ուխտ

Armenian

Etymology

From Old Armenian ուխտ (uxt).

Pronunciation

Noun

ուխտ • (uxt)

  1. vow, promise, oath
  2. agreement, covenant
  3. (Christianity) fraternity
  4. (Christianity) cloister, (Catholicism) abbey
  5. holy place, sanctuary

Declension

Derived terms

Old Armenian

Etymology

Borrowed from an unattested Middle Iranian descendant of Proto-Iranian *uxtíš, from Proto-Indo-Iranian *uktíš.

Noun

ուխտ • (uxt)

  1. vow
    անլուծանելի ուխտanlucaneli uxtindissoluble vow
    պարզ ուխտparz uxtsimple vow
    հրապարակական ուխտhraparakakan uxtsolemn vow
    անխորհուրդ, անխոհեմ ուխտanxorhurd, anxohem uxtindiscreet, imprudent vow
    ուխտ դնելuxt dnelto make a vow, vows
    ուխտ դնել ողջախոհութեանuxt dnel ołǰaxohutʻeanto make a vow of chastity
    կալ յուխտինkal yuxtinto remain faithful to one's vow
    կատարել զուխտնkatarel zuxtnto accomplish one's vow
    անցանել զուխտիւ, ջրել զուխտն, ապախտ առնել զուխտ իւրancʻanel zuxtiw, ǰrel zuxtn, apaxt aṙnel zuxt iwrto break or violate one's vow
    տնօրինել զուխտնtnōrinel zuxtnto dispense with or exempt from a vow
    զուխտս իմ կատարեցիցzuxts im katarecʻicʻI will accomplish my vow
  2. wish, desire, prayer
    ուխտիւք խնդրելuxtiwkʻ xndrelto desire ardently, to long for eagerly
  3. compact, covenant, agreement; alliance, pact, treaty
    ուխտ աղիuxt ałieverlasting covenant
    մատեան ուխտիmatean uxtiHoly Writ, the Bible
    ուխտք եւ դաշինքuxtkʻ ew dašinkʻconditional promise, alliance
    տապանակ ուխտիtapanak uxtithe ark of the Covenant
    հին եւ նոր ուխտhin ew nor uxtthe Old and the New Testaments
    ուխտս կռել հրապարակաւuxts kṙel hraparakawto make a solemn treaty
    ուխտ դնել, յուխտ մտանել ընդ ումեքuxt dnel, yuxt mtanel ənd umekʻto make a treaty, or an alliance with any one, to be in treaty for
    կնքել ուխտ հաշտութեան, ուխտ հաստատութեան առնելknkʻel uxt haštutʻean, uxt hastatutʻean aṙnelto make peace
    • 5th century, Bible, Genesis 9.13:[1]
      Զաղեղն իմ եդից յամպս եւ եղիցի ի նշանակ յաւիտենական ուխտին ընդ իս եւ ընդ ամենայն երկիր։
      Załełn im edicʻ yamps ew ełicʻi i nšanak yawitenakan uxtin ənd is ew ənd amenayn erkir.
      • Translation by Hrach Martirosyan
        I shall place my bow in the clouds, and it shall be a sign of the eternal covenant between me and the earth.
  4. (Christianity) monastery; order, congregation, community; clergy, churchmen
    ուխտ հաւատացելոցuxt hawatacʻelocʻChristians
    ուխտ եկեղեցւոյ, մանկունք ուխտիuxt ekełecʻwoy, mankunkʻ uxticlergy
    ուխտ կանանցuxt kanancʻnunnery
  5. pilgrimage
    երթալ յուխտսertʻal yuxtsto go on a pilgrimage
  6. sanctuary, holy place
    ուխտի տեղիքuxti tełikʻholy places, sanctuaries, relics

Declension

Derived terms

  • ուխտադիր (uxtadir)
  • ուխտադրեմ (uxtadrem)
  • ուխտադրութիւն (uxtadrutʻiwn)
  • ուխտադրուժ (uxtadruž)
  • ուխտազանց (uxtazancʻ)
  • ուխտազանցութիւն (uxtazancʻutʻiwn)
  • ուխտակալ (uxtakal)
  • ուխտական (uxtakan)
  • ուխտակատար (uxtakatar)
  • ուխտակից (uxtakicʻ)
  • ուխտակորոյս (uxtakoroys)
  • ուխտակցութիւն (uxtakcʻutʻiwn)
  • ուխտանենգ (uxtaneng)
  • ուխտանենգութիւն (uxtanengutʻiwn)
  • ուխտապահ (uxtapah)
  • ուխտապահութիւն (uxtapahutʻiwn)
  • ուխտասէր (uxtasēr)
  • ուխտատեղի (uxtatełi)
  • ուխտարան (uxtaran)
  • ուխտարար (uxtarar)
  • ուխտաւոր (uxtawor)
  • ուխտաւորիմ (uxtaworim)
  • ուխտաւորութիւն (uxtaworutʻiwn)
  • ուխտեմ (uxtem)
  • ուխտընկալ (uxtənkal)

Descendants

  • Armenian: ուխտ (uxt)

References

  1. Zeytʻunyan A. S., editor (1985), Girkʻ cnndocʻ [Book of Genesis] (Hay hnaguyn tʻargmanakan hušarjanner; 1), Yerevan: Academy Press, critical text, page 184
  • Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “ուխտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
  • Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “ուխտ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Benveniste, Émile (1964) “Éléments parthes en arménien”, in Revue des Études Arméniennes. Nouvelle série (in French), volume 1, page 30 of 1–39
  • Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 216
  • Petrosean, Matatʻeay (1879) “ուխտ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.