 2 | – | keçəmməyibsən | keçəmməyib(dir) | – | keçəmməyibsiniz | keçəmməyib(dir)lər | ||
past | simple | keçəmmədim | keçəmmədin | keçəmmədi | keçəmmədik | keçəmmədiniz | keçəmmədilər | |
continuous | keçəmmirdim | keçəmmirdin | keçəmmirdi | keçəmmirdik | keçəmmirdiniz | keçəmmirdilir | ||
perfect | keçəmməmişdim | keçəmməmişdin | keçəmməmişdi | keçəmməmişdik | keçəmməmişdiniz | keçəmməmişdilər | ||
future | definite | keçəmməyəcəyəm | keçəmməyəcəksən | keçəmməyəcək | keçəmməyəcəyik | keçəmməyəcəksiniz | keçəmməyəcəklər | |
indefinite | keçəmmərəm | keçəmmərsən, keçəmməzsən |
keçəmməz | keçəmmərik | keçəmmərsiniz, keçəmməzsiniz |
keçəmməzlər | ||
future-in-the-past | definite | keçəmməyəcəkdim | keçəmməyəcəkdin | keçəmməyəcəkdi | keçəmməyəcəkdik | keçəmməyəcəkdiniz | keçəmməyəcəkdilər | |
indefinite | keçəmməzdim | keçəmməzdin | keçəmməzdi | keçəmməzdik | keçəmməzdiniz | keçəmməzdilər | ||
conditional | present | keçəmməsəm | keçəmməsən | keçəmməsə | keçəmməsək | keçəmməsəniz | keçəmməsələr | |
past | keçəmməsəydim | keçəmməsəydin | keçəmməsəydi | keçəmməsəydik | keçəmməsəydiniz | keçəmməsəydilər | ||
subjunctive | keçəmməyəm | keçəmməyəsən | keçəmməyə | keçəmməyək | keçəmməyəsiniz | keçəmməyələr | ||
imperative | keçəmməyim | keçəmmə | keçəmməsin | keçəmməyək | keçəmməyin | keçəmməsinlər | ||
* dated or high-register |
Derived terms
References
- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*geč”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Haneda, Koichi (2009—2010) “keçmək”, in لغات لهجهی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 115
Further reading
- “keçmək” in Obastan.com.
Khalaj
Perso-Arabic | کئچمَک |
---|
Etymology
From Proto-Turkic *köč- (“to migrate”).
Pronunciation
- (Xarrâbî) IPA(key): [kɛt͡ʃˈmæk]
Conjugation
Positive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | keçmək | |||||||
verbal noun | keçmə | |||||||
verbal adverb | keçdü | |||||||
repeated verbal adverb | keçə | |||||||
impersonal participle | keçgülü, keçən | |||||||
personal participle | keçdük | |||||||
perfective participle | keçmüş | |||||||
necessitative participle | keçgülük, keçməlüg, keçməlü | |||||||
optative / imprecative participle | keçgür | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
mən | sən | ô | biz | siz | ullar | |||
indicative | aorist | simple | keçəm | keçəñ | keçər | keçəmüz | keçəñüz | keçələr |
aorist past / past imperfect | keçər-ərtüm | keçər-ərtü̂ñ | keçər-ərti | keçər-ərtük | keçər-ərtüñüz | keçər-ərtilər | ||
perfect continous | keçər-əmüşəm | keçər-əmüşəñ | keçər-əmüş | keçər-əmüşək | keçər-əmüşəñüz | keçər-əmüşəllər | ||
present | simple | keçəyôrım | keçəyôrııñ | keçəyôr, keçəyôrı | keçəyôrıq | keçəyôrıñız | keçəyullar | |
