jeno
See also: Jenö and Jenő
Esperanto
Pronunciation
- IPA(key): [ˈjeno]
- Audio:
(file) - Rhymes: -eno
- Hyphenation: jen‧o
Old Polish
Etymology
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.) First attested in the 14th century.
Particle
jeno
- only, merely, just
- 1415, O zachowaniu się przy stole, line 73:
- Gedz, bylecz szø gedno chczalo
- [Jedz, byle-ć się jedno chciało]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 533:
- Bylo przykazano v starem zakonye, yze myely to yagnya yescz..., stoyącz y dzyerzacz kye v rąkv, yakoby yedno poskoczycz
- [Bo było przykazano w starem zakonie, iże mieli to jagnię jeść..., stojąc i dzierżąc kije w ręku, jakoby jedno poskoczyć]
- as soon as, unless only
- 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 22, 16:
- Zaprzisyøgam cyø, abi my nye mowyl, gedno czso prawdzywego gest (non loquaris..., nisi quod verum est), w gymyø bosze
- [Zaprzysięgam cię, aby mi nie mowił, jedno cso prawdziwego jest (non loquaris..., nisi quod verum est) w jimię boże]
- 1902 [1404], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego, volume 6, Greater Poland, page 230:
- Iaco *Choyensczi ne przecz [ne] sabil Waldowskego, yeno przeto, ysz mu dal brata obesicz
- [Jako Chojeński ni przecz [nie] zabił Waldowskego, jeno przeto, iż mu dał brata obiesić]
- 1856-1870 [1398], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume VIII, number 7373:
- Jaco ginego dnya nye dayal, ieno umowyoni
- [Jako jinego dnia nie dajał, jeno umowiony]
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 181b:
- A nixecz ginsego thamo ne szøcz ony bily nalesly, gedno pełen grob manny bose
- [A nicseć jinszego tamo nie sąć oni byli naleźli, jedno pełen grob manny boże]
- 1959 [1397], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 358:
- Jaco to swaczimi, is Micolay ginako ne røczil Czaslawoui za Staska, yedno gi pred *preczele przivescz
- [Jako to świaczymy, iż Mikołaj jinako nie ręczył Czasławowi za Staszka, jedno ji przed przy[ja]ciele przywieść]
Conjunction
jeno
- but at least
- 1415, O zachowaniu się przy stole, line 88:
- Bocz panami stogy weszele, ... i oth nich wszytkø dobrocz mami, gedno na to szamy dbaymy
- [Boć paniami stoji wiesiele, ... i ot nich wszytkę dobroć mamy, jedno na to sami dbajmy]
- Denotes maximums in comparisons; as
- 1902 [1404], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego, volume 6, Greater Poland, page 219:
- Iaco Yan Oleszski swey szestrze niczs wanczey ne vinowath, yedno to, czso yey obranczil
- [Jako Jan Oleszski swej siestrze nics więcej nie winowat, jedno to, cso jej obręczył]
- 1902 [1408], “Wybór zapisek sądowych grodzkich i ziemskich wielkopolskich z XV wieku”, in Franciszek Piekosiński, editor, Studia, rozprawy i materiały z dziedziny historii polskiej i prawa polskiego, volume 6, Greater Poland, page 358:
- Iaco Ian ne ranczil za kmecza niczsz daley, yedno do Buku
- [Jako Jan nie ręczył za kmiecia nics dalej jedno do Buku]
- if not; unless
- Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie, Krakow, page 137b:
- A chocz gest ogon, gedno pamøcz smercy
- [A coć jest ogon? Jedno pamięć śmierci!]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 167:
- Azalyby nye mogl bycz zbavyon rodzay czlovyeczy, yedno eszby ty czyrpyal (non potest genus hominum aliter salvari, nisi te oporteat ab impiis necari)?
- [Azaliby nie mogł być zbawion rodzaj człowieczy, jedno eżby ty cirpiał (non potest genus hominum aliter salvari, nisi te oporteat ab impiis necari)?]
- if at least; if ... just
- 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią], Mierzeniec, Płock, line 131:
- Bog... yethno mv drzewo zakasal, by go ophszeyky nye rvszal, ... rzeknacz yemv: Gyethno ruszych, tedy pewno vmrzecz mvszysz
- [Bog... jedno mu drzewo zakazał, by go owszejki nie ruszał, ... rzeknąc jemu: Jedno ruszysz, tedy pewno umrzeć musisz]
- if not for
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 92:
- Gedno ysze zakon twoy myslene moge gest, tegdy snadz zghynal bych (nisi quod lex tua meditatio mea est, tunc forte periissem)
- [Jedno iże zakon twoj myślenie moje jest, tegdy snadź zginąłbych (nisi quod lex tua meditatio mea est, tunc forte periissem)]
- as soon as; scarely
Derived terms
conjunctions
- jedno iż
pronouns
- ktory jedno
Descendants
- Polish: jeno
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “jeno”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish jeno.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈjɛ.nɔ/
Audio (file) - Rhymes: -ɛnɔ
- Syllabification: je‧no
Further reading
- jeno in Polish dictionaries at PWN
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.