հայթեմ
Old Armenian
Etymology
The origin is uncertain. According to Martirosyan, who develops J̌ahukyan's etymology, perhaps a denominative verb based on an otherwise unattested noun *հայթ (*haytʻ) inherited from a derivative of the root *sh₂ey- (“to bind”). See also հիանամ (hianam).
Conjugation
active
| infinitive | հայթել (haytʻel) | participle | հայթեցեալ, հայթեալ (haytʻecʻeal, haytʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | հայթեց- (haytʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթեմ (haytʻem) | հայթես (haytʻes) | հայթէ (haytʻē) | հայթեմք (haytʻemkʻ) | հայթէք (haytʻēkʻ) | հայթեն (haytʻen) | |
| imperfect | հայթէի, հայթեի* (haytʻēi, haytʻei*) | հայթէիր, հայթեիր* (haytʻēir, haytʻeir*) | հայթէր (haytʻēr) | հայթէաք, հայթեաք* (haytʻēakʻ, haytʻeakʻ*) | հայթէիք, հայթեիք* (haytʻēikʻ, haytʻeikʻ*) | հայթէին, հայթեին* (haytʻēin, haytʻein*) | |
| aorist | հայթեցի (haytʻecʻi) | հայթեցեր (haytʻecʻer) | հայթեաց (haytʻeacʻ) | հայթեցաք (haytʻecʻakʻ) | հայթեցէք, հայթեցիք (haytʻecʻēkʻ, haytʻecʻikʻ) | հայթեցին (haytʻecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթիցեմ (haytʻicʻem) | հայթիցես (haytʻicʻes) | հայթիցէ (haytʻicʻē) | հայթիցեմք (haytʻicʻemkʻ) | հայթիցէք (haytʻicʻēkʻ) | հայթիցեն (haytʻicʻen) | |
| aorist | հայթեցից (haytʻecʻicʻ) | հայթեսցես (haytʻescʻes) | հայթեսցէ (haytʻescʻē) | հայթեսցուք (haytʻescʻukʻ) | հայթեսջիք (haytʻesǰikʻ) | հայթեսցեն (haytʻescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | հայթեա՛ (haytʻeá) | — | — | հայթեցէ՛ք (haytʻecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | հայթեսջի՛ր (haytʻesǰír) | — | — | հայթեսջի՛ք (haytʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ հայթեր (mí haytʻer) | — | — | մի՛ հայթէք (mí haytʻēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | հայթել, հայթիլ* (haytʻel, haytʻil*) | participle | հայթեցեալ, հայթեալ (haytʻecʻeal, haytʻeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | հայթեց- (haytʻecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթիմ (haytʻim) | հայթիս (haytʻis) | հայթի (haytʻi) | հայթիմք (haytʻimkʻ) | հայթիք (haytʻikʻ) | հայթին (haytʻin) | |
| imperfect | հայթէի (haytʻēi) | հայթէիր (haytʻēir) | հայթէր, հայթիւր (haytʻēr, haytʻiwr) | հայթէաք (haytʻēakʻ) | հայթէիք (haytʻēikʻ) | հայթէին (haytʻēin) | |
| aorist | հայթեցայ (haytʻecʻay) | հայթեցար (haytʻecʻar) | հայթեցաւ (haytʻecʻaw) | հայթեցաք (haytʻecʻakʻ) | հայթեցայք (haytʻecʻaykʻ) | հայթեցան (haytʻecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հայթիցիմ (haytʻicʻim) | հայթիցիս (haytʻicʻis) | հայթիցի (haytʻicʻi) | հայթիցիմք (haytʻicʻimkʻ) | հայթիցիք (haytʻicʻikʻ) | հայթիցին (haytʻicʻin) | |
| aorist | հայթեցայց (haytʻecʻaycʻ) | հայթեսցիս (haytʻescʻis) | հայթեսցի (haytʻescʻi) | հայթեսցուք (haytʻescʻukʻ) | հայթեսջիք (haytʻesǰikʻ) | հայթեսցին (haytʻescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | հայթեա՛ց (haytʻeácʻ) | — | — | հայթեցարո՛ւք (haytʻecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | հայթեսջի՛ր (haytʻesǰír) | — | — | հայթեսջի՛ք (haytʻesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ հայթիր (mí haytʻir) | — | — | մի՛ հայթիք (mí haytʻikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
- խայթայթանք (xaytʻaytʻankʻ)
- խայթայթեմ (xaytʻaytʻem)
- հաթայթանք (hatʻaytʻankʻ)
- հայթայթամտեմ (haytʻaytʻamtem)
- հայթայթամտիմ (haytʻaytʻamtim)
- հայթայթանք (haytʻaytʻankʻ)
- հայթայթեմ (haytʻaytʻem)
- հայթհայթանք (haytʻhaytʻankʻ)
- հայթհայթեմ (haytʻhaytʻem)
- հայթհայթումն (haytʻhaytʻumn)
- հեթեթ (hetʻetʻ)
- հեթեթանք (hetʻetʻankʻ)
References
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “հայթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- J̌ahukyan, Geworg (1963) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal] (in Armenian), number 4, Yerevan: Academy Press, page 92
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 385
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.