blisko
Lower Sorbian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈbliskɔ/, [ˈblʲiskɔ]
Related terms
Further reading
- Starosta, Manfred (1999) “blisko”, in Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch (in German), Bautzen: Domowina-Verlag
Masurian
Etymology
Inherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski + -o.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈbliskɔ]
- Syllabification: blisko
Old Polish
Adverb
blisko (comparative bliżej, superlative nabliższej)
- closely, near (not far in distance) [+genitive], [+ od (genitive)]
- 1930 [c. 1455], “Deut”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 30, 1:
- Przikazanye to to, ges to ya dzysz przikazvyø tobye, nye iest nad tobø ani daleko polozono, ani na nyebye postawyono... Ale gest tv rzecz wyelmi blisko (iuxta te est sermo valde), slowo w vsczech twich y w serczv twem
- [Przykazanie to to, jeż to ja dziś przykazuję tobie, nie jest nad tobą ani daleko położono, ani na niebie postawiono... Ale jest tu rzecz, [słowo] wielmi blisko (iuxta te est sermo valde), w uściech twych i w siercu twem]
- 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XVI, page 340:
- Filocapcio fry yest to, czo slowe thego blyzey
- [Filocapcio fryj jest to, co słowie tego bliżej]
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 23, 1:
- Pogrzebl zonø... w yaskyny dwoytey blisko od Mambre (in spelunca agri duplici, quae respiciebat Mambre)
- [Pogrzebł żonę... w jaskini dwoitej blisko od Mambre (in spelunca agri duplici, quae respiciebat Mambre)]
- up close
- 1930 [c. 1455], “III Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 20, 39:
- Sluga twoy wiszedl boiowacz blysko (egressus est ad proeliandum cominus)
- [Sługa twoj wyszedł bojować blisko (egressus est ad proeliandum cominus)]
- closely, soon (not far in time)
- 1895 [1448–1450], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, page 25:
- Chczeemi, aby... dnyow naablyszzey naslyadvyących (diebus proxime sequentibus)... wszistczy prawvyączi szą... odprawyeny bily
- [Chcemy, aby... dniow nabliższej naśladujących (diebus proxime sequentibus)... wszystcy prawujący się... odprawieni byli]
- closely being near in relation
- 1884, “Die Magdeburger Urtheile. Ein Deutschen Rechtes in polnischer Sprache aus der Mitte des XV Jahrhunderts”, in Aleksander Brückner, editor, Archiv für slavische Philologie, volume VII, page 572:
- Ysz mv gest w them czlonku a tako blyszko przyrodzon ten vmarly
- [Iż mu jest w tem członku [a] tako blisko przyrodzon ten umarły]
- closely being near in law
- 1856-1870 [1933], Antoni Zygmunt Helcel, editor, Starodawne Prawa Polskiego Pomniki, volume VIII, number 8539:
- Jaco blizey k dzedzinye xandz Symon ani k nyey nicz nye maya
- [Jako bliżej k dziedzinie ksiądz Szymon a oni k niej nic nie mają]
- close to; approximately
- 1901 [Yacoby a. blisko circiter, id est fere a. citra (circiter tria millia Act 2, 41)], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 133:
- Jakoby aut blisko circiter, id est fere aut citra (circiter tria millia Act 2, 41)
- [-]
- (please add an English translation of this quotation)
- c. 1500:, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 27v:
- Circiter refertur ad numerum et ad tempus blysko albo okolo
- [Circiter refertur ad numerum et ad tempus blisko albo około]
- nearly, almost
- 1930 [c. 1455], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka), 19, 9:
- Bili blisko ku wilamanyu drzwy (iamque prope erat, ut effringerent fores)
- [Byli blisko ku wyłamaniu drzwi (iamque prope erat, ut effringerent fores)]
References
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “blisko”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “blisko”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
Polish
Alternative forms
- blizko (Pre-reform orthography (1936))
Etymology
Inherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski + -o.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈblis.kɔ/
Audio (file) - Rhymes: -iskɔ
- Syllabification: blis‧ko
Adverb
blisko (comparative bliżej, superlative najbliżej)
- closely, near (not far in distance)
- Synonyms: niedaleko, opodal, w pobliżu
- Antonym: daleko
- mieszkać blisko ― to live close/near
- siedzący najbliżej ― (the one) sitting closest
- stojący najbliżej ― (the one) standing closest
- najbliżej położony ― (the one) set closest
- najbliżej usytuowany ― (the one) situated closest
- blisko stąd ― near here
- (figuratively) closely (in close, intimate relationships)
- Synonym: ściśle
- blisko/bliżej/najbliżej współpracować ― to work closely/closer/the closest together
- blisko zaprzyjaźniony ― closely acquainted
- blisko spokrewniony ― closely related
- blisko związany ― closely connected
- Oni są ze sobą bliżej niż myślałem. ― They are closer to each other than I thought.
- Jan i Marek są blisko spokrewnieni. ― John and Mark are closely related.
- closer, further, precisely, in detail
- Synonyms: dokładnie, szczegółowo, uważnie, wnikliwie
- przyjrzeć się bliżej ― to take a closer look
- poznać/zapoznać bliżej ― to learn more about/to become better acquainted
- interesować się bliżej ― to become more interested
- scharakteryzować bliżej ― to characterize further
- wyjaśnić bliżej ― to explain further
- opowiedzieć bliżej ― to answer further
- zaprzyjaźnić się bliżej ― to become better acquainted
- bliżej nieokreślony ― indefinite
- bliżej nieznany ― unknown
- bliżej niezidentyfikowany ― unidentified
- bliżej niewyjaśniony ― uneplained
- Przyjrzyjmy się temu bliżej. ― Let's have a closer look at this.
- (Middle Polish) close; Further details are uncertain.
- 1564, J. Mączyński, Lexicon, page 179d:
- Iuxta Blisko/ podle/ nie dáleko wedle.
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page 860b:
- Prope ‒ Blisko.
- 1588, A. Calepinus, Dictionarium decem linguarum, page 862a:
- Propinque ‒ Blisko.
Preposition
blisko [+genitive]
Particle
blisko
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), blisko is one of the most used words in Polish, appearing 12 times in scientific texts, 30 times in news, 9 times in essays, 19 times in fiction, and 8 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 78 times, making it the 820th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “blisko”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 27
Further reading
- blisko in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- blisko in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “blisko”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Ewa Małachowska-Pasek (16.11.2022) “BLISKO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “blisko”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “blizko”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “blizko”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 166
- blisko in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
Serbo-Croatian
Pronunciation
- IPA(key): /blîsko/
- Hyphenation: bli‧sko
Adverb
blȉsko (Cyrillic spelling бли̏ско)
- closely, well, privately, intimately
- Blisko se poznajemo.
- We know each other closely.
- (dated or regional) closely, nearly
- familiar, well-known (often encountered or experience)
- Nisam ekspert, ali blisko mi je pa se snalazim.
- I am not an expert, but it is familiar to me, so I get by.
Further reading
- “blisko” in Hrvatski jezični portal
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish blisko. By surface analysis, bliski + -o.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈbliskɔ/
- Rhymes: -iskɔ
- Syllabification: blis‧ko
Adverb
blisko (comparative bliżyj, superlative nojbliżyj)
Further reading
- blisko in silling.org
- Aleksandra Wencel (2023) “blisko”, in Dykcjůnôrz ślų̊sko-polski, page 65