नक्ति
Sanskrit
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *nákts, from Proto-Indo-European *nókʷts.
Cognate with Lithuanian naktis, Ancient Greek νύξ (núx), Latin nox, Russian ночь (nočʹ), Old English niht (whence English night).
Pronunciation
Noun
नक्ति • (nákti) stem, f
- night
- Synonyms: see Thesaurus:रात्रि
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 2.2.2:
- अभि त्वा नक्तीरुषसो ववाशिरेऽग्ने वत्सं न स्वसरेषु धेनवः।
दिव इवेदरतिर्मानुषा युगा क्षपो भासि पुरुवार संयतः॥- abhi tvā naktīruṣaso vavāśireʼgne vatsaṃ na svasareṣu dhenavaḥ.
diva ivedaratirmānuṣā yugā kṣapo bhāsi puruvāra saṃyataḥ. - At night and morning, Agni, have they called to thee, like milch-kine in their stalls lowing to meet their young.
As messenger of heaven thou lightest all night long the families of men. Thou Lord of precious boons.
- abhi tvā naktīruṣaso vavāśireʼgne vatsaṃ na svasareṣu dhenavaḥ.
- अभि त्वा नक्तीरुषसो ववाशिरेऽग्ने वत्सं न स्वसरेषु धेनवः।
Declension
| Feminine i-stem declension of नक्ति (nákti) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | नक्तिः náktiḥ |
नक्ती náktī |
नक्तयः náktayaḥ |
| Vocative | नक्ते nákte |
नक्ती náktī |
नक्तयः náktayaḥ |
| Accusative | नक्तिम् náktim |
नक्ती náktī |
नक्तीः náktīḥ |
| Instrumental | नक्त्या / नक्ती¹ náktyā / náktī¹ |
नक्तिभ्याम् náktibhyām |
नक्तिभिः náktibhiḥ |
| Dative | नक्तये / नक्त्यै² / नक्ती¹ náktaye / náktyai² / náktī¹ |
नक्तिभ्याम् náktibhyām |
नक्तिभ्यः náktibhyaḥ |
| Ablative | नक्तेः / नक्त्याः² / नक्त्यै³ nákteḥ / náktyāḥ² / náktyai³ |
नक्तिभ्याम् náktibhyām |
नक्तिभ्यः náktibhyaḥ |
| Genitive | नक्तेः / नक्त्याः² / नक्त्यै³ nákteḥ / náktyāḥ² / náktyai³ |
नक्त्योः náktyoḥ |
नक्तीनाम् náktīnām |
| Locative | नक्तौ / नक्त्याम्² / नक्ता¹ náktau / náktyām² / náktā¹ |
नक्त्योः náktyoḥ |
नक्तिषु náktiṣu |
| Notes |
| ||
Related terms
- नक्त (nákta)
References
- Monier Williams (1899) “नक्ति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 524, column 1.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.