past progressive | keçəyôr-artım | keçəyôr-artııñ | keçəyôr-artı | keçəyôr-artıq | keçəyôr-artıñız | keçəyôr-aortılar | ||
perfect progressive | keçəyôr-amışam | keçəyôr-amışañ | keçəyôr-amış | keçəyôr-amışaq | keçəyôr-amışañız | keçəyôr-amışallar | ||
past | form 1 | keçdüm | keçdü̂ñ | keçdi | keçdük | keçdüñüz | keçdilər | |
form 2 | keçitüm, keçtüm | keçitü̂ñ, keçtü̂ñ | keçiti, keçti | keçitük, keçtük | keçitüñüz, keçtüñüz | keçitilər, keçtilər | ||
perfect | simple | keçmüşəm | keçmüşəñ | keçmüş | keçmüşək | keçmüşəñüz | keçmüşəllər | |
pluperfect | keçmüş-ərtüm | keçmüş-ərtü̂ñ | keçmüş-ərti | keçmüş-ərtük | keçmüş-ərtüñüz | keçmüş-ərtilər | ||
perfect pluperfect | keçmüş-əmüşəm | keçmüş-əmüşəñ | keçmüş-əmüş | keçmüş-əmüşək | keçmüş-əmüşəñüz | keçmüş-əmüşəllər | ||
conditional | keçsəm | keçsəñ | keçsə | keçsək | keçsəñüz | keçsələr | ||
intentional | keçigəm, keçgəm | keçigəñ, keçgəñ | keçigə, keçgə | keçigək, keçgək | keçigəñüz, keçgəñüz | keçigələr, keçgələr | ||
imperative | keçidüm, keçdüm | keçi, keç | keçitə, keçtə | keçidük, keçdük | keçidü̂ñ, keçdü̂ñ | keçitələr, keçtələr | ||
Negative | ||||||||
infinitive | keçməmək | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
mən | sən | ô | biz | siz | ullar | |||
indicative | aorist | simple | keçməm | keçməñ | keçməz | keçməmüz | keçməñüz | keçməzlər |
aorist past / past imperfect | keçməz-ərtüm | keçməz-ərtü̂ñ | keçməz-ərti | keçməz-ərtük | keçməz-ərtüñüz | keçməz-ərtilər | ||
perfect continous | keçməz-əmüşəm | keçməz-əmüşəñ | keçməz-əmüş | keçməz-əmüşək | keçməz-əmüşəñüz | keçməz-əmüşəllər | ||
present | simple | keçməyôrım | keçməyôrııñ | keçməyôr, keçməyôrı | keçməyôrıq | keçməyôrıñız | keçməyullar | |
past progressive | keçməyôr-artım | keçməyôr-artııñ | keçməyôr-artı | keçməyôr-artıq | keçməyôr-artıñız | keçməyôr-artılar | ||
perfect progressive | keçməyôr-amışam | keçməyôr-amışañ | keçməyôr-amış | keçməyôr-amışaq | keçməyôr-amışañız | keçməyôr-amışallar | ||
past | keçmədüm | keçmədü̂ñ | keçmədi | keçmədük | keçmədüñüz | keçmədilər | ||
perfect | basic | keçmədükəm | keçmədükəñ | keçmədük | keçmədükək | keçmədükəñüz | keçmədükəllər | |
pluperfect | keçmədük-ərtüm | keçmədük-ərtü̂ñ | keçmədük-ərti | keçmədük-ərtük | keçmədük-ərtüñüz | keçmədük-ərtilər | ||
perfect pluperfect | keçmədük-əmüşəm | keçmədük-əmüşəñ | keçmədük-əmüş | keçmədük-əmüşək | keçmədük-əmüşəñüz | keçmədük-əmüşəllər | ||
conditional | keçməsəm | keçməsəñ | keçməsə | keçməsək | keçməsəñüz | keçməsələr | ||
intentional | keçməgəm | keçməgəñ | keçməgə | keçməgək | keçməgəñüz | keçməgələr | ||
imperative | keçmədüm | keçmə | keçmətə | keçmədük | keçmədü̂ñ | keçmətələr |
References
- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*göč-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.