առեղ
Armenian
Etymology
From Old Armenian առեղ (aṙeł).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑréʁ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɑréʁ]
Audio (Eastern Armenian) (file)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | առեղ (aṙeġ) | առեղներ (aṙeġner) | ||
| dative | առեղի (aṙeġi) | առեղների (aṙeġneri) | ||
| ablative | առեղից (aṙeġicʻ) | առեղներից (aṙeġnericʻ) | ||
| instrumental | առեղով (aṙeġov) | առեղներով (aṙeġnerov) | ||
| locative | առեղում (aṙeġum) | առեղներում (aṙeġnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | առեղը/առեղն (aṙeġə/aṙeġn) | առեղները/առեղներն (aṙeġnerə/aṙeġnern) | ||
| dative | առեղին (aṙeġin) | առեղներին (aṙeġnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | առեղս (aṙeġs) | առեղներս (aṙeġners) | ||
| dative | առեղիս (aṙeġis) | առեղներիս (aṙeġneris) | ||
| ablative | առեղիցս (aṙeġicʻs) | առեղներիցս (aṙeġnericʻs) | ||
| instrumental | առեղովս (aṙeġovs) | առեղներովս (aṙeġnerovs) | ||
| locative | առեղումս (aṙeġums) | առեղներումս (aṙeġnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | առեղդ (aṙeġd) | առեղներդ (aṙeġnerd) | ||
| dative | առեղիդ (aṙeġid) | առեղներիդ (aṙeġnerid) | ||
| ablative | առեղիցդ (aṙeġicʻd) | առեղներիցդ (aṙeġnericʻd) | ||
| instrumental | առեղովդ (aṙeġovd) | առեղներովդ (aṙeġnerovd) | ||
| locative | առեղումդ (aṙeġumd) | առեղներումդ (aṙeġnerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
According to J̌ahukyan, from առ (aṙ) + *եղ- (*eł-), from Proto-Indo-European *ey-el-, from the root *ei- (“pole”). Cognate with íelekstis (“shaft; pole”), Latvian ielukši (“plough shaft”), ilkss (“shaft”); Lithuanian ailė, áilis, Latvian ailis.
Noun
առեղ • (aṙeł)
- pole, beam, shaft (of a cart)
- 8th century, Stepʻannos Siwnecʻi, Meknutʻiwn Kʻerakanin [Commentary on Grammar] :[1]
- Իսկ փաղանունք ասին, որ են զոյգ անուանք․ անիւ և ճղուղ, առեղ և աւարտք, հեւան եւ դանդանք, կունդք եւ ականոց, հեց եւ բոյթ, կապերտ եւ գորգ, ձի եւ դզի, երամակապան եւ կուտպան, բիր եւ մահակ, որոց բնութիւն մի եւ անուանք այլ։
- Isk pʻałanunkʻ asin, or en zoyg anuankʻ; aniw ew čłuł, aṙeł ew awartkʻ, hewan ew dandankʻ, kundkʻ ew akanocʻ, hecʻ ew boytʻ, kapert ew gorg, ji ew dzi, eramakapan ew kutpan, bir ew mahak, orocʻ bnutʻiwn mi ew anuankʻ ayl.
- Իսկ փաղանունք ասին, որ են զոյգ անուանք․ անիւ և ճղուղ, առեղ և աւարտք, հեւան եւ դանդանք, կունդք եւ ականոց, հեց եւ բոյթ, կապերտ եւ գորգ, ձի եւ դզի, երամակապան եւ կուտպան, բիր եւ մահակ, որոց բնութիւն մի եւ անուանք այլ։
- ceiling beam
- (archaic) name of a certain tune
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | առեղ (aṙeł) | առեղք (aṙełkʻ) | |
| genitive | առեղի (aṙełi) | առեղաց (aṙełacʻ) | |
| dative | առեղի (aṙełi) | առեղաց (aṙełacʻ) | |
| accusative | առեղ (aṙeł) | առեղս (aṙełs) | |
| ablative | առեղէ (aṙełē) | առեղաց (aṙełacʻ) | |
| instrumental | առեղաւ (aṙeław) | առեղաւք = առեղօք (aṙeławkʻ = aṙełōkʻ) | |
| locative | առեղի (aṙełi) | առեղս (aṙełs) |
Descendants
- Armenian: առեղ (aṙeġ)
References
Further reading
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “առեղ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “առեղ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “առեղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 257b
- Pokorny, Julius (1959) “⁴ei-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume 1, Bern, München: Francke Verlag, page 298
- J̌ahukyan, Geworg (1963) “Stugabanutʻyunner [Etymologies]”, in Patma-banasirakan handes [Historical-Philological Journal] (in Armenian), number 4, Yerevan: Academy Press, page 89
- J̌ahukyan, Geworg (2010) “առեղ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 74a
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.