սէր

From Proto-Indo-European *ḱeyro-, grown from *ḱey- (“to lie down, settle; home, family; love; beloved”). The closest cognates are Old Norse hýrr (“pleasant, friendly”), Old English hēore (“pleasant, mild”) and German geheuer (“secure, safe”). The sense "agape, love feast" is a semantic loan from Ancient Greek ἀγάπη (agápē).

սէր • (sēr)

1. love; affection, fondness, tenderness; inclination, delight, liking, taste, fancy; love, passion, flame, salacity, love-suit

   հանգոյց սիրոյ ― hangoycʻ siroy ― love-knot

   տոմսակ սիրոյ ― tomsak siroy ― love-letter

   գաղտնիք սիրոյ ― gałtnikʻ siroy ― love-secret

   երգ սիրոյ ― erg siroy ― love-song

   վէպք սիրոյ ― vēpkʻ siroy ― love-tale

   ընծայ սիրոյ ― əncay siroy ― love-toy

   սէր առ Աստուած ― sēr aṙ Astuac ― love of God

   սէր առ ընկերն ― sēr aṙ ənkern ― love of ur neighbours or fellow-creatures

   սէր առ ազատութեան ― sēr aṙ azatutʻean ― love of liberty

   սէր առ հայրենեաց ― sēr aṙ hayreneacʻ ― love of our country

   սէր առ արուեստից ― sēr aṙ aruesticʻ ― love of arts

   սէր առ փառաց ― sēr aṙ pʻaṙacʻ ― love of glory

   սէր առ առաքինութեան ― sēr aṙ aṙakʻinutʻean ― love of virtue

   ամուսնական սէր ― amusnakan sēr ― connubial or conjugal love or affection

   մայրական/մայրենի սէր ― mayrakan/mayreni sēr ― maternal love or affection

   հայրական սէր ― hayrakan sēr ― paternallove or affection

   որդիական սէր ― ordiakan sēr ― filial love or affection

   սէր անձնական ― sēr anjnakan ― self-love, egoism, solipsism

   սէր աստուածային ― sēr astuacayin ― divine love

   սէր երկնային ― sēr erknayin ― celestial love

   սէր մաքուր/սուրբ ― sēr makʻur/surb ― pure love

   սէր նորաբողբոջ ― sēr norabołboǰ ― rising love

   սէր փոխադարձ ― sēr pʻoxadarj ― reciprocal or mutual love

   սէր համեստ ― sēr hamest ― honest love

   սէր օրինաւոր ― sēr ōrinawor ― lawful love

   սէր եռանդուն ― sēr eṙandun ― ardent love

   սէր սաստիկ ― sēr sastik ― lively love

   սէր բուռն ― sēr buṙn ― violent love

   սէր անչափ ― sēr ančʻapʻ ― extreme love

   սէր հաստատուն ― sēr hastatun ― constant love

   սէր հաւատարիմ ― sēr hawatarim ― faithful love

   սէր յաւիտենական ― sēr yawitenakan ― eternal love

   սէր երկրային ― sēr erkrayin ― earthly love

   սէր յողդողդ ― sēr yołdołd ― inconstant love

   սէր անցաւոր ― sēr ancʻawor ― fleeting or transitory love

   սէր զգայական ― sēr zgayakan ― sensual love

   սէր մարմնական ― sēr marmnakan ― carnal love

   սէր անկարգ ― sēr ankarg ― illicit love

   սէր պիղծ ― sēr piłc ― lustful love

   սէր յանցաւոր ― sēr yancʻawor ― culpable love

   սէր եղեռնաւոր ― sēr ełeṙnawor ― criminal love

   մոլենախանձ սէր ― molenaxanj sēr ― jealousy

   սէր կանանց ― sēr kanancʻ ― hymen, vulva; (figuratively) the quiver of love

   սէր վաղանցուկ ― sēr vałancʻuk ― amour, intrigue, love affair

   յօդակապք, ոլորք սիրոյ ― yōdakapkʻ, olorkʻ siroy ― ties, bonds of love

   վայելել սիրով ― vayelel sirov ― to make love to, to fall in love with, to court, to woo

   հալիլ մաշիլ սիրով ― halil mašil sirov ― to burn, to languish with love, to be love-sick

   հատուցանել ընդ սիրոյ ― hatucʻanel ənd siroy ― to give love for love, to re-love

   սէր ազդել ― sēr azdel ― to inspire with a passion

   դիւթել, բորբոքել զսէրն ― diwtʻel, borbokʻel zsērn ― to philter, to charm

   սէր ցուցանել ― sēr cʻucʻanel ― to show or demonstrate love for

   առնել սէր ― aṙnel sēr ― to be courteous, amiable, friendly; to do or confer favours

   սիրով ― sirov ― lovingly, tenderly, affectionately; with pleasure, willingly

   ի սէր Աստուծոյ ― i sēr Astucoy ― for God's sake

   ի սէր իմ ― i sēr im ― for me, for my sake

   արա ինձ սէր ― ara inj sēr ― do me the kindness or the pleasure to

   ամենայն սիրով ― amenayn sirov ― very willingly

   սէ՛ր իմ ― sḗr im ― my love! my dear!

2. charity, supernatural love, Christian charity
3. (Christianity) agape, love feast

   ուտել զսէր ― utel zsēr ― to eat together, to make love-feasts

   • Varkʿ srbocʿ harancʾ [Paterica]
4. kiss

   դնել սէր ի բերան ― dnel sēr i beran ― to kiss, to embrace

• Armenian: սեր (ser), սիրուն (sirun)

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “սէր”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “սէր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “սէր”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy