horixe

Basque

Etymology

From hori (“that”) +‎ -xe (emphatic suffix).

Pronunciation
  • Audio(file)
  • IPA(key): (Navarro-Lapurdian) /hoɾiʃe/ [ho.ɾi.ʃe]
  • IPA(key): (Southern) /oɾiʃe/ [o.ɾi.ʃe]
  • Rhymes: -iʃe
  • Hyphenation: ho‧ri‧xe

Determiner

horixe (demonstrative)

  1. (emphatic) that same, that specific

Declension
Declension of Basque demonstrative determiners/pronouns
Common pronouns
hau hori hura
singular plural singular plural singular plural
absolutive hau hauek hori horiek hura haiek
ergative honek horrek hark
dative honi hauei horri horiei hari haiei
genitive honen hauen horren horien haren haien
comitative honekin hauekin horrekin horiekin harekin haiekin
causative honegatik, honengatik hauegatik, hauengatik horregatik, horrengatik horiegatik, horiengatik haregatik, harengatik, hargatik haiegatik, haiengatik
benefactive honentzat, honendako hauentzat, hauendako horrentzat, horrendako horientzat, horiendako harentzat, harendako haientzat, haiendako
instrumental honetaz, honezaz, honez1 hauetaz, hauezaz, hauez1 horretaz, horrezaz, horrez1 horietaz, horiezaz, horiez1 hartaz, harez1 haietaz, haiezaz, haiez1
inessive animate honengan, honen baitan hauengan, hauen baitan horrengan, horren baitan horiengan, horien baitan harengan, haren baitan haiengan, haien baitan
inanimate honetan hauetan horretan horietan hartan haietan
locative animate
―
―
―
―
―
―
inanimate honetako hauetako horretako horietako hartako haietako
allative animate honengana, honenganat hauengana, hauenganat horrengana, horrenganat horiengana, horienganat harengana, harenganat,
haren baitara, haren baitarat		 haiengana, haienganat,
haien baitara, haien baitarat
inanimate honetara, honetarat hauetara, hauetarat horretara, horretarat horietara, horietarat hartara, hartarat haietara, haietarat
terminative animate honenganaino hauenganaino horrenganaino horienganaino harenganaino, haren baitaraino haienganaino, haien baitaraino
inanimate honetaraino hauetaraino horretaraino horietaraino hartaraino haietaraino
directive animate honenganantz hauenganantz horrenganantz horienganantz harenganantz haienganantz
inanimate honetarantz hauetarantz horretarantz horietarantz hartarantz haietarantz
destinative animate honenganako hauenganako horrenganako horienganako harenganako haienganako
inanimate honeterako hauetarako horretarako horietarako hartarako haietarako
ablative animate honenganik, honengandik hauenganik, hauengandik horrenganik, horrengandik horienganik, horiengandik harenganik, harengandik,
haren baitatik, haren baitarik		 haienganik, haiengandik,
haien baitatik, haien baitarik
inanimate honetatik, honetarik hauetatik, hauetarik horretatik, horretarik horietatik, horietarik hartatik, hartarik haietatik, haietarik
Emphatic pronouns
absolutive hauxe hauexek horixe horiexek huraxe haiexek
ergative honexek horrexek harexek
dative honixe, honexeri haueixe, hauexei horrixe, horrexeri horieixe, horiexei harixe, harexeri haieixe, haiexei
genitive honexen, honetxen hauexen horrexen, horretxen horiexen harexen, haretxen haiexen
comitative honexekin, honetxekin hauexekin horrexekin, horretxekin horiexekin harexekin, haretxekin haiexekin
1 Only used in certain expressions.

Pronoun

horixe (demonstrative)

  1. (emphatic) that same one, that specific one
    Horixe da aldatu behar dugun pentsamoldea. ― That [specifically] is the thinking we need to change.

Declension
Declension of Basque demonstrative determiners/pronouns
Common pronouns
hau hori hura
singular plural singular plural singular plural
absolutive hau hauek hori horiek hura haiek
ergative honek horrek hark
dative honi hauei horri horiei hari haiei
genitive honen hauen horren horien haren haien
comitative honekin hauekin horrekin horiekin harekin haiekin
causative honegatik, honengatik hauegatik, hauengatik horregatik, horrengatik horiegatik, horiengatik haregatik, harengatik, hargatik haiegatik, haiengatik
benefactive honentzat, honendako hauentzat, hauendako horrentzat, horrendako horientzat, horiendako harentzat, harendako haientzat, haiendako
instrumental honetaz, honezaz, honez1 hauetaz, hauezaz, hauez1 horretaz, horrezaz, horrez1 horietaz, horiezaz, horiez1 hartaz, harez1 haietaz, haiezaz, haiez1
inessive animate honengan, honen baitan hauengan, hauen baitan horrengan, horren baitan horiengan, horien baitan harengan, haren baitan haiengan, haien baitan
inanimate honetan hauetan horretan horietan hartan haietan
locative animate
―
―
―
―
―
―
inanimate honetako hauetako horretako horietako hartako haietako
allative animate honengana, honenganat hauengana, hauenganat horrengana, horrenganat horiengana, horienganat harengana, harenganat,
haren baitara, haren baitarat		 haiengana, haienganat,
haien baitara, haien baitarat
inanimate honetara, honetarat hauetara, hauetarat horretara, horretarat horietara, horietarat hartara, hartarat haietara, haietarat
terminative animate honenganaino hauenganaino horrenganaino horienganaino harenganaino, haren baitaraino haienganaino, haien baitaraino
inanimate honetaraino hauetaraino horretaraino horietaraino hartaraino haietaraino
directive animate honenganantz hauenganantz horrenganantz horienganantz harenganantz haienganantz
inanimate honetarantz hauetarantz horretarantz horietarantz hartarantz haietarantz
destinative animate honenganako hauenganako horrenganako horienganako harenganako haienganako
inanimate honeterako hauetarako horretarako horietarako hartarako haietarako
ablative animate honenganik, honengandik hauenganik, hauengandik horrenganik, horrengandik horienganik, horiengandik harenganik, harengandik,
haren baitatik, haren baitarik		 haienganik, haiengandik,
haien baitatik, haien baitarik
inanimate honetatik, honetarik hauetatik, hauetarik horretatik, horretarik horietatik, horietarik hartatik, hartarik haietatik, haietarik
Emphatic pronouns
absolutive hauxe hauexek horixe horiexek huraxe haiexek
ergative honexek horrexek harexek
dative honixe, honexeri haueixe, hauexei horrixe, horrexeri horieixe, horiexei harixe, harexeri haieixe, haiexei
genitive honexen, honetxen hauexen horrexen, horretxen horiexen harexen, haretxen haiexen
comitative honexekin, honetxekin hauexekin horrexekin, horretxekin horiexekin harexekin, haretxekin haiexekin
1 Only used in certain expressions.

Further reading
  • "horixe" in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy], euskaltzaindia.eus
  • “horixe” in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], euskaltzaindia.eus
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.