dawny
See also: dáwnÿ
English
Adjective
dawny (comparative more dawny, superlative most dawny)
- Resembling or characteristic of dawn.
- 1894 August 16, Jessie Macgregor, “Dawcas; A Fragment Of The Past”, in Christian Work: Illustrated Family Newspaper, page 270:
- His was not the alabaster brow framed in glowing, dawny light which all these years had haunted her
Lower Sorbian
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *davьnъ.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈdawnɨ/
Declension
Declension of dawny
Masculine singular | Feminine singular | Neuter singular | Dual | Plural | |
---|---|---|---|---|---|
Nominative | dawny | dawna | dawne | dawnej | dawne |
Genitive | dawnego | dawneje | dawnego | dawneju | dawnych |
Dative | dawnemu | dawnej | dawnemu | dawnyma | dawnym |
Accusative | dawny dawnego (animate) |
dawnu | dawne | dawnej dawneju (animate) |
dawne dawnych (optional animate form) |
Instrumental | dawnym | dawneju | dawnym | dawnyma | dawnymi |
Locative | dawnem | dawnej | dawnem | dawnyma | dawnych |
Further reading
- Starosta, Manfred (1999) “dawny”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *dãvьnъ. First attested in 1449.
Adjective
dawny (derived adverb dawno)
- distant, ancient, old (existing in the far past)
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 32, 7:
- Rospamyøtay syø na dawne dny (memento dierum antiquorum)
- [Rozpamiętaj się na dawne dni (memento dierum antiquorum)]
- long, old (having existed since the far past)
- 1884, “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VI, page 35:
- Jakokoly stary obyczay dawnego prawa bandze odmyenyon w lepsy obyczay, tako wszdy ma szye szostacz, czo szandzono starym obyczągem
- [Jakokoli stary obyczaj dawnego prawa będzie odmienion w lepszy obyczaj, tako wżdy ma sie zostać, co sądzono starym obyczajem]
Derived terms
adjectives
- stary dawny
adverbs
- dawnego czasu
- z dawna
- z dawnego czasu
- za dawna
nouns
- dawnoć
- dawność
- dawny składacz
References
- Boryś, Wiesław (2005) “dawny”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Sławski, Franciszek (1958-1965) “dawny”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
- Mańczak, Witold (2017) “dawny”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “dawny”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “dawny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish dawny.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈdav.nɨ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈdɒv.nɨ/
Audio (file) - Rhymes: -avnɨ
- Syllabification: daw‧ny
Adjective
dawny (comparative dawniejszy, superlative najdawniejszy, derived adverb dawno, abbreviation daw. or d.)
- distant, ancient, old (existing in the far past in relation to now)
- Antonyms: niedawny, współczesny
- old (coming from the past or existing in it)
- Synonyms: starożytny, stary
- Antonym: obecny
- old (same as before)
- Antonym: nowy
- old (having been someone or something for a long time; lasting a long time)
- Synonym: stary
- old, previous, former; ex (having been someone or something in the past but not anymore)
- former (having previously had a particular name or surname)
Declension
Declension of dawny (hard)
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
masculine animate | masculine inanimate | feminine | neuter | virile (= masculine personal) | non-virile | |
nominative | dawny | dawna | dawne | dawni | dawne | |
genitive | dawnego | dawnej | dawnego | dawnych | ||
dative | dawnemu | dawnej | dawnemu | dawnym | ||
accusative | dawnego | dawny | dawną | dawne | dawnych | dawne |
instrumental | dawnym | dawną | dawnym | dawnymi | ||
locative | dawnym | dawnej | dawnym | dawnych |
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), dawny is one of the most used words in Polish, appearing 24 times in scientific texts, 10 times in news, 5 times in essays, 29 times in fiction, and 7 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 75 times, making it the 855th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “dawny”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 70
Further reading
- dawny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- dawny in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dawny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “DAWNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 25.08.2021
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dawny”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “dawny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dawny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 430
- dawny in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.