ὄσσε

From Proto-Hellenic *óťťe, from Proto-Indo-European *h₃ókʷih₁, dual of *h₃ókʷs (“eye”), root noun of *h₃ekʷ- (“to see, eye”). Cognates include Latin oculus (“eye”), Sanskrit अक्षि (ákṣi), Old Armenian ակն (akn), աչք (ačʻkʻ), Gothic 𐌰𐌿𐌲𐍉 (augō), Proto-Slavic *oko, Old English ēage (English eye).

ὄσσε • (ósse) n du (genitive ὄσσοιν); second declension

1. eyes
   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 13.434–435:

     τὸν τόθ’ ὑπ’ Ἰδομενῆϊ Ποσειδάων ἐδάμασσε
     θέλξας ὄσσε φαεινά, πέδησε δὲ φαίδιμα γυῖα:

     tòn tóth’ hup’ Idomenêï Poseidáōn edámasse
     thélxas ósse phaeiná, pédēse dè phaídima guîa:

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 13.616–618:

     […] λάκε δ’ ὀστέα, τὼ δέ οἱ ὄσσε
     πὰρ ποσὶν αἱματόεντα χαμαὶ πέσον ἐν κονίῃσιν,
     ἰδνώθη δὲ πεσών: […]

     […] láke d’ ostéa, tṑ dé hoi ósse
     pàr posìn haimatóenta khamaì péson en koníēisin,
     idnṓthē dè pesṓn: […]

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 14.236–237:

     κοίμησόν μοι Ζηνὸς ὑπ’ ὀφρύσιν ὄσσε φαεινὼ
     αὐτίκ’ ἐπεί κεν ἐγὼ παραλέξομαι ἐν φιλότητι.

     koímēsón moi Zēnòs hup’ ophrúsin ósse phaeinṑ
     autík’ epeí ken egṑ paraléxomai en philótēti.

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 12.466:

     […] πυρὶ δ’ ὄσσε δεδήει.

     […] purì d’ ósse dedḗei.

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Iliad 23.476–477:

     οὔτε νεώτατός ἐσσι μετ’ Ἀργείοισι τοσοῦτον,
     οὔτέ τοι ὀξύτατον κεφαλῆς ἐκδέρκεται ὄσσε:

     oúte neṓtatós essi met’ Argeíoisi tosoûton,
     oúté toi oxútaton kephalês ekdérketai ósse:

   • 800 BCE – 600 BCE, Homer, Odyssey 6.130–132:

     βῆ δ’ ἴμεν ὥς τε λέων ὀρεσίτροφος ἀλκὶ πεποιθώς,
     ὅς τ’ εἶσ’ ὑόμενος καὶ ἀήμενος, ἐν δέ οἱ ὄσσε
     δαίεται: […]

     bê d’ ímen hṓs te léōn oresítrophos alkì pepoithṓs,
     hós t’ eîs’ huómenos kaì aḗmenos, en dé hoi ósse
     daíetai: […]

   • 750 BCE – 650 BCE, Hesiod, Theogony 824–827:

     […] ἐκ δέ οἱ ὤμων
     ἣν ἑκατὸν κεφαλαὶ ὄφιος, δεινοῖο δράκοντος,
     γλώσσῃσιν δνοφερῇσι λελιχμότες, ἐκ δέ οἱ ὄσσων
     θεσπεσίῃς κεφαλῇσιν ὑπ’ ὀφρύσι πῦρ ἀμάρυσσεν·

     […] ek dé hoi ṓmōn
     hḕn hekatòn kephalaì óphios, deinoîo drákontos,
     glṓssēisin dnopherêisi lelikhmótes, ek dé hoi óssōn
     thespesíēis kephalêisin hup’ ophrúsi pûr amárussen;

   • 525 BCE – 455 BCE, Aeschylus, Prometheus Bound 400–402:

     δακρυσίστακτα δ’ ἀπ’ ὄσσων
     ῥαδινὰν λειβομένα ῥέος παρειὰν
     νοτίοις ἔτεγξα παγαῖς:

     dakrusístakta d’ ap’ óssōn
     rhadinàn leiboména rhéos pareiàn
     notíois étenxa pagaîs:

   • ante AD 8th C., Supplementum Epigraphicum Graecum 3.400.5
   • 750 BCE – 650 BCE, Hesiod, The Shield of Heracles 144–145:

     ἐν μέσσωι δ’ ἀδάμαντος ἔην Φόβος οὔ τι φατειός,
     ἔμπαλιν ὄσσοισιν πυρὶ λαμπομένοισι δεδορκώς·

     en méssōi d’ adámantos éēn Phóbos oú ti phateiós,
     émpalin óssoisin purì lampoménoisi dedorkṓs;

   • 750 BCE – 650 BCE, Hesiod, The Shield of Heracles 424–432:

     Τὸν μὲν ἔπειτ’ εἴασε Διὸς ταλακάρδιος υἱός,
     αὐτὸς δὲ βροτολοιγὸν Ἄρην προσιόντα δοκεύσας,
     δεινὸν ὁρῶν ὄσσοισι, λέων ὣς σώματι κύρσας,
     ὅς τε μάλ’ ἐνδυκέως ῥινὸν κρατεροῖς ὀνύχεσσι
     σχίσσας ὅττι τάχιστα μελίφρονα θυμὸν ἀπηύρα·
     ἐμ μένεος δ’ ἄρα τοῦ γε κελαινὸν πίμπλαται ἦτορ·
     γλαυκιόων δ’ ὄσσοις δεινὸν πλευράς τε καὶ ὤμους
     οὐρῆι μαστιόων ποσσὶν γλάφει, οὐδέ τις αὐτὸν
     ἔτλη ἐς ἄντα ἰδὼν σχεδὸν ἐλθέμεν οὐδὲ μάχεσθαι·

     Tòn mèn épeit’ eíase Diòs talakárdios huiós,
     autòs dè brotoloigòn Árēn prosiónta dokeúsas,
     deinòn horôn óssoisi, léōn hṑs sṓmati kúrsas,
     hós te mál’ endukéōs rhinòn krateroîs onúkhessi
     skhíssas hótti tákhista melíphrona thumòn apēúra;
     em méneos d’ ára toû ge kelainòn pímplatai êtor;
     glaukióōn d’ óssois deinòn pleurás te kaì ṓmous
     ourêi mastióōn possìn gláphei, oudé tis autòn
     étlē es ánta idṑn skhedòn elthémen oudè mákhesthai;

   • 630 BCE – 570 BCE, Sappho, Collected Works 29:

     ὄσταθι κἄντα ⟨θᾶ με φίλαν⟩ φίλος
     καὶ τὰν ἐπ’ ὄσσοισ’ ὀμπέτασον χάριν.

     óstathi kánta ⟨thâ me phílan⟩ phílos
     kaì tàn ep’ óssois’ ompétason khárin.

   • 525 BCE – 455 BCE, Aeschylus, Prometheus Bound 144–147:

     […] φοβερὰ
     δ’ ἐμοῖσιν ὄσσοις ὀμίχλα
     προσῇξε πλήρης δακρύων
     σὸν δέμας εἰσιδούσᾳ
     πέτραις προσαυαινόμενον
     ταῖσδ’ ἀδαμαντοδέτοισι λύμαις.

     […] phoberà
     d’ emoîsin óssois omíkhla
     prosêixe plḗrēs dakrúōn
     sòn démas eisidoúsāi
     pétrais prosauainómenon
     taîsd’ adamantodétoisi lúmais.

   • 525 BCE – 455 BCE, Aeschylus, Prometheus Bound 677–679:

     […] βουκόλος δὲ γηγενὴς
     ἄκρατος ὀργὴν Ἄργος ὡμάρτει, πυκνοῖς
     ὄσσοις δεδορκὼς τοὺς ἐμοὺς κατὰ στίβους.

     […] boukólos dè gēgenḕs
     ákratos orgḕn Árgos hōmártei, puknoîs
     óssois dedorkṑs toùs emoùs katà stíbous.

   • 458 BCE, Aeschylus, Agamemnon 469–470:

     […] βάλλεται γὰρ ὄσ-
     σοις Διόθεν κάρανα.

     […] bálletai gàr ós-
     sois Dióthen kárana.

   • 442 BCE, Sophocles, Antigone 1231–1233:

     τὸν δ’ ἀγρίοις ὄσσοισι παπτήνας ὁ παῖς,
     πτύσας προσώπῳ κοὐδὲν ἀντειπών, ξίφους
     ἕλκει διπλοῦς κνώδοντας. […]

     tòn d’ agríois óssoisi paptḗnas ho paîs,
     ptúsas prosṓpōi koudèn anteipṓn, xíphous
     hélkei diploûs knṓdontas. […]

   • 497 BCE – 405 BCE, Sophocles, Ichneutae 47
   • 1115 – 1195, Eustathius of Thessalonica, Collected Works 58.28
   • 5th century CE, Hesychius Alexandreus, Συναγωγὴ Πασῶν Λέξεων κατὰ Στοιχεῖον

While ὄσσε (ósse) is historically dual, it later came to be treated as plural.

• ὄμμα (ómma), ὀφθαλμός (ophthalmós), ὤψ (ṓps)

• ὄψομαι (ópsomai)

• “ὄσσε”, in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• “ὄσσε”, in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• “ὄσσε”, in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• ὄσσε in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
• ὄσσε in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• “ὄσσε”, in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter