imię

Old Polish

Alternative forms

  • himię

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *jьmę. First attested in the beginning of the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /imjæ̃/
  • IPA(key): (15th CE) /imjæ̃/

Noun

imię n

  1. name (designation of a person)
    • c. 1301-1350, Kazania świętokrzyskie, page dv 4:
      A sø ta ista sloua zmouona ochcem suøtim, iemuz bese ymø Symeon
      [A są ta ista słowa zmowiona oćcem świętym, jemuż biesze imię Symeon]
  2. name (title of an object)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 82, 17:
      Y poznaiø, ysz ymø tobe bog (nomen tibi dominus)
      [I poznają, iż imię Tobie Bog (nomen tibi Dominus)]
  3. name (reputation)
    • 1461–1467, Sermones. Rękopiśmienne ekscerpty pochodzące z rkpsu Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. 230 (dawna sygn. 1421/108 Mns) z roku 1461-1467, page 91v:
      Gdi ssle domnimane sza[ćm]i gymyø dobre cum opiniones bonum nomen obtenebrant
      [Gdy złe domnimanie za[ćm]i jimię dobre cum opiniones bonum nomen obtenebrant]
  4. type, kind
    • 1879 [1408], Jan Tadeusz Lubomirski, editor, Księga ziemi czerskiej 1404-1425. Liber terrae Cernensis, Czersk, page 338:
      Jaco iest Wawrzinecz nas brath, jenego snamena i jenego imena
      [Jako jest Wawrzyniec nasz brat, jenego snamienia i jenego imienia]
  5. title, legal nature
    • 1915 [1474], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543, page 540:
      Przed wamy... y kxadzem... Jacubem... szadzø... rzecznik y imenem rzecznikowym mødrego møsza Jacobi Johannis... naprzeczywko negtoremu Johannem... y naprzeczywko gy[n]szemv cloveku zany vel yego gymeynem waszem sødze spravedlive zastøpayøczego dicit
      [Przed wami... i księdzem... Jakubem... sędzią... rzecznik i imieniem rzecznikowym mądrego męża Jacobi Johannis... naprzeciwko niektoremu Johannem... i naprzeciwko ji[n]szemu człowieku zań vel jego jimieniem w waszem sądzie sprawiedliwie zastąpającego dicit]

Derived terms

adjectives
adverbs
  • na imię
prepositions
verbs
  • dać w zgubłe imię pf

Descendants

  • Polish: imię
  • Silesian: imiã

References

  • Boryś, Wiesław (2005) “imię”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
  • Sławski, Franciszek (1958-1965) “imię”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
  • Mańczak, Witold (2017) “imię”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
  • Bańkowski, Andrzej (2000) “imię”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
  • B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “imię”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish imię. Cognate with English name and English noun.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈi.mjɛ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈi.mjɛ̃/
  • (file)
  • Rhymes: -imjɛ
  • Syllabification: i‧mię

Noun

imię n (abbreviation im.)

  1. name; given name (name chosen for a child by its parents)
  2. name (designation given to an animal, plant or other object)
  3. name (name given to an institution, place or cultural or sports event in honor of a famous and distinguished person or group of people or a historical event)
    Synonym: nazwa
  4. name (reputation)
    Synonym: opinia
  5. (grammar, obsolete, except in set phrases) nominal (any term declining for case)
    Synonym: rzeczownik
    imię rzeczownesubstantive
    imię pospolitecommon noun
    imię własneproper noun
    imię przymiotneadjective
    imię liczbowenoun numeral
  6. (Middle Polish) power, authority
    Synonyms: moc, władza
  7. (Middle Polish) The meaning of this term is uncertain.
    • 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 249:
      Nomenclatura [...] Nomenclatio [...] Miánowánie/ Mienienie/ Wyliczenie ymion yednego po drugim.

Declension

Derived terms

adjective
  • imienny
adverbs
interjections
  • w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego
nouns
prepositins
verbs
  • mieć na imię impf
  • nazwać po imieniu pf, nazywać po imieniu impf
  • niejedno mieć imię impf
adjectives
adverb
  • imiennie
nouns

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), imię is one of the most used words in Polish, appearing 10 times in scientific texts, 61 times in news, 33 times in essays, 23 times in fiction, and 21 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 148 times, making it the 389th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

  1. Ida Kurcz (1990) “imię”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 150

Further reading

  • imię in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • imię in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “imię”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • IMIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 10.03.2017
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “imię”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “imię”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1902), “imię”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 2, Warsaw, page 82
  • Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “imię”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.